Malatya’daki UNESCO Kültür Mirası Kalıcı Listesi’nde yer alan Arslantepe Höyüğü’nde, 5 bin 621 yıl öncesine ait olduğu düşünülen 250 mühür bulundu.
Kent merkezine 7 kilometre mesafedeki, Geç Hitit Dönemi’ne ait, girişinde aslan ile devrilmiş bir kral heykelinin bulunduğu Arslantepe Höyüğü’nde, geçmiş yıllardaki kazılarda dünyanın ilk yağmur drenaj hattı, kerpiçten saray ve 2 bini aşkın mühürle devlet ve bürokrasinin temellerinin atıldığı yapılar ortaya çıkarıldı.
26 Temmuz’da UNESCO Kültür Mirası Kalıcı Listesi’ne alınan Arslantepe’de, 55 kişilik ekiple 10 Ağustos’ta başlayan bu yılki kazılarda ise 250 mühür bulundu.
30 yıl kazı başkanlığı yaptıktan sonra emekli olan ve çalışmalarına devam eden Prof. Dr. Marcella Frangipane, “Sadece kazı değil sonra okumak lazım çalışmak lazım, araştırma yapmak lazım. Yıllardır buradayım ve kazılarda elde ettiğimiz bilgi ve bulgular ile Arslantepe tarihini yazmak istiyorum” dedi.
‘Mühür imza gibi’
Frangipane, kazılarda buldukları, kalkolitik döneme ait mühürlerle ilgili ise şunları söyledi: “Şimdi bu mühürlere detaylı bakıyoruz anlamak için. Kaç tane mühür, hangi objeyi mühürlediler ve bürokrasi sistemi o dönemde mi başladı? O dönemde yazı yok, yazmıyorlar. O zaman mühür kullanılıyor. Kilin üstüne mühür basıyorlar, işte o mühür bir imza gibi geçerli. Sonra farklı mühür baskıları görüyoruz. Buradan da o dönem yazı yerine bürokratik olarak mühürlerin ön planda olduğunu anlıyoruz. Bunun için dikkatli dikkatli bu sisteme rekonstrüksiyon yapıyoruz. Bulduğumuz ve 5 bin 621 yıl öncesine ait 250 mührün anlamını ve işleyişini yapacağımız çalışmalar ile ortaya çıkarmayı amaçlıyoruz.”