Konut satışları Ekim ayında yüzde 25 geriledi. Böylece satışlardaki daralma dördüncü ayına ulaştı. Yeni konut satışları yüzde 22, ikinci el konut satışları yüzde 26,7 geriledi. Son dört ayda ikinci el konut satışlarındaki daralmanın, yeni konut satışlarındaki daralmadan daha yoğun yaşanması.
Bunun nedenlerine ilişkin net bir şey söylemek mümkün olmasa da; ikinci el konutlardaki fiyat artışının son aylarda yeni konutlardaki fiyat artışının üzerinde seyretmesinin bir rolü olabilir. Son 10 yılda, konut satışlarının peş peşe azaldığı dört dönem var.
Bunların üçünde daralma 6, birinde 7 ay devam etmiş. Şu andaki daralmanın dördüncü ayını geride bıraktık. Henüz, sosyal konut projesinin piyasaya getireceği hareket dışında, satışların artacağına yönelik bir işaret yok. Geçen hafta açıklanan Eylül verilerine göre konut fiyat endeksi son bir yılda yüzde 189 arttı. İki yıl öncesine artış yüzde 292, üç yıl öncesine göre artış yüzde 399’a ulaştı. Soru şu: Son aylarda satışlar gerilerken fiyat neden hala yükseliyor? Bunun en az iki nedeni var.
Birincisi, inşaat maliyetleri hızla artmaya devam ediyor. Maliyetler sürekli ve şiddetle yükselirken, satış fi yatlarında gerileme görmemiz zor.
İkincisi, negatif reel faiz ve yarı-sabit kur, insanların mevduata, dövize ve altına yönelttikleri yatırımlarının gayrimenkule ve hisse senedine kaymasına neden oldu ve bu süreç devam ediyor.