CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, “Gerçek işsizlik yüzde 16,04, geniş işsizlik yüzde 18,39. Yani yetersiz ve zamana bağlı eksik istihdam edilenleri de eklediğimizde işsiz sayısı 6 milyon 600 bin kişiye ulaşıyor” dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Haziran 2018 dönemi işgücü istatistiklerine göre, mayıs döneminde yüzde 9,7 olan işsizlik oranı yüzde 10,2 seviyesine çıkarak çift haneye yükselmiş, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı ise yüzde 10,9 olmuştu.
Erdoğdu, TÜİK tarafından açıklanan rakamlara göre, ekonomi yüzde 5,2 büyürken istihdamın sadece 2,48 puan artış gösterdiğini belirterek, şöyle konuştu: “2018’in ikinci çeyreğinde yüzde 5,2 büyüyen ekonominin resmi işsizlik oranının yüzde 10,16. Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12,1. Türkiye ekonomisi her koşulda çalışan her üç kişiden birinin sosyal güvenceden yoksun olmasının önüne geçemiyor. Buna ek olarak son bir yıl içinde işe alınan her 10 kişiden birisi kayıt dışı olarak istihdam edilmiş. Kayıt dışı kategorisinde olan ücretsiz aile işçisi sayısının yüzde 9 oranında azalması tarımdaki küçülmeyle birlikte düşünüldüğünde tarımsal alanda vahim bir çözülmeye işaret. Her dört ücretsiz aile işçisinin üçü kadınlardan oluşuyor ve tarımdaki kadın istihdamının yüzde üç azalıp tarım dışı kadın istihdamının yüzde 6,5 oranında artması da bu sebeple tarımdaki çözülmenin diğer bir alameti.”
‘Düşük ücretle, geçici ve kısa süreli işler’
Tarım dışı kadın istihdamındaki artışın hem oransal olarak hem de mutlak büyüklük olarak erkek istihdamı artışından çok daha fazla olduğunu kaydeden Erdoğdu, “Tarım dışı kadın istihdamı yüzde 7,6 oranında artarken, erkek istihdamındaki artış yüzde 1,9 ile sınırlı kalmış. Bu veriler ışığında bir yıl içinde yüzde 5,2 büyüyen ekonominin düşük ücretle, geçici ve kısa süreli işlerdeki kadın emeği ile gerçekleştiğini söylemek mümkün. Artan enflasyonun yarattığı hayat pahalılığı yüzünden aileler geçinemiyor. Yoksul ve borçlu ailelerde artık kadınlar da çalışmak zorunda kalıyor. Özellikle tarımda çalışan ve mevcut tarım politikalarıyla aç bırakılan çiftçi kadınlar, kentlerde en vasıfsız ve en güvencesiz işlerde çalıştırılıyor” diye konuştu.
‘Her 10 üniversite mezunundan dördü evde oturuyor’
Erdoğdu, 15-24 yaş arası gençlerde işsizlik oranının yüzde 19,4, tarım dışı genç işsizlik oranının yüzde 22 olduğuna dikkat çekerek şöyle devam etti: “Toplam 1 milyon 48 bin gencimiz iş arıyor. Genç kadınların işsizlik oranı yüzde 25, tarım dışı genç kadın işsizlik oranı yüzde 30’a varmış durumda. Bir milyon 900 bin genç kadın ve toplam iki milyon 868 bin genç evde oturuyor. Bunların bir milyon 190 bini üniversite mezunlarından oluşuyor. Yani üniversiteden mezun olan her 10 kişiden dördü evde oturuyor, bir iş bulabileceği beklentisi ile kurslara ve dershanelere para akıtıyor.”
İstihdamın yarısı ‘vasıf gerektirmeyen’ işlerde
Hangi iş kollarında istihdam artışı sağlandığına bakıldığında, son bir yıl içinde 704 bin kişilik istihdam artışının 325 bininin özel vasıf gerektirmeyen iş kollarında olduğunu ifade eden Erdoğdu, işe alınan her 100 kişiden 46’sının herhangi bir vasıf gerektirmeyen, çoğunluğu geçici iş kolları olduğunu söyledi.
Bu gruptaki her 10 kişiden sekizinin kadınlardan oluştuğunu vurgulayan Erdoğdu şu görüşleri dile getirdi: “Sektörel olarak değerlendirdiğimizde ikinci çeyrekte yüzde 4,6 büyüyen sanayi sektöründe istihdam artışı büyümeden hızlı gerçekleşmiş. Yerinde sayan inşaatta ise istihdamda yüzde 2,3 küçülme var. Yüzde sekiz büyüyen hizmet sektöründe istihdam artışı yüzde 4,3 ile sınırlı kalmış. Giderek otoriterleşen devletimizde en fazla istihdam artışı kamu yönetimi ve savunma alanında gerçekleşmiş. Son bir yıl içinde bu alanda 348 bin kişilik istihdam artışı sağlanmış görünüyor.”
‘Çalışanlar eldeki işi kaybetme riski ile de karşı karşıya’
Rakamların ekonomide ciddi bir yavaşlamaya işaret ettiğini kaydeden Erdoğdu, sadece liranın değer kaybetmesi, faiz yükselmesi değil, enflasyon ve işsizlik rakamlarının da Türkiye’nin stagflasyon tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösterdiğini bildirdi.
Erdoğdu, “İnşaat ve tarımdaki göstergeler ise işsizliğin daha da artacağına işarete ediyor. Çalışanlar şimdi eldeki işi kaybetme riski ile de karşı karşıya. Özellikle asgari ücretlilerin istihdam edildiği inşaat, tarım, turizm ve öteki hizmet dallarında büyüme hızla düşüyor. Yüzde 5,2 büyüme yaşandığı söylenen nisan-haziran dönemindeki ikinci çeyrekte bile tarım yüzde 1,5 gerilerken inşaatta büyüme yüzde 0,8’de kaldı. Ekonomideki tüm bu olumsuz göstergeler uçan kuşa borçlanıp hepsini yandaşa, betona, şatafata yatırmanın sonucu” dedi.
