ABD Dışişleri Bakanlığı, Rusya’dan savaş uçağı ve füze sistemi satın alan Çin Savunma Bakanlığı’na bağlı Ekipman Geliştirme Birimi’ne mali yaptırımlar getirildiğini açıkladı. 2019’da teslimatı yapılması planlanan Rus S400 füzeleri nedeniyle Türkiye de yaptırımlara maruz kalabilir.
Fotoğraf: Reuters (Arşiv)
BBC Türkçe’nin haberine göre gazetecilere adının açıklanmaması şartıyla konuşan ABD’li yetkililer, Rusya’ya uygulanan yaptırımlar kapsamında 2017’de çıkartılan ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) uyarınca ilk kez üçüncü bir ülkeye ceza uygulandığını söyledi. Yaptırımların 2017’de satın alınan 10 adet Sukhoi Su-35 tipi savaş uçağı ve 2018’de satın alınan S400 füzelerine ilişkin olduğu belirtildi.
Washington’un Moskova’ya karşı uyguladığı yaptırımlar ilk olarak Kırım’ın Rusya tarafından ilhakıyla başlamış, 2016’da ABD’deki seçimlere Rus internet korsanlarının müdahil olduğu iddiasıyla daha da artırılmıştı.
Yaptırımlar Türkiye’ye de uygulanabilir
Yetkililer, ABD’nin Rusya’dan savaş uçağı ve füze alan diğer ülkelere karşı da benzer adımlar atabileceğini söyledi. Rusya’dan askeri malzeme almayı planlayanlar arasında Türkiye de yer alıyor. Türkiye, Rusya’dan biri opsiyonlu iki adet S400 füze savunma sistemi satın almak üzere Eylül 2017’de bir anlaşma imzaladı. Teslimata 2019’da başlanması bekleniyor. Anlaşmanın bedeli yaklaşık 2,5 milyar dolar.
ABD ve NATO ise Rusya’nın NATO’nun kullandığı savaş uçaklarıyla ilgili gizli ayrıntıları öğrenebileceği kaygısıyla Türkiye’nin Rusya’dan S400 sistemini satın almasına karşı çıkıyor.
Çin’e getirilen yaptırımla ilgili gazetecilere bilgi veren ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, Türkiye’ye yönelik de benzer bir adımın atılıp atılmayacağına dair soruya net bir yanıt vermekten kaçındı.
Ancak, Rusya’dan füze savunma sistemi ve savaş uçağı satın alma niyetinde olan farklı ülkelerle konuyla ilgili olarak defalarca temas kurduklarını aktaran yetkili, “(Muhataplarımıza) S400 gibi sistemlerin CAATSA kapsamında potansiyel sonuçlar doğurabilecek sistemlerden biri olduğunu çok net bir şekilde söyledik” dedi.
Aynı yetkili, “Bu yaptırımların esas hedefi Rusya. Yaptırımlar hiçbir ülkenin savunma yeteneklerini zayıflatmayı amaçlamıyor. Rusya’nın zararlı eylemlerine karşı maliyetlerini artırmayı hedefliyor” diye konuştu.
Türkiye’ye CAATSA yaptırımı gündeme gelmişti
ABD’de, özellikle de Kongre’de bir süredir Türkiye’ye CAATSA kapsamında yaptırım uygulanması çağrısı yüksek sesle dile getiriliyor. Bu yasa, Rusya savunma sanayi ve istihbarat servisleriyle iş yapan şirketlere de yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
Eylül 2017’de, geçen ay hayatını kaybeden dönemin Cumhuriyetçi Senatörü John McCain ve Demokrat Senatör Ben Cardin, ABD Başkanı Donald Trump’a yazdıkları mektupta, Türkiye’nin Rusya’dan S400 füzesi almak için yaptığı anlaşma nedeniyle yaptırımların uygulanmasının da önünü açtığını söylemişti.