CANAN COŞKUN
canancoskun@diken.com.tr
@canancoskun
İstanbul’un Başakşehir ilçesindeki Şahintepe’de belediye iştiraki Başakkent A.Ş.’nin talebi üzerine gece yarısı çevik kuvvet baskınıyla yıkılan bir evle ilgili bir ay sonra yürütmeyi durdurma kararı verildi.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdari Dava Dairesi, Başakkent A.Ş.’nin yıktırdığı evin arazisine ortak çıkmasını hukuka uygun olmadığına hükmetti.
Şahintepe Mahallesi 2012’de rezerv yapı alanı ilan edilmişti. Bu ilandan hareketle 2020 ve 2022’de imar transferleri yapılmıştı. İmar transferi nedeniyle ev sahiplerinin parsellerinin metrekareleri değişmişti. Söz konusu değişiklikler metrekare kesintisi, yer ve fonksiyon değişikliğini kapsıyordu. 2022’deki imar transferi mahallenin ilçe sınırlarını aşarak 20 kilometre ötedeki Arnavutköy’ün Hacımaşlı köyüne taşınmasını öngörüyordu.
Mahalle sakinlerinin ‘Hacımaşlı Sürgünü’ adını verdiği uygulamaya karşı davaları sürerken Haziran 2022’de belediyenin aynı zamanda mahalledeki yedi adada kentsel dönüşüm ilan ettiğinden haberi oldu. Dönüşüm projesi 2020’deki imar transferine dayanarak yapılmıştı. Bu nedenle bazı parseller kesintiler üzerinden yeniden tapulandırılmıştı. Kesintilerde hak iddia eden ise Başakşehir belediyesinin müteahhit firması Başakkent A.Ş.’ydi. Üstelik belediye mahalledeki dönüşümü Başakkent A.Ş. dışında bir firmanın yapmasına da izin vermiyordu. Şirketin mahalledeki en dikkat çekici işi, Kanal İstanbul havzasında yer aldığından su altında kalacağı söylenen yerde ‘Şahintepe’nin ilk modern konut projesi’ sloganıyla inşa edilen yatay mimari örneği inşaattı.
Mahkeme işlemi iptal etti
Şahintepe sakinleri, evlerine ortak gelen Başakkent A.Ş.’ye belediye meclisince verilen yetkinin de iptal edilmesi dava açmıştı. Bu davaya bakan İstanbul 3’üncü İdare Mahkemesi, 22 Eylül 2023’te işlemin iptaline karar vermişti. Mahkeme, “Kural olarak, bir yetkinin kullanımı konusunda kanunla belirlenen merciin bu yetkisini kendisinin kullanması gerekir” demişti. Yetkinin kanunun açıkça izin verdiği hallerde, sınır ve kapsamı açıkça belirtilerek yapılabileceğini belirterek, aksi durumun hukuki güvenlik ilkesini zedeleyeceğine dikkat çekti.
Mahkeme kararına rağmen yıkıldı
Bu karara rağmen, belediyenin iştirak şirketi Başakkent A.Ş.’nin talebiyle 10 Ekim 2023’te mahalle sakini İsmail Çetinkaya’nın evi çevik kuvvet polislerince tahliye edilmiş, içindeki eşyalar alınamadan ev yıkılmıştı. Çetinkaya, Başakşehir Belediye Başkanı Yasin Kurtoğlu, başkan yardımcıları Abdüllatif Kurt ve Ahmet Melik, plan ve proje müdürü Elif Dükkancı, emlak ve istimlak müdürü Mehmet Sabri İnce, zabıta memuru Faruk Öztürk, Başakkent A.Ş. genel müdürü Ahmet Akın, şirketin plan ve proje şefi Sefi Devrim Çelik’i ‘görevi kötüye kullanma’, ‘mala zarar verme’ ve ‘konut dokunulmazlığının ihlali’ suçlarını işledikleri gerekçesiyle savcılığa şikayet etmişti.
Telafisi güç ve imkansız zarar doğdu
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdari Dava Dairesi de yıkımdan bir ay sonra bu karara dayanarak Çetinkaya ailesinin taşınmazının Başakkent A.Ş.’ye satılmasında hukuka uyarlık görülmediğini belirtti. Daire, Çetinkaya ailesinin evinin Başakkent A.Ş.’ye satılması durumunda telafisi güç veya imkansız zararların doğabileceğini aktardı. Çetinkaya ailesinin evi bu karar çıkmadan bir ay önce yıkıldığı için Daire’nin bahsettiği telafisi güç ve imkansız zararlar doğdu.