‘Argo konuşuluyor’ diye büro için erkek personel arayan Karadeniz Teknik Üniversitesi’ne (KTÜ) Kamu Denetçiliği Kurumu’nca (KDK) ilanı iptal etmesi tavsiye edildi.
KTÜ rektörlüğü çeşitli kadrolara personel almak için 30 Aralık 2024’te Resmi Gazete’de ilan açmıştı.
Büro personeli kadrosuna alınacak bir kişinin ‘erkek olması’ şartını, bir kadın KDK’ya taşıdı.
Diğer kadrolarda ayrım yapılmazken bu alımda cinsiyet şartı getirilmesinin kadın adayların başvurusunu engellediğini belirten kişi, ilanın iptal edilerek ilgili kadronun cinsiyet ayrımı yapılmadan yeniden açılmasını istedi.
Başvuruyla ilgili rektörlükten istenen yazılı görüşte, işe kabul edilecek büro personelinin mal ve malzeme alımında piyasa tespit araştırması, satın alma ve sonrası kabul işlemleri yürüteceği belirtildi.
Bu görev için işe alınan kadın personelin bir süre sonra ‘argo söylemler’ ve ‘hoş olmayan davranışlar’la karşılaştığını ilettiği ve başka görev istediğini belirten üniversite rektörlüğü, bu nedenle ‘görevin sertliğini’ ancak bir erkeğin kaldırabileceğini öne sürdü.
Karar metni
Buna karşılık KDK ‘kanun önünde eşitlik ilkesi’ ve ‘kamu hizmetine girme hakkının’ ihlal edildiği sonucuna vardı. Kurum, söz konusu ilanın iptal edilmesi ve bundan sonra yapılacak alımlarda görevin gerektirdiği niteliklere uygun objektif ve genel koşulların belirlenerek ilan edilmesi yönünde tavsiye verdi.
KDK’nın karar metni şöyle:
“İlgili görevin yapılmasında cinsiyetin herhangi bir öneminin olmaması, diğer bir ifadeyle görevle cinsiyet arasında geçerli bir bağlantı olmaması halinde işe alımda belirtilen cinsiyet şartı eşitlik ilkesine aykırılık oluşturacaktır. Bu nedenle de işe alımda belirtilen cinsiyet şartı sadece istisnai alanlarda uygulama alanı bulmaktadır.
Örneğin hapishanelerde ‘kadın gardiyan-erkek gardiyan’ ayrımı gibi birtakım görevleri biyolojik yapıları gereği sadece erkekler veya sadece kadınlar yapabildiği için ilkenin içeriğinin somut olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Kamu hizmetlerine girişte esas alınacak görevin gerektirdiği niteliklerin subjektif değerlendirmelerle değil, objektif, genel ve gayri şahsi nitelikteki kurallarla belirlenmesi gerekmektedir.
İşe alınmada görevin gerektirdiği nitelikler dışında, vatandaşlar arasında cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapılmasına yönelik işlem ve uygulamalar, Anayasa’da ifade edilen kanun önünde eşitlik ilkesinin ve kamu hizmetine girme hakkının ihlaline neden olacaktır.”