İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), 2010’dan beri kentin karayollarının kenarında duran ‘dikey bahçe’lerden bazılarını kaldırmaya karar verdi.
‘Ekolojik yararın kısıtlı, ekonomik yükün de ağır olduğu’ gerekçesiyle alınan kararla, bazı ‘dikey bahçe’lerden vazgeçilecek, ‘Konuşan Duvarlar Projesi’ kapsamında sanatçılar duvarları boyayacak.
A Haber’in ‘İstanbul’un simgesi peyzajlar kaldırılıyor‘ diyerek duyurduğu ‘duvar saksıları’ haberi sosyal medyada tepki çekmiş, bu saksıların İstanbul’un simgesi olamayacağı vurgulanmıştı. Haberde duvardaki küçük saksılar ‘yeşil alan‘ olarak tanımlanmıştı.
İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Prof. Dr. Yasin Çağatay Seçkin, İstanbul’daki peyzaj çalışmalarında nasıl bir maliyet tasarrufu yapabileceğini ve bu alanları daha etkili nasıl kullanılabileceğini araştırdıklarını belirterek, ilk aşama olarak yeşil duvarların tadilat gerektirenlerini dönüştürmeye başladıklarını söyledi.
Seçkin, şu bilgileri verdi: “Karayollarının kenarındaki dikey bahçe olarak adlandırdığımız bütün bu yeşil duvarların İstanbul’a yıllık 12 milyon liralık bir bakım masrafı olduğunu gördük. Bu 12 milyon liranın 4 milyonu bitki maliyetleri, 8 milyonu ise ilaçlama ve gübre maliyetinden oluşuyor. Yani bu duvarlar ciddi bir kimyasal ilaçlama ve ekosistem açısından da büyük bir sıkıntı doğuruyordu. Sadece ekonomik açıdan bakmadık. Ekosistem açısından da buraları daha kıymetli alanlara dönüştürebileceğimizi fark ettik. Bu duvarlar dokunulamayan, insanlara uzaktan sadece görsel etki yapan duvarlardı. Yaptığımız hesaplamalarda, 45 bin metrekare dikey bahçe yerine aynı parayla 400 bin metrekare aktif yeşil alan yapabileceğimizi fark ettik. Bu nedenle, öncelikle sökülen veya sökülüp yeniden yapılması gereken duvarları kaldırmaya başladık. Bu sayede bakım maliyetlerimizde önemli ölçüde azalmaya başladı.”
Yeşil duvarların hava kalitesi ve ses izolasyonu ilişkilerini de araştırdıklarına dikkat çeken Seçkin, bu bitkilerin dış mekanda ses izolasyonu sağlamadığını ifade etti. Seçkin, şöyle devam etti: “Toprağın olduğu noktalarda yeşil duvar uygulamalarına hava kirliliği stresine dayanabilen sarmaşık ve yer örtücü bitkilerle devam ediyoruz. Amacımız, mümkün olduğu kadar ekosistemle barışık, sürdürülebilir, ekolojik, teknik ve ekonomik anlamda doğru çözümler üretmek.”
Seçkin, yeşillendirmenin ekolojik ve ekonomik olmadığı alanlarda duvarları sanat faaliyetlerine açtıklarını vurgulayarak şunları söyledi: “Salgın döneminde sanat ve sanatçıların durumu da aşikar. Sanatçılarımızla işbirliği içinde böyle duvarlarımızı görsel bir kaliteye ulaştırma çabası içindeyiz. Bunu da sponsorlar aracılığıyla yapıyoruz. Bakım maliyetlerinden kurtulduğumuz gibi İBB bütçesinden bu çalışmaya bir kaynak ayırmıyoruz”.
Seçkin, projenin ilk ürününün önceki dönemden bitkileri sökülmüş olarak devraldıklarını belirttiği Fikirtepe E-5 Karayolu kenarındaki duvar olduğunu anlattı: “Biz bu duvarı tekrar yeşil duvar haline getirmek yerine böyle bir sanat faaliyetiyle değerlendirmek istedik. Bundan sonra bazen bu tür sanat çalışmalarıyla devam edeceğiz. Bazen toprağın olduğu alanlarda yeşil duvarlarımızı sürdüreceğiz.”
