Kamuoyu araştırma şirketi KONDA’nın genel müdürü Bekir Ağırdır, olası bir erken seçimde HDP’nin baraj sorunu yaşamayacağını, bu nedenle AKP’nin tek başına iktidar olma ihtimalinin bulunmadığını söyledi.
Ağırdır, Cumhuriyet’ten Selin Ongun’u sorularını yanıtladı. Söyleşiden satırbaşları…
– Seçime katılma oranı düşebilir. Seçmenin bir kısmı çatışma ortamının etkisi ile veya tepkisel olarak “Bir şey değişmiyor” hissiyle sandığa gitmeyebilir. Seçime katılan seçmen sayısının düşmesi farklı bir matematik sonuç getirir.
– (Erken seçim) AK Parti için bir kumar. Toplum, gelen terör, saldırı haberleri vs. nedeniyle bu riskli ortamdan dolayı “devam” deyip razı olabilir. Fakat aynı toplum “bu riskli ortamı sen yarattın” deyip çok fena bir ceza da verebilir. Bu kumarda, böyle bir radikal değişiklik de mümkün.
– Bugünkü çatışmacı ortam, terör, ülke genelinde sokağa ve gündelik hayata yansırsa, bu işten AK Parti çok zararlı çıkar. Toplum, ülke yönetilemiyor ve her şeyimiz riske giriyor duygusuna kapılırsa, bunun faturasını AK Parti’ye keser.
– Erdoğan kaybettiği Kürtleri kazanamaz artık. HDP’nin Kürtlerden aldığı oylar kalıcı.
– HDP hariç, diğer üç partinin (AK Parti, CHP, MHP) bir başarı hikâyesi üretmeden seçime gitmesi rasyonel siyasi akılla anlamsız. AK Parti’nin biraz daha zaman kazanarak, öyle veya böyle bir koalisyon kurarak, cebine birkaç avantaj ekleyerek seçime gitmenin peşine düşeceğini sanıyorum.
– AK Parti’nin 276’yı bulup tek başına iktidar olma ihtimali yok. HDP barajın altında kalmadan matematik olarak böyle bir ihtimal yok. HDP barajın altında kalır mı; hayır. Kabaca söyleyelim. HDP’nin 13 puanının 10 puanı Kürtlerden geldi. Türklerden hiç oy alamasa bile HDP hep yüzde 10’du ya da sınırdaydı. İki puanlık kesim, HDP’nin yeni iddiasına inandıkları için HDP’ye yönelmiş insanlar, bir puan ise Tayyip Erdoğan başkan olmasın, HDP barajı geçsin istemiyle stratejik oy denenler. Bu nedenle HDP en fazla bir puan geriler, yüzde 12 olur. Tabii yukarıya çıkma ihtimali de var. Dolayısıyla HDP’nin barajın altında kalmayacağı her durumda da siyasi tabloda radikal değişiklik, tek başına AK Parti iktidarı gibi bir durum düşük olasılık.
– Şehit haberleri değil PKK’nın aldığı pozisyon HDP’ye oy vermiş Türklerin kararını etkiler. Bu çatışmanın kendisi ya da AK Parti’nin söyledikleri değil, PKK’nın aldığı ve almakta olduğu pozisyon etkiler.
– En sıkışık olan HDP. HDP yeni hayat, radikal demokrasi, barış iddiasıyla yola çıktı. Şimdi aniden savaş konjonktürünün içinde pozisyon almaya zorlanıyor. HDP bu sıkışıklığın içinde halen sivil siyaseti savunmaya çaba gösteriyor. Pozisyonunu korumaya çalışıyor. Bu sıkıştırma olası bir seçimde HDP’yi yüzde 13’ün altını indirmeye yönelik. HDP çoğulculuğu kurumsallaştırabilirse, Kürt siyasetinden filizlenmiş ama kimlikleri aşan siyasete yönelmeyi sürdürebilirse ülke selamete kavuşabilir.
– Parti kapatma, HDP’lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına yönelik iddianameler HDP’ye artı oy getirebilir. Yeni, barışçıl muhalefet tarzı HDP’nin lehine de çalışabilir. PKK da Kürt siyasetinin tüm unsurları da değişmeye razı ve hazır olmalılar. 2015 Türkiyesi’nde silahla sonuç almayı beklemek ve buna yaslanmak söz konusu olamaz.