Cumhuriyet’in 3 Anayasası ortak paydaları:
-TBMM önünde sorumlu Hükümet,
-Devlet başkanı olarak sorumsuz ve yansız CB,
-Kurul olarak yönetim ve toplu siyasal karar düzenekleri.
2017 Anayasa değişikliği, bunların hepsini tasfiye ettti. Bununla, aslında, Cumhuriyet anayasacılığı kazanımlarını değil yalnızca, (Devlet başkanlığı ve hükümet ayrılığının nüvesinin atıldığı Fatih dönemine gitmeksizin) 1876’da başlayan anayasal ve siyasal kazanımları da.
Hangi ortamda? OHAL ortam ve koşullarında, üstelik mühürsüz oy ve zarflar geçerli sayılarak.
İki Devlet mirasını reddeden AKP-MHP ikilisi şu üçlü durumu yarattı:
– Özü boşalttı: Cumhuriyet’in üçlü ortak paydası kurum ve yetkileri, tek kişiye verilerek, ‘insan haklarına dayanan laik ve demokratik hukuk devleti”nin içeriği boşaltıldı.
-Açık aykırılık: Tek kişi, çoklu anayasal yetkilerle yetinmedi; anayasal statüsü ile bağdaşmadığı halde parti başkanı oldu.
-Fiili durum: Uygulama ise, her ikisinin ötesinde dezenformasyon, fiili durum, istismar ve ikiyüzlülüklerle örülü. Anayasadışılıktan birkaç örnek: 2017’de;
-Anayasa ve yasa tekeli yasamaya bırakıldı; ama hemen bütün yasa önerileri bürokrasiden geliyor; Anayasa çıkışları da Meclis dışından.
-Hükümet kaldırıldı, ama Yasama ve yürütme koalisyonu (Cumhur İttifakı), TBMM’yi işlevsiz kıldı.