BURAK ŞAHİN
buraksahin@diken.com.tr
1995 yılından bu yana gözaltında kaybolan çocuklarının akıbetini sormak için her hafta İstanbul Galatasaray Meydanı’nda oturma eylemi yapan Cumartesi Anneleri/İnsanları, yarın saat 12:00’de 500’üncü kez bir araya geliyor.
Arjantin’de cunta yönetiminin yok ettiği çocuklarını bulmak için Plaza Del Mayo’da toplanan annelerden esinlenen aileler, 13 Mart 1999’da polisin sert saldırıları nedeniyle oturma eylemlerine ara vermiş, 31 Ocak 2009’dan itibaren yeniden bir araya gelmeye başlamıştı.
Gözaltında kaybolan yakınlarını ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban giden yakınlarının faillerini arayan aileler, ‘500 haftadır aynı yerde’ sloganıyla yarın herkesi Galatasaray Meydanı’na çağırdı.
Sanatçı ve yazarlardan da çağrı
Aralarında Suavi, Akın Birdal ve Ferhat Tunç’un da bulunduğu 37 sanatçı, yazar ve sivil toplum kuruluşu da çağrıya destek vererek, “Bu arayış hepimizin arayışı. 500 haftada hepimiz orada olacağız” diye açıklama yaptı.
Fotoğraf: @enderimrek
Nasıl başladı?
21 Mart 1995’te Gazi Mahallesi’nde yaşanan devlet teröründen 10 gün sonra gözaltına alınan Hasan Ocak’ın ailesi günlerce oğullarına ulaşmaya çalıştı ancak Emniyet her defasında gözaltı iddiasını inkar etti. Hasan Ocak 55 gün sonra kimsesizler mezarlığında bulunduğunda işkenceden geçirildiği ortaya çıktı.
İnsan Hakları Derneği’nden Ayşe Günaysu, Ocak ailesinin basın toplantısı yaparak duyurduğu o anları ve Cumartesi Anneleri/İnsanları eylemlerinin nasıl başladığını Bianet’te şöyle hatırlattı: “Basın toplantısını Baba Ocak, ‘Oğlumun düğününe hoş geldiniz’ diye açmıştı. Nadire (Mater), tüm basın toplantısının can dayanmayacak kadar sarsıcı olduğunu, kimsenin gözyaşlarını tutamadığını anlatıyordu. ‘Bir şey yapmalıyız’ dedi. ‘Bir şey yapmalıyız!’
Biri ‘Öturalım’ dedi, biri ‘her hafta’…
‘Her Cumartesi aynı saatte Galatasaray meydanında sessizce oturalım’ dedik. Fikir kimden çıktı tam olarak hatırlamıyorum, belki Nadire’dendi, belki herkes bir yanını söyledi. Birisi ‘Oturalım’ dedi, diğeri ‘Galatasaray’ dedi, bir diğeri, ‘her hafta’ dedi, bir diğeri ‘Sessiz olsun’ dedi.”
‘Terör eylemi’ sayıldı
Haftalar boyunca ‘terörist’ olarak adlandırılan ve ‘terör eylemi’ yapmakla suçlanan Cumartesi Anneleri/İnsanları’ndan toplam 1093 kişi gözaltına alındı. Biber gazı ve polis şiddetine rağmen her hafta aynı yerde oturmaya devam eden aileler bir yandan da hukuk mücadelesini sürdürdü.
Soruşturmalar sürüncemede bırakıldı
Hakikat Adalet Hafıza Merkezi’nin verilerine göre zorla kaybedilen 253 kişiye ait yargı süreci iç hukukta ağırlıklı olarak soruşturmaların sürüncemede bırakıldığı görüldü.
Soruşturmaların yüzde 69’unda iç hukukta sonuç alınamazken, yüzde 7’si takipsizlik, yüzde 4’ü ise zamanaşımı kararıyla kapatıldı. AİHM’e taşınan 91 dosyanın yüzde 78’inde ise Türkiye hakkında ihlal kararı çıktı.
Benim Annem Cumartesi
Bandista grubunun 2009 yılında yayınladığı ‘Paşanın başucu şarkıları‘ albümünde de Cumartesi Anneleri’ne ithafen ‘Benim Annem Cumartesi‘ adlı şarkı yer almıştı.