• 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • SANAT
  • KEYİF
  • AGORA

HDP’nin barajı geçmesi ya da geçmemesi… Bütün mesele bu değil

14/04/2015 16:25

 

 

mert yildizMERT YILDIZ

[email protected] / @my2048

Ülkemizde çok ciddi bir temsiliyet krizi yaşanıyor. Yüzde 10 barajı pek çok seçmeni istediği partiye değil, istemediği partiye en karşı partiye oy vermesine yol açıyor.

Reklam

AKP’nin seçilmesini istemiyorsanız CHP, MHP veya HDP’ye oy veriyorsunuz. Bu partiler sizi temsil etmiyor ama AKP’ye o kadar karşısınız ki kötünün iyisini seçiyorsunuz.

Bu seçimde en çok tartışılan konu HDP’nin barajı geçip geçmeyeceği. Pek çok seçmen ‘HDP barajı geçsin diye oy vereceğim’ diyor. Çünkü geçmezse AKP’nin tek başına iktidar olacağı ve belki de 330 milletvekili çıkarıp başkanlık sistemini getireceği düşünülüyor.

Reklam

Pişman olmayın diye

Amacım siyasi tercihinizi etkilemek değil, tercihinizin doğru nedenden kaynaklandığına emin olmanızı sağlamak; ana akım medyada pek çok yazarın atıp tuttuğuna bakıp siyasi tercih yaparak sonra pişman olmanızı engellemek.

Sadece rakamlara bakacağım. HDP lehinde veya aleyhinde tek bir kelime söylemeyeceğim. Buna şimdiden söz veriyorum. Şeffaflık adına da yazının en altında tüm hesapları içeren tabloyu paylaşıyorum.

Önce aşağıdaki tabloyu bir inceleyin. Tabloda en sol sütunda AKP’nin oy oranlarını görüyorsunuz. HDP’nin barajı aştığı ve aşmadığı iki farklı senaryoda AKP’nin farklı oy oranlarıyla kaç vekil çıkardığını görebilirsiniz.

Screenshot 2015-04-14 22.59.38

İkinci olarak, bazı anket firmalarının tahminlerini aşağıda görebilirsiniz. Bu tahminleri göstermemin nedeni AKP’nin yüzde 50’nin üzerinde oy aldığı ütopik senaryoları bir kenara bırakıp daha gerçekçi ihtimallere odaklanmak.

20150414 mert gorsel 2

Yukarıdaki verilere dayanarak çıkaracağımız en önemli sonuç, HDP’li ya da HDP’siz, AKP’nin tek başına başkanlık sistemini getirecek milletvekili sayısına (330) ulaşmasının nerdeyse imkansız olduğu.

HDP barajı aşarsa?

HDP barajı aşarsa AKP’nin tek başına iktidar olması için oyların yüzde 48’sini alması lazım. Çok zor.

Buna karşılık MHP ve CHP’nin toplam milletvekili sayısı hiçbir durumda 275’e ulaşmadığı için ana muhalefet partilerinin iktidara geldiği bir ihtimal yok.

Peki bu durumda ne olacak? AKP koalisyon kurmak zorunda.

AKP’nin en doğal koalisyon ortağı HDP (Dipnot 3). AKP ilk olarak HDP’ye yaklaşacaktır. HDP’nin bu ortaklığı kabul etmek için AKP’den ne isteyeceğini siz de biliyorsunuz. AKP de iktidarı kaybetmemek için bunu kabul edecektir. Meclis’e girsin diye oy verdiğiniz HDP Meclis’e girmekle kalmayıp iktidara ortak bile olabilir.

Bu durumda, AKP’ye tepki olarak verdiğiniz HDP oyu size AKP iktidarı olarak geri dönecek.

HDP barajı aşamazsa?

HDP barajı aşamazsa AKP’ye tek başına hükümet kurmak için yüzde 43-44 oy yetiyor. Ama HDP barajı aşamazsa ve AKP bu orana ulaşamazsa AKP’nin doğal koalisyon ortağı olmayacağı için hükümeti kurmakta zorlanacak. CHP ve MHP’nin toplam vekil sayısı da iktidar olmaya yetecek.

Yani? Yani, eğer AKP’nin iktidar olmasını istemiyorsanız en iyi sonuç HDP’nin barajı geçmesi değil!

HDP baraja yaklaşıp geçemez, CHP+MHP AKP’den fazla oy alırsa seçim sistemindeki adaletsizlik sayesinde 2002 yılında yüzde 30 oyla tek başına iktidar olan AKP, aynı adaletsizlik yüzünden iktidardan düşebilir.

