ABD’nin Minnesota eyaletindeki Hamline Üniversitesi’nde görevli profesör Erika López Prater, sanat tarihi dersinde öğrencilere Muhammed peygamberi konu edinen bazı ortaçağ tablolarını gösterdiği gerekçesiyle görevden alındı.
The New York Times’ın aktardığına göre Erika López Prater, peygamber ve Buda da dahil olmak üzere kutsal figürlerin resimlerini derste göstereceği konusunda öğrencileri uyardığını ve hiç kimsenin endişelerini dile getirmediğini söyledi.
Tabloları göstermeden önce birinin ayrılmak istemesi ihtimaline karşı süre tanıdığını da söyleyen Prater, itiraz gelmediğini belirtti.
Daha sonra öğrencilerden biri yönetime şikayet etti. Derste olmayan diğer Müslüman öğrenciler de dine saldırı gerekçesiyle bu şikayeti destekledi ve eylem çağrısı yaptı.
Üniversite yöneticileri de bunun bir ‘İslamofobi’ örneği olduğunu savunarak Prater’a gelecek dönem ders vermesi için yapılan teklifin geri çekildiğini iletti.
Üniversitenin başkanı Fayneese S. Miller’ın imzacılarından olduğu e-postada ‘Muhammed peygamberin tasvir edilmesini büyük bir günah ve küfür olarak gören Müslüman öğrencilere saygı gösterilmesinin, akademik özgürlükten önemli olduğu’ savunuldu.
Tartışma yarattı
İfade özgürlüğü savunucuları bunun üzerine imza kampanyası başlatarak, profesör Prater’i savundu ve üniversite yönetiminin meseleyi incelemesi gerektiğini vurguladı.
Uluslararası yazarlar birliği PEN America da “Yakın tarihteki en berbat akademik özgür ihlallerinden biri” ifadesini kullandığı bir açıklama yayımlarken, pek çok örgütle birlikte Müslümanlar da kendi aralarında “Bu İslamofobi örneği midir” diye sormaya başladı.
Michigan Üniversitesi’nde İslam sanatı alanında ders veren Christiane Gruber, gösterilen tablonun kendi dalında bir şaheser olduğunu söyledi. Üniversitelerdeki Batı hegemonyasını aşmak adına akademide Muhammed peygamber tasvirlerine daha fazla yer verildiğini vurgulayan Gruber, İslam sanatı öğretirken bunları göstermemenin, İtalyan sanatçı Michelangelo’nun Davut Heykeli’ni öğretmemekle eşdeğer olduğunu savundu.
Duke Üniversitesi’nde Asya ve Ortadoğu çalışmaları alanında ders veren Omid Safi bu eserleri kendisinin de gösterdiğini söyledi. Bu resimlerin dindar hükümdarların emriyle dindar sanatçılar tarafından yapıldığını belirtti: “Öğrencilerimin bu soruyla boğuşmasını istiyorum: Geleneğin tam göbeğinden çıkan bir şey, nasıl daha sonra marjinal ya da yasaklı olarak görülür?”
Derste gösterilen tablo
Öğrencilere gösterilen tablo, İslam dünyasının ilk resimli tarih kitaplarından biri olarak kabul edilen, Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî’nin 14’üncü yüzyılda yazdığı Câmiu’t-Tevârîh adlı eserde yer alıyor. Resimde melek Cebrail’in Muhammed pygambere ilk vahiyleri iletmesi anlatılıyor.
