Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde yapılacak 400 megawatt’lık termik santral için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuyla ilgili daha önce yürütmeyi durdurma kararı veren idare mahkemesi, son duruşmada ÇED raporunu iptal etti.
Afşin-Elbistan A ve B termik santrallerinin bulunduğu bölgeye üçüncü bir termik santral olarak Diler Enerji tarafından Akbayır Mahallesi’ne yapılacak santral için müşavir firma Çınar Mühendislik tarafından hazırlanan ÇED raporu, 29 Haziran 2018 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmıştı.
‘3.5 milyon atık çevreye zarar verecek’
Üçü sivil toplum kuruluşu, 86’sı da şahıs olmak üzere toplam 89 kişi ÇED raporunun iptali için Kahramanmaraş idare mahkemesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na dava açtı.
İtiraza gerekçe olarak santralde kullanılacak kömürün ıslak ve kalori değerinin çok düşük olmasından dolayı kükürt oluşumuna yol açacağı, santralın yapımında 910 ton patlayıcı kullanılacağı ve santralin işlemesi halinde her yıl 3.5 milyon atığın çevreye zarar vereceği gösterildi.
‘Hukuğa uygun ve bilimsel’
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, savunmasında, ÇED çalışmalarının, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan yönetmeliklerin ilgili hükümleri ve mevzuat hükümleri çerçevesinde yürütüldüğünü, ÇED raporunun mevzuata uygun olarak hazırlandığını, projenin tüm çevresel etkilerinin değerlendirildiği ve gerekli her türlü tedbirin alındığını öne sürdü; itirazın reddedilmesini talep etti.
ÇED raporunu hazırlayan müşavir firma Çınar Mühendislik, ‘Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca onaylanmış olan ÇED raporunun iptaline karar verilmesi halinde şirketin hakları zarar göreceğinden dolayı‘ itirazın reddini istedi.
Santralin inşasını üstlenen Diler Enerji, aynı talepte bulunurken itiraz dilekçesindeki iddiaların ‘haksız, hukuki ve bilimsel dayanaktan yoksun’ olduğunu ve ‘ÇED raporunun tamamen bilimsel ve hukuka uyarlı bir şekilde hazırlandığını’ ileri sürdü.
‘Ekoloji ve sürdürülebilirlik açısından uygun değil’
Santralin ‘kamu yararı ve bölge halkı menfaatleri açısından uygunsuz’ bulunduğu bilirkişi raporunda ise şu ifadelere yer verildi: “ÇED raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde ÇED olumlu kararının üstün kamu yararı, yöre halkının bireysel menfaatleri, ekoloji ve sürdürülebilirlik açısından yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.”
Kahramanmaraş idare mahkemesi, 11 Haziran 2019’da yapılan duruşmada dava konusu işlemin uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden ‘2577 Sayılı Kanunun 27’nci maddesi’ uyarınca teminat alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına karar verdi.
1 Kasım’daki son duruşmada ise ÇED raporunun iptaline karar verildi. Mahkemenin kararında şu ifadeler yer aldı: “Taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilen bilirkişi raporuna karşı, taraflarca itiraz edilmekle birlikte, yapılan itirazların, bilirkişi raporunu kusurlandırıcı nitelikte görülmediği ve bilirkişi raporunun hüküm vermeye elverişli olduğu kanaatiyle, bilirkişi raporunun Mahkememizce hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu değerlendirilmiştir. Bu durumda, yukarıda aktarılan bilirkişi tespit, değerlendirme ve görüşleri dikkate alındığında; Kahramanmaraş İli, Elbistan İlçesinde yapılması planlanan Elbistan Akbayır 400 MW Kömürlü Termik Santrali projesiyle ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilen 29.06.2018 tarihli Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.”