HDP Grup Başkan Vekili ve Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken, ‘partili cumhurbaşkanlığı’nı merkeze alan anayasa değişikliğiyle ilgili referandumun meşru olmadığını söyleyerek yine de HDP’li seçmenlerin oylamayı boykot etmeyeceğini, ‘Hayır’ oyu vereceğini söyledi.

Fotoğraf: DHA
Cumhuriyet’ten Kemal Göktaş’a konuşan Baluken, üç aydır cezaevinde olduğu için referandum sürecini yeterince takip edemediğini, ancak sürecin meşru olmadığını söyledi: “İki eş başkanımız ve 10 milletvekili arkadaşımız cezaevinde. İkisi yeni bırakıldı. 50’yi aşkın belediye başkanımız cezaevinde. Bütün belediyelerimize kayyım atanmış. İl-ilçe yönetimlerimizin büyük bir çoğunluğu cezaevinde. Bu koşullarda referandum çalışması yapabileceğimiz şartlardan bahsedemezsiniz. Bu arkadaşlar içeride olduğu sürece referandumun meşruiyeti de yok.”
‘HDP seçmeni boykot eder’ anlayışı yanlış’
Kamuoyu araştırmalarında partinin referandumda ‘Hayır’ diyecek olmasına rağmen HDP’li seçmenlerin boykota meyilli olduğuna yönelik görüşlere katılmadığını kaydeden Baluken, “HDP ‘Hayır’ tavrını ortaya koyduktan sonra, ‘Hayır’ çalışmasına katıldıktan sonra HDP seçmeni boykot eder’ gibi bir anlayış, yakın dönemde yaşadığımız seçim deneyimlerinden baktığımızda bile çok gerçekçi bir yaklaşım değil” diye konuştu.
‘Korku iklimi yaratıldı’
Baluken’in, HDP’li vekillerin tutuklanmasının ardından HDP’ye yüksek oy çıkan illerde protesto gösterisi düzenlenmediğine ilişkin soruya yanıtı ise şu oldu: “Bakın, bu çok bilinçli bir şekilde ortaya atılan bir algı yönetimidir. Eğer şu koşullar olmuş olsa; insanların kendilerini rahatça ifade edebilecekleri, rahatça toplanabilecekleri, bunun için gerekli demokratik koşulların sağlandığı bir ortam olsa ve sizin bahsetmiş olduğunuz kitlesel tepkisellikler gelişmezse, o zaman bu görüşe katılabiliriz. Ancak bugün böyle bir ortamdan bahsedilebilir mi? Bu, sokağa çıkma yasakları ve abluka dönemlerinde, cenazelerin yakılmasından OHAL koşullarına kadar yaratılan, o korku ikliminin getirmiş olduğu bir tablodur.”
‘OHAL koşulları olmasın, bakın insanlar nasıl tepki gösteriyor?’
Baluken, şöyle devam etti: “Bütün bunlar ortadayken ‘Bölge halkı tepki göstermedi, sokağa çıkmadı’ gibi bir yorum yapmak insaftan, aklıselimden uzak olur. Bugün demokratik, özgür koşullar sağlansın, OHAL koşulları ile beş kişinin bir araya geldiği toplantılara müdahale edilmesin, bakalım insanlar Selahattin Demirtaş’ın içerde bulunmasına nasıl bir tepki koyuyorlar?”
‘Oy kullanmak için yazdığım yazıya cevap verilmedi’
Cezaevindeyken belirli bir süre kitap veya gazete alamadığını ve televizyonla ilgili bazı taleplerinin yerine getirilmediğini kaydeden Baluken, Meclis’teki anayasa değişikliği oylamasında oy kullanmak için Meclis’e yazdığı yazıya cevap verilmediğini söyledi: “Bu konuda siyaset kurumu yargıya topu atıyor. ‘Yargı kararıdır’ diyor. Yargıda da yasama görevimizi engellemeye yönelik bir karar söz konusu değil. Yani hukuksuz da olsa bir tutuklama kararı verilmiş ama ‘Oy kullanamaz’ diye, ‘Yasama görevi engellenir’ diye bir karar yok.”
Eş başkanlar dahil 12 vekil tutuklu
Eş başkanlar Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın da aralarında olduğu HDP’li 12 vekil, 4 Kasım’da sabaha karşı evlerine yapılan polis baskınıyla gözaltına alınmıştı.
Diyarbakır milletvekilleri Ziya Pir ve İmam Taşçıer ve Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Demirtaş ve Yüksekdağ’la birlikte grup başkan vekili İdris Baluken, Şırnak milletvekilleri Leyla Birlik ve Selma Irmak, Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan, Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan, Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım ve Şırnak Milletvekili Ferhat Encü tutuklanmıştı. İki gün sonra da Hakkari Milletvekili Nihat Akdoğan tutuklanmıştı.
HDP Diyarbakır Milletvekili Çağlar Demirel ve Siirt Milletvekili Besime Konca da Ankara’da gözaltına alınmalarının ardından 12 Aralık’ta tutuklanmıştı. Böylece tutuklu vekil sayısı 12’ye yükselmişti.
Birlik’in ardından Baluken’in de tahliye edilmesiyle beraber tutuklu HDP’li vekillerin sayısı 10’a düşmüştü.
Buna karşılık Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş ve Kars Milletvekili Ayhan Bilgen’in tutuklanmasıyla sayı yeniden 12’ye yükselmişti.