HDP kaybetse de kazanıyor

Kendimize şu soruyu sormalıyız; sırf AKP tek başına iktidar olmasın diye oy verdiğimiz ve koalisyon ortağı olma ihtimali olan HDP’yi ne kadar tanıyor ve güveniyoruz?

Meclis’te bir parti olan HDP ile bağımsız adaylar sayesinde kurulan HDP’nin en büyük farkı aslında para. HDP’nin 55 milletvekiliyle Meclis’e girmesi yıllık 17 milyon TL Hazine yardımı alması demek. HDP Meclis’e giremese de yüzde 7’nin üstünde oy alırsa Hazine’den yardım almaya başlıyor.

Eğer koalisyon ortağı olursa muhtemelen bir bakanlık ve bu bakanlık aracılığıyla gelen para da HDP’nin kasasına girecek. Eğer HDP’nin sizin vergilerinizle ödenmiş bu parayı sizi temsil edecek şekilde harcayacağına inanıyorsanız, ne ala…

AKP’ye karşıysanız en iyi ihtimal…

Sonuç olarak HDP’ye AKP iktidar olmasın diye oy veriyorsanız, aslında AKP’nin zayıf (azınlık anlamında) bir iktidar ortağıyla iktidar olmasına oy veriyorsunuz demektir. AKP iktidarına karşıysanız hala en iyi ihtimal, HDP’nin baraja takılması ve CHP+MHP’nin oy oranının AKP’yi geçmesi.

Yetişkin olmak, tercihlerinizin doğuracağı sonuçların farkında olmanızı ve bu sorumluluğu almanızı gerektirir. Ülkeler için de bu böyle. Demokrasi (entelektüel olarak) yetişkin bir seçmenle mümkün. Bu da oyunuzun ne anlama geldiğini bilmek demek.

Ana akım medyadaki dostlarımızın çay içerken müsvette kağıda yapmış olduğu hesaplara dayanarak karar vermemeniz için excel tablosunu buraya bırakıyorum.

Tek yapmanız gereken, ‘model’ sayfasında partilerin oy oranlarını girmek. Size sonuç olarak milletvekili sayısını ve iktidar olup olamayacağını veriyor. Modeldeki mevcut rakamlar en son açıklanan Metropoll anketine göre ayarlanmıştır ama isterseniz değiştirebilirsiniz.

Dipnot 1: Tüm anket ve senaryo analizleri ülkemizi çok istikrarsız bir 10 yıl beklediğini gösteriyor.

Dipnot 2: Bu modeli temsili olarak Diken okuyucuları için hazırladım. Aslında çok daha kapsamlı bir çalışmanın basitleştirilmiş hali. Varsayımlar anketlerin ortalamasına göre hesaplandı. Burada amaç ana akım medyada bölük pörçük olarak tartışılan konuların daha düzenli bir hale getirilmesi.

Dipnot 3: AKP-MHP koalisyon ihtimali – Bu yazının amacı HDP’ye verilen oyun etkisini incelemek. AKP, MHP ile koalisyona giderse HDP oyunun tek etkisi HDP’nin barajı geçmesi olacak. Yani HDP’ye yardım etmiş ama AKP’yi iktidardan uzaklaştırmamış olacaksınız. Bu anlamda amaca göre nötr bir oy olarak nitelendirilebilir oyunuz. Ayrıca HDP’nin MHP’ye oranla çok daha düşük oya sahip olması sebebiyle HDP’nin koalisyon için AKP’den talebi MHP’ye göre çok daha sınırlı olabilir. AKP MHP ile ortaklık yapsa bakanlıkların üçte birini vermesi gerekecek ki bunu istemez. Bu sebeple AKP-HDP koalisyonu AKP-MHP koalisyonuna oranla çok daha yüksek bir ihtimal.

Not: Yazının ilk yayımlanan versiyonunda tabloda hata vardı. HDP’nin barajı aşmadığı senaryoda milletvekili toplamları 550’yi bulmuyordu. Bu hata düzeltildi (yazıdaki sonuca etki etmiyor).

Sehven yaptığım hata için tüm Diken okuyucularından özür diliyor ve hatayı gösteren okuyucumuza teşekkür ediyorum. Amacım kimseyi yanlış yönlendirmek değildi.

Hatam, özürüm ve niyetim

HDP’nin barajı geçmesi ya da geçmemesi… Bütün meseleniz bu

Filed Under: Analiz

SON HABERLER

Cumhuriyet davasında yedi hapis cezası onandı: Altı gazeteci tekrar hapse girecek

Cumhuriyet gazetesi davasında mahkum olanlardan yedisi hakkında verilen hapis cezası kesinleşti. Ceza alanlardan altısı infaz için tekrar hapse girecek.

