ZEYNEP GÜVEN ÜNLÜ
@zeynepguvenunlu
WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), denizlerin karşı karşıya bulunduğu tehditlere dikkat çekmek için bir belgesel film hazırladı. ‘Denizlerin Koruyucuları: Küçük Ölçekli Balıkçılar’ adlı belgesel, çevre meselesine İzmir’in Karaburun ilçesindeki Mordoğanlı balıkçıların hayatları üzerinden bakıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) 2022’yi ‘Uluslararası Geleneksel Balıkçılık Yılı’ ilan etti. Türkiye’nin kıyıları bu yılın hakkını verecek binlerce hikayeyle dolu. ‘Denizlerin Koruyucuları: Küçük Ölçekli Balıkçılar’ de bunlardan biri.
25 dakikalık film boyunca, Mordoğan Balıkçı Kooperatifi’nin kuruluş süreci, Mordoğanlı küçük ölçekli balıkçıların günlük yaşamları, mücadeleleri ve denizle ilişkileri anlatılıyor. Küçük ölçekli balıkçılığın sürdürülebilir balıkçılık açısından önemi vurgulanıyor.
‘Denizlerin Koruyucuları’nı izlerken bir kez daha görüyoruz ki, balık stoklarının tükenmesi, deniz ekosistemlerinin hızla kirlenmesi sadece bir çevre sorunu değil; aynı zamanda Türkiye’deki 13 bin küçük tekne / 20 bin balıkçıyla geleneksel balıkçılık zanaatını sürdüren aileler için bir hayatta kalma mücadelesi. Onlar iklimle ilgili sorunları doğrudan yaşıyor, her gün denizlerimizdeki değişimi gözlemliyor ve bu değişimden birebir etkileniyor.
Balık dağılımında eşitsizlik!
Türkiye’deki balıkçı filosunun yaklaşık yüzde 90’ını oluşturan küçük ölçekli balıkçıların, toplam avın sadece yüzde 10’unu alması ise çarpıcı ve düşündürücü bir veri.
Küçük ölçekli balıkçılarla yaklaşık beş senedir işbirliği içinde ortak faaliyetler yürüten WWF-Türkiye’nin Grup İletişim Müdürü Dr. Neyran Akyıldız, Mordoğan’da Ocak 2019’dan bu yana Küçük Ölçekli Balıkçılık Ortak Yönetimi projesi kapsamında faaliyetler yürüttüklerini söylüyor: “Mordoğan tam bir küçük ölçekli balıkçılık limanı. Buradaki kooperatifçilik örneği diğer alanlar için de iyi bir örnek konumunda. Balıkçıların avladığı ürünler mezat yöntemi ile değerinde alıcı buluyor. Ülkemizde su ürünleri kooperatiflerinin pazarlama açısından gelişmeye ihtiyacı var. Bu anlamda, ekonomik açıdan daha dirençli hale gelen ve kendilerine ayırdıkları sosyal zamanları artabilen balıkçıları ile Mordoğan örnek bir pilot alan.”
Aslı Pasinli: “Küçük ölçekli balıkçılar kilit rolde”
WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli, küçük ölçekli balıkçılıkla ilgili projelerinde balıkçılar, yerel paydaşlar, bilim insanları, karar alıcılar ve STK’lar arasındaki iletişimi ve ilişkileri kuvvetlendirdiklerinin altını çiziyor: “Amacımız balıkçılıkla geçinen kıyı topluluklarının geçimini sağladığı balık stoklarını çoğaltma ve uzun vadede gıda ve gelir kaynaklarını güvence altına alma yönündeki çabalarına katkı sağlamak. Küçük ölçekli balıkçılık, gerek bu işle geçimini sağlayan kıyı topluluklarının refahı, gerekse deniz ekosistemlerinin korunması açısından kilit bir role sahip.”
