17 Aralık’taki Büyük Rüşvet Operasyonu’nun ardından ‘aniden’ ortaya atılan ve önceki gün AKP’li vekillerin imzasıyla apar topar TBMM Başkanlığı’na sunulan ‘5′inci Demokrasi Paketi‘nin ayrıntıları netleşiyor.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ tarafından basına açıklanan 22 maddelik paket, ‘Büyük Rüşvet’ soruşturmasını doğrudan etkileyecek hükümler içermesi bakımından ‘manidar’.
11 Şubat’ta TBMM Adalet Komisyonu’nda görüşülecek yasa teklifinin, bu ay içinde çıkarılması planlanıyor. Pakette yer alan düzenlemeler kısaca şöyle:
17 Aralık tutuklularına müjde
* Dinleme kararı terör suçlarında en fazla altı, diğer suçlarda üç ay olacak. Örgütlü suçlarda sınırsız olarak uzatılabilen teknik takip, ortam dinlemesi ve gizli kamera kararları sekiz hafta, diğer suçlarda ise dört haftayla sınırlı olacak. Dinleme, izleme, teknik takip, malvarlığına el koyma kararını artık tek hâkim değil üç hâkim oybirliği ile verebilecek. Arama, telefon dinlemesi ve teknik takiple elde edilen kişisel veriler ile özel hayata ilişkin bilgileri yok etmeyenlere iki yıldan dört yıla kadar hapis verilecek.
‘Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak’, dinleme yapılabilecek katalog suçlar kapsamından çıkarılıyor. Bu madde lehte düzenlemeler yaptığı için geriye yürüyebilecek ve 17 Aralık operasyonu kapsamında tutuklanan Rıza Sarraf ve iki bakanın oğlu için savcılıklar dinleme talep edemeyecek. İtiraz etmeleri durumunda tahliyeleri de gündeme gelebilecek.
Mal varlığına el koymak rapora tabi
* Yolsuzluk soruşturmalarında mahkeme sanığın mal varlığına el koyma işlemi uygulayabilmek için artık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Mali Suçları Araştırma Kurulu, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’ndan rapor almak zorunda olacak. El koyma kararı da ağır ceza mahkemesince oy birliğiyle alınacak.
* Yolsuzluk operasyonlarının ardından emniyet ve yargıda görevine son verilenlerin yürütmeyi durdurma kararı alması zorlaştırılıyor. Söz konusu görevlilerin atama, görev ve ünvan değişikliği davalarında da idarenin savunması alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecek.
ÖYM’ler kalkıyor
* Geçen yıl kaldırılan ancak ellerindeki dosyalar sonuçlanıncaya kadar görevlerine devam etmeleri öngörülen Özel Yetkili Mahkemeler (ÖYM) ile yerlerine kurulan TMK 10’la görevli mahkemeler de kaldırılıyor. ÖYM’lerin baktığı tüm dosyalar Ağır Ceza Mahkemeleri’ne iade edilecek.
* Tutukluluk üst sınırı 10 yıldan beş yıla iniyor. Ancak Ergenekon davası tutuklulukları, mahkeme kararını açıkladığı için bundan faydalanamıyor. Gözaltı süresi de dört günden 24 saate iniyor ve gözaltı kararı için ‘suçu işlediğini düşündürebilecek emarelerin’ olması şartı yerine ‘somut delillerin’ olması şartı getiriliyor. Terör suçlarında gözaltı süresinin 24 saatten 48 saate kadar uzatılması da son buluyor.
Kamu görevlilerine ‘devlet koruması’
* Savunma makamı suçlandığı tüm dosyalara ulaşabilecek.
* En üst dereceli kolluk amirleri hakkında inceleme ve soruşturma iznini HSYK değil Adalet Bakanı verebilecek. Sadece MİT görevlileri için başbakanın izin vermesi şartı aranacak.
* HSYK ve adalet müfettişleri, hâkimler, savcılar, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin eylemleri ve kararları nedeniyle devlete tazminat davası açılmasına son veriliyor. Artık söz konusu kişilere tazminat davası açılabilecek ve tazminat kararı çıktığında bunu ceplerinden ödeyecekler.