‘Aile katliamı’nda babaya çifte müebbet ve 15 yıl hapis

Zonguldak’ta eşini ve 11 yaşındaki kızını öldürüp 15 yaşındaki oğlunu da yaralayan 66 yaşındaki Güngör Kaçar’a biri ağırlaştırılmış olmak üzere iki müebbet ve 15 yıl hapis cezası verildi.

Venezüela krizi: Japonya da Guaido’ya destek açıkladı

ABD ile bazı Avrupa ve Güney Amerika ülkelerinden sonra Japonya da Venezüela’da kendini geçici devlet başkanı ilan eden Meclis Başkanı Juan Guaido’yu desteklediğini açıkladı.

Demirtaş’tan ‘Avrupa’ya: Milyonların çığlığını duyacağınıza inanıyorum

HDP eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş, 104 gündür açlık grevinde bulunan Leyla Güven’le birlikte açlık grevindeki yaklaşık 320 kişi için Avrupa Parlamentosu (AP) ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi AKPM) üyelerine bir mektup gönderdi.

Ankara’daki polis tacizi iddiası: Üniversiteli kadından suç duyurusu

Ankara’da üniversite öğrencisi Merve Demirel, kendisini gözaltına alırken taciz ettiğini öne sürdüğü polis hakkında suç duyurusunda bulundu.

HDP’nin barajı geçmesi ya da geçmemesi… Bütün meseleniz bu
Siyasal İslam 2.0:

DİKEN’İ TAKİP EDİN…

  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

Osman Kavala 476 gündür tutuklu

AGORA

Peter Pan kuşağından yeni sosyalizm talebi

Elçin Poyrazlar

Muhalefete bir soru: HDP’li vekillere ne yapıldığında rahatsız olacaksınız?

Murat Sevinç

Popülizmde yeni bir eşik: Patlıcanla ters köşe

Banu Güven

Kuyruktakiler

Murat Sevinç

Mankafalar için kadınları anlama kursu

Elçin Poyrazlar

BTK artık müstehcen sitelere erişimi engelleyemeyecek

Yaman Akdeniz

Meclis tutanağını erişime engelleyen hakimlere kim ‘Dur’ diyecek?

Yaman Akdeniz

Türkiye’nin beka sorunu

Levent Gültekin

GÜNÜN 11’İ

Batuhan Çolak: MHP’nin hukukçusu FETÖ’cü çıktı!

İbrahim Varlı: Küresel hegamonya mücadelesi kızıştı

İbrahim Kahveci: Çiftçi daha da zora düşecek

Turgay Olcayto: Biten gazetecilik değil demokrasi

Emre Kongar: Bir parti lideri böyle dönek insanları partisine nasıl kabul eder

Fadime Özkan: Millet İttifakı tepede kurulurken partiler aşağıda resmen dökülüyor!

Hande Fırat: Ankara ABD’ye DEAŞ’lılar için ‘Alırız, koyacağımız yer belli’ mesajını verdi

Oray Eğin: Dertleri sinemaya daha çok insanın gitmesi olmadı hiç

Sedat Ergin: Hayatının bir yılını hücrede tek başına geçiren bir tuğgeneralin göreve başlaması…

Mahmut Övür: DSP’ye gidişin nedeni sadece koltuk değil

Yılmaz Özdil: Tbmm’de emektar bir berber vardı

BİR SAYI

91 bin 93

Beyan ettiği yerleşim yerinde oturmadığı belirlenip seçmen kaldı dondurulan kişi sayısı

Tarihe ‘sıradan’ bir bakış: ‘Bir Alman’ın Hikâyesi’

Ne okusak: Dört kitap önerisi

Ufak Yangınlar’ın yazarı Celeste NG: Gerçek hayatın hep ilgi çeken hikayeleri yok

Kısa kısa: Haftanın kültür sanat haberleri

Ne izlesek: Dört film önerisi

Tunceli’de koruma listesinde bulunan kanguru faresi görüntülendi

Reuters: Çin’in popüler ‘resmi’ uygulamasını Alibaba geliştirdi

BM’nin yasa tasarısı mangacıları kızdırdı

Erdoğan’ın mitinginde ambulans krizi: Trafiği açmayan polise tepki gösterildi

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • SANAT
  • KEYİF
  • AGORA
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • Email
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube
Diken 'Yılın Internet Gazetesi' ödülünü kazandı...

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi