ABD’de bir mahkeme, ‘Roundup bitki ilacı’ ürününün bir müşteride kansere yol açtığı gerekçesiyle üretici firma Monsanto ve Monsanto’nun ana şirketi Bayer’in 2,25 milyar dolar tazminat ödemesine hükmetti.
Hodgkin dışı lenfoma teşhisi konan 49 yaşındaki John McKivison, mülkünde Roundup’ı yirmi yıl kullandıktan sonra kansere yakalandığını söyleyerek şirkete dava açtı.
CNN’nin aktardığına göre jüri, Roundup’ın “kansere neden olan kusurlu bir ürün olduğu, Monsanto’nun ihmalkar olduğu ve Monsanto’nun tehlikeler konusunda uyarmadığı” sonucuna vararak 2,25 milyar dolar tazminat ödemesine hükmetti.
McKivison’un avukatları Tom Kline ve Jason Itkin, “Jürinin oybirliğiyle aldığı karar, Monsanto’nun 50 yıllık suiistimalini ortaya koydu. Mahkemenin bu kararı söz konusu suiistimalin insan güvenliğini pervasızca göz ardı ettiğinin ve McKivison’ın kanserinin önemli bir nedeni olduğunun beyanı” dedi.
Bayer itiraz edecek
2018’de zirai ilaç devi Monsanto’yu satın alan Bayer karara itiraz edeceğini ve ‘anayasaya aykırı olarak aşırı hasar tazminatının ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını’ sağlayabileceğine inandığını söyledi.
Şirket yaptığı açıklamada, “Bu davada davacıya büyük sempati duysak da, dünya çapındaki uzman düzenleyicilerin değerlendirmeleriyle tutarlı olarak ürünlerimizin güvenli bir şekilde kullanılabileceğinden ve kanserojen olmadığından eminiz” dedi.
Kansere yol açıyor mu?
Hodgkin dışı lenfoma hastaları, 2015 Dünya Sağlık Örgütü raporunun Roundup’ın ana bileşeni olan glifosatın kansere neden olabileceğini öne sürmesinin ardından yüzlerce kişi Monsanto’ya dava açmaya başladı. Raporda, glifosatın ‘insanlar için muhtemelen kanserojen olduğu’ belirtildi.
Ancak Monsanto herbisit satmaya devam etti. Şirket, Roundup’ın kansere neden olmadığını savunuyor ve glifosatın güvenli olduğunu söyleyen çalışmaların sayısının çok daha fazla olduğunu söyleyerek raporu yalanlıyor.
ABD Çevre Koruma Ajansı’ysa 2020’de ‘glifosatın mevcut etiketine uygun şekilde kullanıldığında insan sağlığı açısından herhangi bir risk oluşturmadığını’ ve kimyasalın ‘insanlar için kanserojen olma ihtimalinin düşük olduğunu’ söyledi. Avrupa Komisyonu ayrıca geçen yıl ‘glifosatı kanserojen olarak sınıflandıracak hiçbir kanıt bulunmadığına’ karar verdi.
Amerikan Kanser Derneği de çoğu lenfomanın nedeninin bilinmediğini ancak Hodgkin dışı lenfomanın, herbisitler ve böcek öldürücülerdeki belirli kimyasallara maruz kalma da dahil olmak üzere risk faktörleriyle bağlantılı olduğunu söylüyor. Kuruluş, potansiyel bağlantıları ‘açıklığa kavuşturmaya’ yönelik araştırmaların hala devam ettiğini belirtti.