• ROTA
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Bir kez daha: Rıza Türmen, Yılmaz Büyükerşen, Mehmet Bekaroğlu…

20/04/2018 12:41


 

 

MURAT SEVİNÇ

Yazının sonunda söyleyeceğimi, başlarken yazayım: CHP’nin adayı, Kemal Kılıçdaroğlu olmalı. Eğer olmayacaksa, başlıktaki üç isim düşünülmeli.

Bu isimleri düşünmeyenler, karşı çıkanlar, başkaca isimler önermeli ve aday belirleme işi yalnızca siyasal partilere bırakılmamalı. Bizler yurttaşız ve geleceğimiz hakkında bu denli önemli kararları alan siyasetçiler, bizlerden daha birikimli, akıllı, öngörülü insanlar değil. Yurttaş, istediği isimler için kamuoyu oluşturmalı. Süre çok az olabilir ancak bu kez 2014’teki hata yapılıp ‘Dur bakalım kimi aday gösterecekler’ diye beklenmemeli.


Biraz zihin egzersizi yapalım.

Sırasıyla:

1. AKP’liler uzun süredir, kesinlikle erken seçim olmayacağında ısrar ediyordu. Bu, erken seçim yapılacağının en önemli deliliydi! 24 Haziran, bir erken seçim değil. Bir baskın seçim de değil. Başka isimler bulunmalı. Demokratik seçimin özüne aykırı bu yapılan! Henüz, imza toplayarak aday olacakların yöntemi dahi belirlenmemişken, yani gerekli yasal düzenleme yapılmamışken, yangından mal kaçırır gibi seçime gitmek, geldiğimiz noktanın özeti.

2. Bahçeli bunu neden yaptı? Rivayet muhtelif. Erdoğan yerine mi konuştu? Belki. Kendi kararı mı? Belki. Her ne kadar ilk ihtimal ağır bassa da, Türkiye siyasetçisinin her davranışında büyük planlar vs. aramamaktan yanayım! Belki de hakikaten kendi kararıdır, kim bilir. Ancak şu bir gerçek: 1990’ların sonundan bugüne Bahçeli, siyasi gelişmelerin en ‘belirleyici yerli ve milli’ figürü. 2002’de kendisini de baraj altında bırakan erken seçim açıklaması, 2007’de TBMM’ye girdiğinde Abdullah Gül’ün seçilmesini sağlaması, Ekmeleddin İhsanoğlu sürprizi ve kendi adayını doğru dürüst desteklememesi (!), 7 Haziran seçimleri ardından tavrı, küfür kıyamet sözler sarf ettiği AKP’nin bir anda en fanatik destekçisi oluvermesi, 16 Nisan garabetine desteği ve şimdi de, seçim açıklaması.

3. Bahçeli’nin ön ayak olduğu, 16 Nisan’da oylanan akıl almaz değişikliğin AKP ve Türkiye açısından iki yönlü bir ‘kazık’ olduğunu bir kez daha hatırlatmak isterim: A) Parlamenter sistemde Türkiye’yi yüzde 30’lar ile sittin sene yönetecek bir partiyi, yüzde 50’ye ve dolayısıyla MHP’ye muhtaç hale getirdi. B) Seçimi kim kazanırsa kazansın, söz konusu değişikliklerle yönetmenin ‘imkansız’ olduğu anlaşılacak ve yeniden parlamenter sisteme dönülecek, kuşkunuz olmasın. Yeni sistem, kazanan kim olursa olsun, ‘işlemesi mümkün olmayan’ bir yapı kurdu.

4. Erdoğan ve Bahçeli erken seçim kararı aldıktan ve bu karar bizzat açıklandıktan sonra, siyasal partilerden bir Allah’ın kulunun çıkıp ‘Hayırdır, memlekette bir TBMM vardı, sahi ne oldu ona’ diye sormamış olması da, Cumhuriyet’in kurucularına ve yüz yıllık ‘meclis egemenliği’ ilkesine çok ağır bir hakaret ve ne yazık ki muhalefetin de çapını sergiliyor.

5. Seçim yasasındaki değişiklikler, ‘Kaybedemeyiz’ değişiklikleriydi. İktidarın, seçim kaybetmemek için her şeyi yapabileceğini düşünmek için çok gerekçe var. Seçimin, ilk ağızlardan bir ‘savaş’ olarak adlandırılmasına tanık oluyoruz. Bu alanda çalışan biri olarak kırk yıl düşünsem, 16 Nisan’daki ‘mühürsüz oy pusulası’ kanunsuzluğunu akıl edemezdim. İktidar, bizlerin hayallerinin çok ötesinde! ‘Ne yapabilirler?’ sorusuna verebileceğim tek yanıt, ‘Ne yapmazlar?’ sorusu olabilir. OHAL’de ikinci seçime gidildiğini de hatırlatmak gerekli. 81 valisi, kolluk gücü, yüz binlerce bürokratı, medyası, trolleri vs. olan, devlet gücünü hoyratça kullanmaktan hiç çekinmeyen bir zihniyet, karşı karşıya olunan.

