Son dönemde sınır dışı edilen, gözaltına alınan ya da Türkiye’ye sokulmayan yabancı gazetecilerin ‘yasal prosedürler gereği’ yaptırımlara uğradığı belirtildi.
Son olarak dün aralarında Guardian, Al Jazeera, Foreign Affairs gibi uluslararası yayınlara haber geçen serbest gazeteci David Lepeska Türkiye’ye alınmamıştı.
Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, söz konusu yaptırımlar için somut nedenler ortaya koymazken ‘güvenlik gerekçeleri’nden söz etti.
Yasal prosedürmüş
Lepeska, Twitter hesabından, Türkiye’ye alınmayarak Atatürk Havalimanı’ndan Chicago’ya giden bir uçağa bindirildiğini duyurdu.
Was just hurried onto a flight to Chicago after being denied entry at Istanbul Ataturk. This is… https://t.co/4Vrn52vMXF
— David Lepeska (@dlepeska) April 25, 2016
Havaalanında 20 saat bekletilen Lepeska’ya İtalya’ya veya ABD’ye dönüş seçenekleri sunuldu. Lepeska da, Chicago’ya gitmeyi seçti.
Reuters’a konuşan üst düzey bir Türk yetkili Lepeska’nın basın kartı olmadığını ve herhangi bir basın kuruluşunda istihdam edilmediğini gerekçe göstererek, “Uygun hukuki kanalları kullanan kişiler böyle sorunlar yaşamıyor” dedi ve olayın basın özgürlüğü değil yasal prosedür kaynaklı olduğunu savundu.
Ancak havalimanında kendisine böyle bir bilgi de verilmediğini aktaran Lepeska, “Giriş yasağının neden getirildiği veya bu durumun ne kadar süreceği ya da kalıcı mı olduğu konusunda bilgi verilmedi” dedi.
Sayıları artıyor
Lepeska son dönemde sınır dışı edilen ilk gazeteci değil. Türkiye’de basına yönelik baskılara yabancı gazetecilere karşı alınan yaptırımlar da eklenmiş durumda.
Daha önce de erişimi engellenen Rus haber ajansı Sputnik’in Türkiye genel müdürü Tural Kerimov’un ülkeye girişine izin verilmemişti.
Kerimov’u, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hakkında hiciv içeren bir klip yayınlayarak Türkiye ile Almanya arasındaki diplomatik krizin fitilini ateşleyen Alman kamu televizyonu ARD’nin Ortadoğu temsilcisi Volker Schwenck izledi.
Schwenck’in de Türkiye’ye girişi yasaklanırken, sınır dışı edilme gerekçesinin Almanya ile Türkiye arasındaki ‘Erdoğan’a hakaret’ gerilimi olduğu sanılıyor.
‘Listeye neden adımın alındığına dair bilgi verilmedi’
Kısa süre sonra Yunan fotomuhabir Giorgos Moutafis de gerekçe gösterilmeden sınır dışı edildi. Moutafis, isminin bir listeye alındığını öğrendiğini belirterek, “Pasaport kontrolü sırasında emniyet yetkilisi, Türkiye’ye girişimin yasak olduğunu söyledi. Geceyi burada geçirdim, ifadem alındı. Neden listeye adımın alındığıyla ilgili kimse bana bilgi vermedi” dedi.
Ambargo listesi ihtimali
Schwenck’in ardından Moutafis ve Lepeska’nın da gerekçe gösterilmeden sınır dışı edilmesi, emniyete bazı yabancı gazetecilere yönelik bir ambargo listesi geldiği ihtimalini gündeme getirdi.
Keza bundan yaklaşık bir ay önce de Der Spiegel’in İstanbul muhabiri Hasnain Kazım’ın Türkiye’deki yabancı gazeteci akreditasyonu uzatılmamış, Spiegel, muhabirini çekmek zorunda kalmıştı. Aftenposten gazetesinin İstanbul bürosunu açan gazeteci Silje Rønning Kampesæter de, nişanlısı Kürt olduğu gerekçesiyle kalıcı basın akreditasyonu ve oturma izni alamamıştı.
Dün de Türkiye kökenli Hollandalı köşe yazarı Ebru Umar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle Kuşadası’nda gözaltına alınmış, çifte vatandaş olduğu için ülkeden çıkış yasağı ve adli kontrol şartı getirilmişti.
Kurtulmuş: Güvenlik gerekçeleri
Yabancı gazetecilere yönelik yaptırımlar bakanlar kurulu toplantısının ardından basın toplantısında Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş’a da soruldu. Kurtulmuş somut nedenler ortaya koymazken ‘güvenlik gerekçeleri’nden söz etti.
Önce yabancı gazetecilerin Türkiye’de bulunabilmeleri için akreditasyon almaları gerektiğini belirten Kurtulmuş, kendi ağzıyla Türkiye’ye girişine izin verilmeyen gazetecilerden birinin akreditasyon sorununun bulunmadığını da söyledi. Kurtulmuş, lafı yuvarlayarak, “Bu tür kurallar güvenlik gerekçeleri nedeniyle alınıyor ve uygulanıyor” dedi. Kurtulmuş, söz konusu uygulamaların son dönemde neden arttığına da açıklık getirmedi.
ABD’li sözcü: Türkiye’de bağımsız basının işini yapmasına izin verilmiyor
Türkiye basın özgürlüğünde üç basamak daha geriledi