Modern Türkçe şiirin yüz yılı aşan tarihinde, takvim yaprakları 2024’ü göstermeye başlayınca, elli yaşına ulaşan kitaplardan biri de Turgut Uyar’ın “Toplandılar”ı oldu.
“70-73 Notları” alt başlığıyla 1974’te Cem yayınlarından çıkan kitabın ilk baskısında elli iki şiir bulunuyor. Kapak tasarımı, Edip Cansever’in “Sonrası Kalır”ında olduğu gibi Sait Maden’e ait.
“Toplandılar” Uyar’ın yedinci kitabı. Şairin daha önce yayımlanan kitaplarıysa “Arz-ı Hal” (1950), “Türkiyem” (1952), “Dünyanın En Güzel Arabistanı” (1959), “Tütünler Islak” (1962), “Her Pazartesi 62 -67 Notları” (1968) ve “Divan” (1970).
Turgut Uyar denildiğinde ezberimizde olanlardan ilk akla gelenleri sıralasak muhtemelen şöyle bir liste çıkar: Ataç zarını onun için atmıştır. İkinciyeninin kurucu ve öncü şairlerinden biridir. Bir şiirin ortasını yazmıştır… “Bahisleri Yükseltmek” vb… Ama, aslında “Bahisleri Yükseltmek”ten önce gelen “kendini yeniden icat etmek” terimi var. Çünkü Turgut Uyar şiirinin anahtar terimidir “icat etmek” ve “kendini yeniden icat etmek”. Ezberimizde olanlardan yaptığımız hızlı ve kısa listeye ilişkin açıklamaya gerek yok gibi. Ama “Bahisleri Yükseltmek” konusuna kısaca değinelim.
Uyar’ın şiirleriyle ilgili birçok inceleme, deneme, araştırma söz konusudur. Kitap oylumundaki ilk ve en erken çalışmaysa bilindiği kadarıyla Asım Bezirci’nin Edip Cansever, Hüseyin Cöntürk’ün Turgut Uyar’ın şiirlerini incelediği ve 1961’de de yayınlarından çıkan ortak kitaptır.