BİLAL ÇELİK
bilalcelik@diken.com.tr
@bllcelik_
Yaklaşık iki buçuk yıldır yapılmayan işlemler nedeniyle ülkelerine dönemediklerini söyleyen Türkmenistanlılar, ülkelerindeki hükümete eleştirileri nedeniyle saldırıya uğradıklarını belirterek, suç duyurusunda bulundu.
İddiaya göre Türkiye’de Türkmenistan hükümetine çalışan bazı kişiler, muhalifleri susturmak için sokak aralarında saldırılar düzenliyor.
Bazı Türkmenistanlı muhaliflerin, içinde ‘uyuşturucu’ olduğu belirtilen paketler gönderilerek polise ihbar edildiği de öne sürüldü.
Türkmenistan konsolosluğuysa iddialar hakkındaki sorulara yanıt vermedi.
Türkiye’de yaşayan ve sayıları binlerce olduğu belirtilen Türkmenistanlılar, Mart 2020’de pandemi gerekçesiyle kısıtlama getirildiğinden beri ülkelerine dönemiyor. Gerekçeyse, Türkmenistan konsolosluğunun pasaport yenileme ve diğer işlemleri yerine getirmemesi.
Ülkelerine dönemeyen Türkmenistanlıların bazılarının, bu tür uygulamaları veya Türkmenistan hükümetini eleştirdikleri için saldırıya uğradığı bildirildi.
Geçen yıl arkadaşlarıyla Türkmenistan başkonsolosluğunun önünde eylem yapan Farhat Durdiyev Taganbayeviç “Beni içeri sokup dövdüler ve görüntüleri içişleri bakanına izlettiler” dedi. Taganbayeviç, o gün darp raporu alarak şikayetçi olmuştu.
21 Haziran’da İstanbul başsavcılığına verilen suç duyurusunda ‘yönetimi eleştiren, herhangi bir keyfi uygulamaya karşı çıkan, haksızlığa maruz kaldığında itiraz eden, farklı siyasi fikirlere sahip olan Türkmenistanlılar, Türkmenistan yönetimi emir komuta zincirinde tacize, fiziksel saldırılara ve keyfi hapis cezasına maruz kaldığı’ aktarıldı.
Suç duyurusunda, Türkmenistan’da yargısız infazlar da dahil olmak üzere yasadışı veya keyfi tutmalar, polis ve hapishane yetkilileri tarafından işkence ve kötü muamele, ağır ve hayatı tehdit eden cezaevi koşulları, keyfi gözaltı, siyasilerin tutuklanması ve mahkum edilmesi, başka bir ülkedeki ve Türkiye’deki Türkmenistanlılara karşı kaçırma, tehdit ve kasten öldürme ve yaralamalar dahil olmak üzere birçok suçun işlendiği de öne sürüldü.
Tüm bu suçların sorumlusu olaraksa 19 Mart’ta görev süresi biten eski cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov, eski ve halen görevli bakanlar, elçilik görevlileri, bazı ara kademe yönetici ve polis memurları tutuldu.
Sivil kıyafetliler saldırdı
İddialar arasında Türkmenistan hükümetine bağlı kişilerin Türkiye’de Türkmenistanlı göçmenlere saldırması da var. Sivil kıyafetli oldukları belirtilen kişilerin kimi zaman bu muhalif faliyetleri yürütenlere saldırdığı da öne sürüldü.
Uyuşturucu yollayıp, ihbar ettiler
Sosyal medya hesaplarından konu hakkında yayınlar yapan ve geçen yıl konsoloslukta dövülen Taganbayeviç’le arkadaşları Aziz Mamedov, Nur Muhammed Anayev’in evine 12 Mart’ta içine not da eklenmiş bir çiçek gönderildi. Notta, kendisini Türkiye vatandaşı olarak tanıtan kişi, yaptıkları işi överek onlara yardımcı olmak istediğini söyledi ve bir cep telefonu numarası bıraktı. Evdeki üç kişi isimlerine gönderilen bu paketi kurcaladıklarındaysa içinde uyuşturucu olduğundan şüphelendikleri beyaz renkte toz buldu. Ardından bunun bir ‘tuzak’ olduğunu düşünerek tuvalete döktü. Türkmenistanlılar, bu paketin ellerine ulaşmasının ardından gece saatlerinde polisin bastığını söyledi. Olayı anlattıktan sonra polis tutanak tutarak evden ayrıldı. Aziz Mamedov, daha sonra verdiği ifadede eve gelen polislerin bu çiçeği kendisine sorduğunu öne sürdü.
Türkmenistan konsolosluğundan yanıt alamadık
Telefonla aradığımız Türkmenistan konsolosluğundansa cevap alamadık. İddiaları sorduğumuz e-postaya da konsolosluktan yanıt verilmedi. Konsolosluğun sitesinde de 18 Mart 2020’den bu yana ‘uzaktan çalışma‘ sistemine geçildiği belirtiliyor.