Brezilya’nın güney eyaletlerinde yılın ilk aylarında yarım milyar arı ölürken, hastalık ve kimyasallar nedeniyle gerçekleşen kitlesel arı ölümleri insan türüne önemli bir mesaj gönderiyor: Zehirleniyoruz!
Uzmanlara göre arı kovanlarında gerçekleşen kitlesel ölümlerin en önemli nedenlerinden biri tarımda kullanılan ve kanserojen içeren kimyasallar. Brezilya Fedeal Bölgesi Arıcılık Derneği Başkanı Alberto Bastos “Tüm bu arı ölümleri zehirleniyor olduğumuzun bir işareti” diyor.
Brezilya’nın Rio kentindeki Grande do Sul Arıcılık Derneği Başkanı Aldo Machado’nun binlerce arısı 48 saatten kısa bir sürede apis mellifera hastalığı semptomları göstererek öldü. Machado “Sağlıklı arılar ölü arıları kovandan temizlemeye başlasa da kısa sürede onlara da hastalık bulaştı ve kitleler halinde ölmeye başladılar” diye anlatıyor.
Ülkenin güney eyaletlerinde yılın ilk aylarında gerçekleşen kitlesel arı ölümlerinde, ölen arılarda Avrupa Birliği’nde yasaklanmış, ABD Çevre Koruma Ajansı tarafından muhtemel insan kanserojeni olarak sınıflandırılan ‘fibronil’e rastlandı.
Tarım ilacı kullanımı 26 yılda yüzde 770 arttı
Bloomberg’de yer alan habere göre Brezilya Tarım Bakanlığı ülkenin hektar başına kullanılan tarım ilacında dünya genelinde 44’üncü sırada olduğunu söylüyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre Brezilya’da tarım ilacı kullanımı 1990 yılından 2016 yılına kadar geçen sürede yüzde 770 arttı.
‘Tamamen siyasal’
Greenpeace’e göre Brezilya’da kullanılan tarım ilaçlarının yaklaşık yüzde 40’ı ‘aşırı zehirli’ ve yüzde 32’si Avrupa Birliği’nde yasaklanmış kimyasallar.
Öte yandan hükümet bu yıl rekor düzeyde yeni kimyasal tarım ilacına onay verdi. Bunun sebebi ise çevrecilere göre tarım sektörünün toplam ekonominin yüzde 18’ini oluşturan Brezilya’da ‘tamamen siyasal’.
2018’de 15 bin 18 tarım ilacı zehirlenmesi
Brezilya Sağlık Bakanlığı 2018 yılında 15 bin 18 tarım ilacı nedeniyle zehirlenme vakası olduğunu belirtiyor ve bunun muhtemelen gerçekleşenin altında bir rakam olduğunu aktarıyor.
Brezilya’da yeni devlet başkanı Jair Bolsonaro’nun göreve başladığı ocak ayından bu yana hükümet rekor düzeyde tarım ilacının kullanımına izin verdi. Geçen yıla göre yüzde 27 artışla 290 tarım ilacına izin verilen ülkede kongrede beklemekte olan bir yasa tasarısının standartları daha da gevşeteceği öngörülüyor.
Tarım ilaçları için lisans alan şirketler arasında Brezilyalı Cropchem ve Ouro Fino gibi yerel şirketlerin yanı sıra Syngenta, Monsanto, BASF ve Sumitomo gibi devler de bulunuyor.
Brezilya’nın sağlık denetimi otoritesi Anvisa’nın en son gıda güvenliği raporuna göre ülke alınan örneklerin yüzde 20’sinde izin verilen düzeylerin üzerinde tarım ilacı veya izin verilmeyen tarım ilaçlarına rastlandı. Birçok ülkede yasak olan ve Brezilya’nın en çok satan glifosat adlı tarım ilacı kimyasalının ise bu testlere dahil bile edilmediği belirtiliyor.
Soya fasülyesi toplarken hastalandılar, bir yıldır çalışamıyorlar
30 yaşındaki Andresa Batista, Mart 2018’de ülkenin başkenti Brasilia’da soya fasülyesi toplamaya gittikleri birgün bayılarak hastaneye kaldırılan 40’dan fazla kişiden biri. O gün farklı hastanelere kaldırılan 40’tan fazla çiftçi tarım ilacı nedeniyle ciddi bir zehirlenme yaşadı ve Batista aradan bir yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen hala çalışabilir durumda değil, görme yetisinde yüzde 30 kayıp var, yeme bozuklukları yaşıyor, ilaç almadan tuvalete gidemiyor ve cildi şişmeden güneşe çıkamıyor.
Doktorlar ise Batista’nın hangi tarım ilacından zehirlendiğini belirleyemiyor. Dupont do Brasil S.A. Batista’ya ve diğer çalışanlara 13 biner dolar tazminat ödemiş. Şirket dava devam ettiği için Bloomberg’e herhangi bir açıklama da yapmamış.
