ABD Senatosu, Facebook’un sahibi Mark Zuckerberg’e bir mektup göndererek kişisel verileri korumaya yönelik politikalarıyla ilgili bilgi talep etti.
Fotoğraf: Reuters
50 milyona yakın Facebook kullanıcısının kişisel verilerini izinsiz biçimde elde edilerek siyasi manipülasyon amaçlı kullanıldığı ortaya çıkmıştı.
Amerikan New York Times ve İngiliz Observer gazeteleri cumartesi günü, söz konusu bilgilerin, Cambridge Analytica adlı şirketin eline geçtiğini ve Facebook’un 2015’e dayanan talebine rağmen bilgilerin silinmediğini yazmıştı.
Londra merkezli şirketin, bir akademisyen tarafından tasarlanan ve Facebook’ta kişisel bilgilerin sorulduğu bir form aracılığıyla milyonlarca kişinin verilerini topladığı ifşa edilmişti.
Britanya’nın Cambridge Analytica’nın faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacağı haberi basına yansımış, Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani de, Zuckerberg’i AP’ye davet ettiklerini söyleyerek, “Facebook, 500 milyon Avrupalının temsilcileri önünde kişisel bilgilerin demokrasiyi manipüle etmek için kullanılmadığını açıklığa kavuşturmalı” demişti.
DW Türkçe’nin haberine göre ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ihlal iddialarıyla ilgili Facebook’a soruşturma başlattı.
Reuters haber ajansı ise Facebook’a resmi bir soruşturma hakkında bir bilgi verilmediğini aktardı.
Beyaz Saray, Cambridge Analytica’ya açılan soruşturmaları memnuniyetle karşıladı. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Yardımcısı Raj Shah, “Başkan, Amerikalıların gizliliklerinin korunması gerektiğine inanıyor. Eğer Kongre veya diğer kurumlar bu işi araştırmak isterlerse biz bunu memnuniyetle karşılarız” dedi.
Facebook şirketin faaliyetlerini askıya almıştı
Cambridge Analytica verilerin toplanmasında doğru prosedürleri izlediğini savunsa da Facebook şirketin faaliyetlerini geçen hafta askıya almıştı. Cuma günkü kapanışı itibariyle Facebook’un 538 milyar dolarlık piyasa değeri 23.8 milyar dolar gerilemiş, Nasdaq Teknoloji Endeksi de düşmüştü.
Facebook, Cambridge Analytica’nın faaliyetlerinin incelenmesi için kendi dijital adli bilişim uzmanlarından oluşan bir ekip görevlendirdiğini de açıklamıştı.
Açıklamada ‘verilerin usulüne uygun kullanılmadığıyla ilgili iddiaların gözden geçirileceğini’ belirtilip “Eğer bu veriler hala duruyorsa bu Facebook’un yönetmeliklerinin, güvenin yanı sıra bu grubun üstlendiği yükümlülüklerin de ihlali olur” denmişti.
Veriler bir uygulama aracılığıyla topladı
Facebook ayrıca, kişisel verilerin toplandığı formun yaratıcısı akademisyen Aleksandr Kogan’ın denetlenmeyi kabul ettiğini, verilerin nasıl toplandığı ve kullanıldığıyla ilgili iddiaları ortaya atan şirketin eski çalışanı Christopher Wylie’nin ise denetlenmeyi reddettiğini duyurmuştu.
Kogan bilgileri bir uygulama aracılığıyla toplamıştı. Kişilik testini yapmaları için ücret ödenen Amerikalıların ve bu kişilerin Facebook arkadaşlarının verileri ele geçirilmiş durumda.
Akademisyen Kogan’ın Cambridge Analytica’yla bu bilgileri paylaşmak için bir anlaşma yaptığı kaydedilirken, Facebook’ta usulsüz veri toplandığını ifşa eden Christopher Wylie, bu kişisel bilgilerin çoğunun izinsiz ele geçirildiğini söylüyor.
Wylie, Cambridge Analytica’nın seçim sandıklarındaki tercihleri etkileyebilecek ve öngörebilecek güçlü bir yazılım kullandığını ifade etti ve sistemi ‘tam teşekküllü propaganda makinesi’olarak tanımladı.
Şirket Brexit için de çalışmıştı
Şirketin ABD seçimlerinden başka, Britanya’nın Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma (Brexit) referandumunda da etkili olduğu düşünülüyor.
Trump’ın başkanlık kampanyasında çalışan şirketin internet sitesinde, milyonlarca veriyi analiz edip en çok ikna edilebilecek seçmenlerin tespit edildiği, ilgilendikleri meselelerin belirlendiği ve ‘kişiyi hedef alan’ mesajlarla ‘harekete geçirildikleri’ yazıyor.
Facebook’un hisseleri dünü yüzde 6.8 düşüşle tamamlarken, son iki gündeki kaybı yaklaşık yüzde 12.5 oldu.
Cuma günü 537 milyar dolar olan şirketin piyasa değeri bu saate kadar 471 dolara kadar gerilerken, şirketin piyasa değerindeki kayıp 66 milyar dolara kadar ulaştı.