6. Hâl böyleyken, seçim boykot edilmeli mi? Kişisel olarak boykotu yakın bulanlardanım. Ancak yakın durduğum boykot tipi, yalnızca ‘oy kullanmamaktan’ ibaret değil. Bu nedenle 1947’nin DP’sini ve ‘Hürriyet Misakı’nı örnek verdim defalarca. Sanırım iki tip boykot anlamlı olabilirdi: A)Muhalefet partileri, şu şu değişiklikler yapılıp OHAL kaldırılmadığı sürece seçime girmiyoruz, diyebilir. Bu durumda Cumhur, ya geri adam atacak ya da tek başına seçime girecek. Celal Bayar’ın ‘milli iradeciliği’ne saplantılı bir bağlılık duyan Cumhur, tek başına seçime girmeyi göze alamaz. Çünkü yüzde 51 ile kazanmak istiyorlar, yüzde 99 ile değil. Eğer buna rağmen seçime girmeyi göze alırlarsa, ‘yüzde 99’ ile ‘yüzde 51’ arasında, hukuksal sonuçları bakımından bir fark olmayacaktır. Bu boykot seçeneği, yalnızca ‘seçim’e yönelik. B) İkinci tip boykot, uzun vadeli, seçim sonrasını da kapsayacak bir demokratikleşme projesi olabilir. Programı olan bir boykot. Muhalefet, iktidara ‘Biz senin oyununda oynamayı reddediyoruz ve başka bir toplumsal mutabakat bağlamında bir araya geliyoruz’ diyebilir. Ezcümle, iki aylık değil, uzun soluklu bir birliktelikten; siyasetçilerin TBMM lokanta ve kulislerinde boy gösterdiği değil, dağ köylerinde dert dinlediği bir sistemden söz ediyorum.

7. Biliyoruz ki muhalefet partileri bu seçeneklerden yana değil. Örgütlü ve geleceğe yönelik bir boykotun  adından dahi hazzetmiyorlar. Hemen hepsi, ‘Seçime hazırız’ dedi. Oysa yine biliyoruz ki, yalan söylüyorlar; hiç biri seçime hazır değil! Kişisel olarak, iktidarın da seçime pek hazır olmadığı kanısındayım. Herkes için çok ama çok erken bir seçim.

8. Demek ki ortada, demokratik ilkeleri berhava edilmiş bir seçim yöntemi (yani aslında seçim denilemeyecek bir seçim!), erken seçime mecbur bırakılmış ancak burnundan kıl aldırmayan partiler ve iktidarda kalmayı hayat memat meselesi haline getirmiş, kendi kaderini memleketin kaderiyle özdeşleştirmiş ve telaşı her halinden belli bir iktidar var. Muhalefet partilerinin herhangi bir boykot şeklini benimsemeyeceği de ortada. Bir kesim seçmemin örgütsüz boykotu ise iktidarın istediği ‘ikinci göz’ olabilir ancak.

9. Sonuç: Herkesin ‘hayati’ gördüğü bir seçime gidiyoruz. Yalnızca iki ay var.

10. Bu durumda adaylar nasıl belirlenecek? Çatı aday mı olacak? Bir de bireysel adaylıklar var tabii.

11.  Seçenekler: A) Her parti ilk turda kendi adayını çıkarır. Bunun avantajı, seçime katılımı artırmak olur. İki turlu seçimlerin ilk turunda katılımın yüksek olması çok önemli. 2014 seçiminde katılım eğer yüzde 74 değil de yüzde 80’lerde olsaydı, kazanan ikinci turda belli olacaktı. Haliyle ilk turda ‘çok aday’, katılımı sağlamak açısından avantaj gibi görünüyor. B) Bir çatı aday çıkarılmasının doğru olduğunu düşünenler de var. Bu, birlik görüntüsü vermek ve dikkati yoğunlaştırmak için iyi olabilir de, ilk turda örneğin HDP ile İP (İyi Parti)’nin üzerinde uzlaşabileceği bir ‘evliya aday formülü’ olduğunu sanmıyorum. Keşke yapılabilse, ama pek kolay görünmüyor. C) Seçim ikinci tura kalırsa, ittifaklar kaçınılmaz olacak. Fransa’da olduğu gibi.

