Türkiye’de 30 bin 895 lira ile en yüksek ortalama gelirin kazanıldığı İstanbul, aynı zamanda zengin ile yoksul arasındaki gelir dağılımın en adaletsiz olduğu şehir.
İstanbul Levent’te fiyatları milyon dolarla ifade edilen dairelerin bulunduğu gökdelenler ve iskansız yapılarla dolu mahalleler iç içe. Fotoğraf: REUTERS/Murat Sezer
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına göre Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer kullanılabilir kişi geliri 2017 yılında 21 bin 577 lira olarak kaydedildi.
Geliri en yüksek iller
Kişi başı en yüksek gelir yıllık 30 bin 895 lira ile İstanbul. Gelir ortalamasında İstanbul’u şu iller izledi: 26 bin 679 lirayla Ankara, 26 bin 213 lirayla Tekirdağ, Edirne, Kırklareli.
Doğuya gidince gelir düşüyor
Geliri en düşük olduğu iller ise şunlar: 9 bin 872 lirayla Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt, 10 bin 30 lirayla Şanlıurfa ve Diyarbakır, 10 bin 878 lirayla Van, Muş, Bitlis ve Hakkari.
Gelir dağılımında durum
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 2017 yılında en zengin yüzde 20’lik grubun geliri en yoksul yüzde 20’lik grubun gelirinin 7.5 katı olarak saptandı.
Bu oranın en yüksek olduğu bölgeler, 8.2 katla İstanbul, 7.1 katla Adana ve Mersin, 6.8 katla İzmir.
Gelirin en dengeli dağıldığı bölge Doğu Anadolu
Bu oranın en düşük olduğu, başka bir deyişle gelir dağılımının en adaletli olduğu şehirler ise, 4.3 katla Erzurum, Erzincan ve Bayburt, 4.4 katla Zonguldak, Karabük ve Bartın, 4.6 katla Gaziantep, Adıyaman ve Kilis.
Göreli yoksulluğun en yüksek olduğu bölge Akdeniz
Her bölge için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir kişi medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu şehirler yüzde 13.2 ile Antalya, Isparta ve Burdur, yüzde 12.4 ile Adana ve Mersin ve yüzde 12.3 ile Balıkesir ve Çanakkale.
Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu şehirler ise yüzde 5.3 ile Gaziantep, Adıyaman ve Kilis, yüzde 5.7 ile Zonguldak, Karabük ve Bartın ve yüzde 5.8 ile Manisa, Afyon, Kütahya ve Uşak.
Diğer bir yoksulluk sınırı medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak hesaplanan gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu şehirler şöyle:
– Yüzde 19.9 ile Adana ve Mersin,
– Yüzde 19.7 ile Antalya, Isparta ve Burdur,
– Yüzde 18.8 ile İstanbul.
Bu oranın en düşük olduğu şehirler ise şunlar:
– Yüzde 11.7 ile Zonguldak, Karabük, Bartın, Manisa, Afyon, Kütahya ve Uşak,
– Yüzde 12.1 ile Gaziantep, Adıyaman ve Kilis,
– Yüzde 13.1 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova.