Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Fotoğraf: Reuters
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 24 Haziran’da hem cumhurbaşkanı hem milletvekili seçimi için sandık başına gidileceğini açıklamıştı.
Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin 24 Haziran 2018’de yapılmasına ilişkin ortak seçim önergesi dün Meclis’te 386 oyla kabul edilmişti.
İki adaylık olmayacak
Hürriyet’in haberine göre, AKP İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop ile MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı’nın imzasını taşıyan teklifle, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a uyum amacıyla, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Cumhurbaşkanı Seçimi Kanununda düzenlemeler yapılıyor.
Buna göre, bir kimse aynı zamanda hem cumhurbaşkanı adayı hem de milletvekili adayı olamayacak ve aday gösterilemeyecek.
Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılacak.
Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilecek ancak cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilecek.
Cumhurbaşkanı ve TBMM’nin görev sürelerinin dolmasından önceki son pazar günü oy verme günü olacak.
Görev süresi, birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenecek.
Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihi olacak.
Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazete’de yayımlanarak ilan olunacak. Bu kararın verildiği günden sonra gelen 60’ıncı günü takip eden ilk pazar günü cumhurbaşkanı ile TBMM genel seçimi birlikte yapılacak.
Meclis üyeliği sona erecek
Genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılacak ancak ikame, birinci oylamayı takip eden gün saat 17.00’ye kadar yapılabilecek.
Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde yapılacak. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.
Oylamada, adayın geçerli oyların salt çoğunluğunu alamaması halinde seçim yenilenecek ve kesin sonuçların ilanından sonra gelen 45’inci günü takip eden ilk pazar günü sadece cumhurbaşkanı seçimi yapılacak.
Cumhurbaşkanı seçilenin varsa Meclis üyeliği sona erecek.
Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5’ini alan siyasi partiler ya da en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Yurt dışı oylar
Teklifte, yurt dışında yaşayan vatandaşların cumhurbaşkanının birinci turda seçilememesi halinde yapılacak ikinci turda da oy kullanabilmesi amacıyla Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’da değişiklik yapılıyor.
Buna göre, yurt dışındaki vatandaşlar, Türkiye’deki oy verme gününden önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek.
Teklifle yurt dışındaki seçmenlerin randevu ile oy kullanması usulünden vazgeçiliyor. Bunun yerine, yurt dışında yaşayan seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından belirlenen oy verme günlerinden, kendilerine uygun olan herhangi bir günde oy vermelerine imkan sağlanıyor.
Makamın bir nedenle boşalması
Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve genel seçime bir yıl veya daha az süre kalması halinde cumhurbaşkanı seçimi makamın boşaldığı günden sonra gelen 60’ıncı günü takip eden ilk pazar günü TBMM genel seçimiyle birlikte yapılacak.
Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve genel seçime bir yıldan fazla süre kalması halinde cumhurbaşkanı seçimi, makamın boşaldığı günden sonra gelen 45 gün içindeki son pazar günü yapılacak.
Bu şekilde seçilen cumhurbaşkanı TBMM seçim tarihine kadar görevine devam edecek. Kalan süreyi tamamlayan cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden sayılmayacak.
Jet hızıyla: Erken seçim teklifi ‘planlanandan’ önce Meclis’ten geçti
‘Anayasa değişikliği’ni hatırlatan Bozdağ: Üç bakan görevinin başında
Seçim esasları: Tek bir seçimde adaylık, başvurular seçim kurullarına, ‘yetki’yle KHK
Cumhurbaşkanlığı seçimi: İlk turda ‘bitmezse’ ikinci sandık 8 Temmuz’da