12. Bir de ‘bağımsız adaylar’ meselesi var. Örneğin iki gün önce Diken’den sütun komşum Levent Gültekin ‘aday adaylığını’ açıkladı. Meral Akşener de yüz bin imzayla adaylıktan söz ediyor, ancak onun durumu farklı tabii. Bir iki aday daha olacak sanırım. Yazının başında da hatırlattığım gibi, henüz bu yolla adaylığa dair hukuksal düzenleme yapılmadı bildiğim kadarıyla. Kişisel olarak ‘yüz bin imzayla adaylık’ fırsatının önemli olduğunu düşünüyorum. Birilerinin çıkıp halihazırdaki partilerden bağımsız söz söylemek istemesi, hem güncel seçim hem de geleceğin siyaseti açısından saygıdeğer. Ancak değerli Levent Gültekin gibi adayların bir talihsizliği, bu yöntemin ‘yeniliği’ ve seçimin ‘baskın’ niteliği. Bu kadar kısa zamanda ‘tanınma’ ve ‘dert anlatma’ hiç kolay iş değil. Yine de yüz bin imza toplanabilir ve propaganda yapma şansı bulunursa, siyasetin, yeni yüzler ve sözlerle tanışmasının olumlu etkileri olacağı açık. Bağımsızların (Akşener istisna) bu seçimde pek şansları olmadığını düşünsem de, yakın vade için kazanç ve fark olacaktır söz konusu isimler. Umuyorum, her biri aday olabilir ve kendilerini anlatma şansı bulabilirler.

13. İlk turda her parti kendi adayını çıkaracaksa, HDP’nin adayı, bir kez daha Selahattin Demirtaş olmalıdır. Kuşkusuz, adaylığı gündeme gelirse, yargılandığı davalardan birinden verilecek hükümle adaylığın engellenmesi de ihtimal dahilinde.

14. Konu HDP’ye gelmişken… HDP’ye vebalı muamelesi yapmakta ısrar eden tüm partiler, kaybetmeye mahkum. Hem girdikleri tüm seçimleri hem de memleketin geleceğine dair anlamlı bir söz söyleme ihtimallerini.

15. Başlıktaki üç isme gelirsek. İkisini, ilk seçimde de önermiştim. Büyükerşen ise yıllardır Eskişehir’de çok önemli işler başarmış saygın bir isim. Üçünün de birbirinden farklı kesimlere hitap edebilme kapasitesi ve ayrıca, ‘kesişim kümeleri’ var. Siyasetin içinden gelen (Rıza Türmen’in istisnai konumu bir yana) ancak siyaset esnafı olmayan, başkaca nitelikleriyle de tanınan değerli insanlar. Ve tabii, parlamenter sistemi savunuyorlar ki desteklenecek adayın bu konudaki düşüncesine çok önem vermeli.

16. Söz konusu isimlerin, aday olmak ya da kendilerini tanıtmak için benim ya da bir başkasının önerisine ihtiyaçları yok. Kamuoyunun yıllardır tanıdığı isimler. Sorun şu ki, herkesin oturup ‘parti açıklaması’ beklemesi çok sinir bozucu. İlk seçimde aynısı yapıldı ve  piyangodan İhsanoğlu çıktı! Bu muameleye mahkum değiliz. Örneğin Kılıçdaroğlu, “Kimin aday olacağına parti organları karar verir” diyor. İyi hoş da, parti yönetimlerinin vereceği kararlar, benim, bizlerin, milyonlarca yurttaşın yaşamına ilişkin. Kamuoyu tartışması ve baskısı bu nedenle çok önemli.

Seçim yazıları devam eder nasıl olsa. Şimdilik özet ve sonuç: Eğer bir boykot örgütlenemiyorsa, öncelikle adaylıklar konusunda konuşup tartışmakta, bu işi yalnızca partilere bırakmamakta büyük yarar var. Nasıl bir ülkede yaşadığımızın, herkes gibi ben de farkındayım kuşkusuz. Tüm çabalar, çabalarımız, enayice bulunabilir. Enayice olabilir. Olsun. Binde bir ihtimal dahi varsa, o binde bir için çaba harcamaktan yanayım.

Ortalamanın kırmızı ışıkta dahi durmadığı bir toprakta, yakın zamanda derli toplu bir demokrasiye ulaşma ihtimali yok kuşkusuz. Kendimizi kandırmayalım. Pazenden smokin olmaz; buna mukabil pazen kumaşla çok güzel ve renkli kıyafetler dikilebilir.

Ezcümle, ‘daha iyisi’ her zaman mümkün. Herhalde bizler de biraz daha iyisini hak ediyoruzdur…

Not: İlahiyatçı-yazar İhsan Eliaçık’a verilen hapis cezası, ifade özgürlüğünün tipik ve ağır ihlallerinden biri. Cezadan daha dikkat çekici ve sembolik olan ‘tedbir’ ise, ‘İstanbul dışına çıkış yasağı.’ ‘Temas’ kurmasını istemiyorlar çünkü. Ne dehşetli bir endişe bu!

