MESUDE ERŞAN
@mesudersan
Solunum yolu enfeksiyonu olan grip, kalp ve damarları da vurabiliyor. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hakan Karpuz, gribin özellikle 65 yaş üstündekilerde kalp krizi geçirme riskini sekiz-10 kat kadar artırabildiğini söyledi. Karpuz, kalp ve damar hastalarının bir an önce grip aşılarını yaptırmaları uyarısında bulundu.
Karpuz’un verdiği bilgiye göre grip, inflamasyon denen yangıyı oluşturuyor. Bu yangı, kalp damarları üzerinde bulunan plaklarda hasara yol açabiliyor. Ayrıca kan akışkanlığını bozup pıhtılara ve özellikle de kan damarlarının iç yüzeyini kaplayan yapının (endotel) işlevini bozabiliyor.
Kalp krizi geçiren hastaların yaklaşık üçte birinin kısa bir süre önce grip geçirmiş olduklarının düşünüldüğünü belirten Karpuz, “Grip nedeniyle hastaneye yatırılan sekiz hastadan birinde ciddi kardiyak komplikasyonlar görülüyor” diye konuştu.
Grip aşısının kalp krizlerine karşı koruma sağladığını gösteren çok sayıda kanıt bulunduğunu anlatan Karpuz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dolayısıyla grip aşısı, kardiyovasküler hastalık tedavi ve korumasının ayrılmaz bir parçası. Aşı bilimsel kılavuzların önerilerinde de ayrıca yer alıyor. Unutulmamalıdır ki grip aşısının kardiyovasküler olayları yüzde 26-53, kardiyovasküler ölümleri yüzde 56 oranında azalttığı gösterildi.”
Bu grip sezonu daha zor geçecek
Bir yıl önce, alınan Covid-19 tedbirleri nedeniyle grip sezonu da daha hafif geçirilmişti. Bu sezon hem önlemler çok hafifledi hem de grip virüsüne karşı bağışıklık azaldı. Dolasıyla bu yıl, belirgin bir artışın olabileceği ve her zamankinden daha güçlü bir şekilde geri dönebileceği düşünülüyor.
Gribin geri dönüşüyle ilgili bu tehlike, gribe karşı aşılama yapılmasını çok daha önemli hale getirdiğini vurgulayan Karpuz, “Bu yıl mevsimsel grip, pandemiyle birlikte daha da büyük bir tehdit oluşturmaya devam edecek. Covid-19 aşısı olmamış kişilerde her iki enfeksiyon da görülebilecek. Böylece grip mevsiminde karşılaşılacak tehdit daha büyük olacak” dedi.
Grip aşısı zamanı ekimde başlıyor
Aşının hem grip hem de Covid-19 hastalıklarından korunmanın en etkili ve basit yolu olduğunu hatırlatan Karpuz, şöyle konuştu: “Bu durum, özellikle yüksek riskli hastalarda grip aşısını daha da önemli hale getiriyor. Grip aşıları, Covid-19 aşılarıyla birlikte uygulanabilir. Ülkemizde grip salgınları Kasım-Nisan arası devam ediyor. Dolayısıyla grip aşısı ekim-mart arası yapılabilir. Böylece bireyler, mart ayında aşılansa bile, nisan sonuna kadar devam eden salgınlardan korunabilirler.”
Neden her yıl aşı olmalıyız?
Grip hastalığının geçirilmesiyle veya aşılama ile oluşan bağışıklık, virüsün yapısında gerçekleşen sürekli değişiklikler nedeniyle kalıcı değil. Aşılanan veya hastalığı geçiren bireyler bir sonraki grip mevsiminde hastalığa tekrar yakalanabilir. Ayrıca, virüsün yapısı değiştiği için, takip verilerinden elde edilen bilgilere göre aşı içeriği her yıl yenileniyor. Bu nedenle mevsimsel gripten korunmak için her yıl aşı olunması gerekiyor.
Ülkemizde grip aşısı aşağıda belirtilen durumlarda SGK tarafından karşılanıyor:
- 65 yaş ve üzerindeki kişiler
- Yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişiler
- Gebeliğin 2’nci veya 3’üncü üç ayında (trimesterinde) olan gebeler
- Astım dahil kronik akciğer ve kalp-damar sistemi hastalığı olanlar
- Diyabet dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı bulunanlar
- Kronik böbrek yetmezliği olanlar
- Kan hastalığı (hemoglobinopatisi vb.) olanlar
- Bağışıklık sistemi yetmezliği olan veya bağışıklığı baskılayan tedavi alanlar
- Altı ay-18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin (asetil salisilik asit) tedavisi alan çocuk ve ergenler.
Bu kişiler için grip aşısı, hastalıklarını/gebelik durumunu belirten sağlık raporuna dayanılarak her branştan hekimlerce reçete edildiğinde yılda bir defaya mahsus olmak üzere karşılanıyor.