Rekabet Kurulu, zincir marketlere 2,7 milyar liralık ceza verilen soruşturmanın devamı kapsamında, 13 teşebbüse 878,6 milyon liralık idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdı.
Kurulca, hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üretici-tedarikçi niteliğindeki 15, perakendeci niteliğindeki 5 teşebbüs hakkında Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla yürütülen soruşturma tamamlandı.
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruya göre, soruşturma tarafı tedarikçilerden Coca Cola Satış Dağıtım AŞ, Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. Tic. AŞ, Düzey Tüketim Malları Sanayi Pazarlama ve Ticaret AŞ, Eti Gıda San. ve Tic. AŞ, Frito Lay Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ, Glaxosmithkline Tüketici Sağlığı AŞ, Haribo Şekerleme Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, Pasifik Tüketim Ürünleri Satış ve Ticaret AŞ, Pepsi Cola Servis ve Dağıtım Ltd. Şti, Red Bull Gıda Dağıtım ve Pazarlama Ticaret Limited Şirketi, Şölen Çikolata Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ, Unmaş Unlu Mamuller Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ’nin kendi ürünlerinde soruşturma tarafı perakendeciler arasında satış fiyatları ve fiyat artışları konusunda koordinasyonun sağlanması ve bu koordinasyonun sürdürülmesi, yine bu çerçevede perakendecilerin geleceğe yönelik fiyatları ve fiyat artış tarihleri gibi rekabete hassas bilgilerin paylaşımına aracılık ederek, perakende satış fiyatlarının tespiti amacına sahip ‘topla-dağıt karteli’ niteliğindeki anlaşmalar veya uyumlu eylemlerle Kanunun 4’üncü maddesini ihlal ettikleri belirlendi.
Cezalar şöyle dağıldı;
• Coca-Cola’ya 272.159.349,36 TL
• Eti’ye 173.263.933,89 TL
• Pasifik Tüketim’e 106.002.255,94 TL
• Pepsi’ye 92.506.885,85 TL
• Frito Lay’e 87.954.615,82 TL,
• Düzey Tüketim’e 48.190.012,34 TL
• Red Bull’a 25.711.530,05 TL
• Unmaş’a 24.223.008,88 TL
• Şölen’e 15.680.173,63 TL
• Haribo’ya 10.204.678,30 TL
• Kent Gıda’ya 8.775.984,66 TL
• Glaxosmithkline’na 8.424.667,29 TL
• Doğanay’a 5.553.551,61 TL
Bu arada Rekabet Kurulu, 2021 yılında beş zincir market (BİM, A101, ŞOK, Migros, Carrefour) ve bir tedarikçi firmaya (Savola) 2,7 milyar lira idari para cezası kesmişti.
Bu soruşturma ise söz konusu soruşturmanın ikinci aşaması olarak değerlendiriliyor. Bu soruşturmada, yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda soruşturma tarafı bazı tedarikçilerin beş büyük zincir marketle fiyat artışlarına yönelik koordinasyonu sağlayarak marketlerin raf fiyatlarını belirlemeye yönelik “kartel” oluşturdukları tespit edilmiş oldu. Ayrıca, soruşturma konusu bazı teşebbüslerin marketlerdeki raf fiyatlarını doğrudan belirlemek suretiyle de Kanunu ettikleri sonucuna ulaşıldı.
BİM hedefteydi
MHP lideri Devlet Bahçeli ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, yakın tarihteki açıklamalarıyla artan hayat pahalılığından ‘üç harfliler’ diye adlandırdıkları zincir marketleri sorumlu tuttu. İki liderin kastettiği marketler A101, Şok ve BİM.
BİM yöneticisi ve Gıda Perakendecileri Derneği Başkanı Galip Aykaç, Bahçeli’nin “Zincir marketlerin FETÖ’yle irtibatı araştırılması gerekmekte. Bu açgözlülere müsamaha gösterilmemeli” sözlerine “Üç harfliler diye bizleri farklı yere koymaya çalışanlara söyleyeceklerimiz var. Lütfen aynaya baksınlar, kendilerini göreceklerdir. Bunların hepsinde art niyet ve algı yönetimi vardır” diye yanıt vermişti.
Açıklamalara tepki gösteren MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, ertesi gün Aykaç’ı tehdit etmişti: “Halkın ekmeğine uzattıkları haris ve tecavüzcü elleri kıracağız.”