Filed Under: Agora

Tüm yazılar: Murat Sevinç

SON HABERLER

Prof. Dr. Fincancı: Dört ayda 800 doktor yurtdışı için ‘iyi hal belgesi’ istedi

ŞULE TÜRKER [email protected] @suleturker34 Covid-19 … Devamı...

Avrupa’nın en büyüğü Real Madrid!

Real Madrid, Şampiyonlar Ligi finalinde Liverpool'u mağlup ederek kupayı … Devamı...

MSB: Pençe-Kilit Operasyonu bölgesinde bir asker şehit

Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 'Pençe-Kilit Operasyonu' bölgesinde bir … Devamı...

Enes Kanter’e ‘cumhurbaşkanına hakaret’ten soruşturma

‘FETÖ’ soruşturmasında ‘silahlı terör örgütü üyeliği'nden yakalama kararı … Devamı...

Ortalama kira asgari ücreti geçti; yıllık artış yüzde 150

CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, illerin ortalama kiralarını … Devamı...

Piyanist Fazıl Say’dan Munzur Çayı kıyısında konser

Piyanist ve besteci Fazıl Say, Tunceli'nin Ovacık ilçesinde doğanın … Devamı...

Muhalefet nasıl bir adayla seçimi kazanabilir?

İHSAN DAĞI @ihsandagi Millet İttifakı cumhurbaşkanı adayını tespitte … Devamı...

Vaka sayısı bugün de 1000’in altında

Türkiye'de son 24 saatte 966 vaka kayda geçerken, üç kişi hayatını … Devamı...

Funda Arar ve Derya Uluğ’un Isparta’daki konserleri iptal

Şarkıcı Derya Uluğ ve Funda Arar, Isparta'daki konserlerini iptal … Devamı...

‘Sosyal medya yasası’ ifade özgürlüğü kısıtlanmasın diyeymiş

AKP Sözcüsü Mahir Ünal, yeni sosyal medya yasasını ifade özgürlüğünü … Devamı...

Bana müsaade!
Sapıkların ödediği vergiyle, tatlı hayat…

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1670 gündür hapiste

YAZARLAR

Muhalefet nasıl bir adayla seçimi kazanabilir?

İhsan Dağı

Az kalsın konsolide oluyordum, verilmiş sadakam varmış!

Murat Sevinç

Ukrayna’dan Suriye’ye uzanan faylar

Bahadır Kaynak

Benim mezhepçi tanışlarım, aslında yok muydu?

Murat Sevinç

‘Hikaye’ olma hikayeler yaşa

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Yazarlar yazılarından sessizce çekilmesini bilmeli!

Mustafa Dağıstanlı

Kılıçdaroğlu aday olursa…

Levent Gültekin

GÜNÜN 11’İ

Mustafa Karaalioğlu: İki kanat da cümbüşe iştirak etmekte beis görmedi

Deniz Zeyrek: Dosta düşmana nasıl izah edeceğiz?

Uğur Dündar: Kılıçdaroğlu iktidar cenahında paniğe neden oldu

Ahmet Takan: Nebati, saray divanında Tayyip Erdoğan’dan esaslı bir fırça yemiş

Esin Övet: Bunların hepsi gerçek mi? Ne oluyor bir bilen var mı?

Mustafa Balbay: İktidar halkı susturma arayışında

Remzi Özdemir: Hiçbir şey vatandaşa gösterildiği gibi değil

Mehmet Barlas: Yunanistan, PKK’nın yerini hızla alacak gibi

L. Doğan Tılıç: ‘Göç’ haberi sadece ‘göç’ haberi değildir

Zeynep Gürcanlı: Suriye çok hareketli

İhsan Çaralan: Suriye’ye operasyon, iktidarın en önemli kozu

Dünyanın en büyük viskisi 1,4 milyon dolara satıldı

‘Stranger Things’in tanıtımı için açılan pizzacının girişi Twitter kullanıcılarının diline düştü

Köpeğe benzemek için 2 milyon yen harcadı

Binlerce kilometre göç: Küçük akbabalar üremek için Kars’ı ‘tercih etti’

‘Nakit halen çöp’ diyen milyarder fon yöneticisi, parasıyla ne yapıyor?

‘Stranger Things’in yeni sezonu uyarı mesajıyla başladı: Texas okul katliamıyla benzer sahneler var

Sıcakta arabada bıraktığı dört köpek öldü: Gözaltına alındı

Dünyanın en yaşlı köpeği tahtını Pebbles’a kaptırdı

Sıradışı bir vaka: Seksten sonra hafıza kaybı yaşayan adam

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • E-mail
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi