Reuters, Venezüela’nın ‘ABD’nin yasakladığı’ altın ticaretini nasıl yaptığını öğrenmek için 30’dan fazla kişi ve kurumla görüştü. Venezüela çıkardığı altının büyük bölümünü Türkiye’deki rafinerilere satıp elde ettiği gelirle Türkiye’den tüketici ürünleri alıyor.
Venezüela’da ülkenin ana gelir kalemi petrol endüstrisi ABD’nin yaptırımları sonucu gücünü yitirirken, ülke yurt dışından neredeyse borç bulamaz hale geldi.
Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro ise bu çerçevede gereken finansmanı sağlamak için ülkenin maden kaynaklarından faydalanmaya çalışıyor.
Siyasi düzelemde Maduro’yu destekleyen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın altın ticaretinde de Venezüelalı lideri desteklediği belirtildi.
650 milyon dolar değerinde 17 ton altın
Reuters, Venezüela’nın altın ticaretini nasıl yaptığını öğrenmek için yağmur ormanlarındaki madencilerden, başkent Caracas’taki merkez bankasına ve ülke dışındaki altın rafinerilerinden gıda tacirlerinde kadar altın ticareti hakkında bilgi sahibi 30’dan fazla kişi ve kurumla görüştü.
Maduro yönetimi, merkez bankası verilerine göre 2016 yılından bu yana amatör madencilerden yaklaşık 650 milyon dolar değerinde 17 ton altın aldı.
ABD ise Maduro’nun ülkenin altınlarını satarak iktidarını sürdürmemesi için yaptırım ve korkutma taktikleri kullanıyor.
Trump yönetimi Venezüela’nın İngiltere merkez bankasında tuttuğu 1.2 milyar dolar değerindeki altını serbest bırakmaması için İngiliz devletine baskı yapıyor.
ABD’li yetkililer son olarak Venezüela’dan altın satın aldığı için Abu Dhabi’li bir yatırım şirketine uyarıda bulundu. Başka yabancı şirketlerin de Venezüela’dan altın almamalarını istedi.
Büyük bölümü Türkiye’deki rafinerilere
Ticaret kaynaklarının verdiği bilgiye göre Venezüela çıkardığı altının büyük bölümünü Türkiye’deki rafinerilere satıyor ve elde ettiği gelirle Türkiye’den tüketici ürünleri alıyor.
Devletin sübvanse ettiği gıda programının temelini makarna ve süttozu gibi Türk ürünleri oluşturuyor. İki ülke arasındaki ticaret geçen yıl sekiz kat arttı.
Altının izi
Altının izi ülkenin güneyindeki La Culebra gibi ücra ormanlık alanlardan başlıyor. Burada yüzlerce kişi 19’uncu yüzyıldan kalma ilkel yöntemlerle madencilik yapıyor.
Madenciler ülkenin geri kalanına kıyasla cinayet oranının yedi kat daha yüksek olan bölgeye gönderilen askerlerin rüşvet istediklerini belirtiyor.
Madenciler çıkardıkları altınları El Callao kasabasındaki küçük tüccarlara satıyorlar. Daha büyük merkezdeki lisanslı altın tüccarları ise bu küçük tacir kasabalarından aldıkları altını merkez bankasına satıyorlar.
Devletin satın aldığı altınlar, üst düzey bir yöneticinin verdiği bilgiye göre kamu madencilik şirketi Minerven’in ocaklarında külçe haline getiriliyor. Ardından merkez bankasının kasasına gönderiliyor.
Rezervler 75 yılın en düşüğünde
Ancak altın burada çok uzun durmuyor. Venezüela merkez bankasının altın rezervleri 75 yılın en düşük seviyesine geriledi.
İki üst düzey devlet yetkilisinin verdiği bilgiye göre Venezüela hem madencilerin çıkardığı hem de rezerv altınlarını satarak harcamalarını karşılamaya çalışıyor.
Son günlerde en büyük alıcı ise yetkililerin verdiği bilgiye göre Türkiye.
Türk ortaklığı
Maduro’nun altın programı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la olan ilişkilerin derinleşmesine paralel olarak gelişti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın 1 Kasım tarihli talimatına göre ABD’li kişi ve kurumların Venezüela’dan altın almaları yasaklandı. Bu karar yabancıları kapsamıyor. Ankara, ABD Hazinesi’ne Türkiye’nin Venezuela ile olan tüm ticaretinin uluslararası düzenlemelere uygun olduğunu bildirdi.
Türk Hava Yolları, Aralık 2016’da başkent Caracas ile İstanbul arasında doğrudan uçuşlara başladı. İki ülke arasında seyahat etmek isteyenlerin sayısının düşük olduğu göz önüne alındığında bu gelişme sürpriz olarak nitelenmişti.
Ticaret verileri, bu uçuşlarda sadece yolcu taşınmadığını gösteriyor.
İlk teslimat 36 milyon dolarlık altın
Maduro’nun Türkiye ziyaretinden birkaç hafta sonra, 1 Ocak 2018 tarihinde Venezuela merkez bankası Türkiye’ye altın göndermeye başladı. İlk teslimatta 36 milyon dolar değerinde altın hava yoluyla Türkiye’ye nakledildi.
Türk verilerine ve ticaret raporlarına göre altın sevkiyatı geçen yıl 900 milyon dolara ulaştı.
İki üst düzey Venezüelalı yetkiliye göre, Venezüela merkez bankası madencilerin çıkardığı altını doğrudan Türk altın rafinerilerine satıyor. Yetkililer, satıştan elde edilen gelirin Türk mallarını satın almak için Venezüela devlet kalkınma bankası Bandes’e aktarıldığını belirtti.
İki firma öne çıktı
Türkiye’nin altın sektöründen bir kaynak, Caracas’ta görevli bir diplomat ve iki üst düzey Venezüelalı yetkiliye göre altını satın alanlar arasında iki şirket bulunuyor.
Bir şirketin CEO’su, altın işleminin içinde olmadıklarını söyledi. Sardes Kıymetli Madenler ise sorulara yanıt vermedi.
54 konteyner süt tozu
Reuters’ın ulaştığı liman kayıtlarına göre, aralık ayı başında Caracas yakınlarındaki La Guaira limanına Türkiye’den 54 konteyner süt tozu geldi.
Ticaret Sicil Gazetesi’nde yer alan açıklamaya göre, İstanbul merkezli nakliye şirketi Mulberry Proje Yatırım, geçen yıl Venezüela devlet madencilik şirketi Minerven ile ortak girişim anlaşması imzalayan bir maden şirketi olan Marilyns Proje Yatırım ile adres paylaşıyor.
Şirketler açıklama talebine cevap vermedi.