Fransa’daki akademisyenler, Fransa’da Türkçe öğretilmediğini iddia eden Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nı (YÖK) yalanladı.
Fotoğraf: Reuters
YÖK, henüz öğrencisi olmayan Fransız dili ve edebiyatı ve Fransızca öğretmenliği bölümlerine yeni bir karar alınıncaya kadar öğrenci alınmamasına karar vermişti.
Buna gerekçe olarak da Fransa’da hiçbir ülkede lisans düzeyinde Türk dili ve edebiyatı/Türkoloji bölümünün bulunmamaması gösterilmişti.
İki okul ders veriyor
DW Türkçe’den Kayhan Karacan’nın haberine göre Fransa’da Paris-Sorbonne Üniversitesi ve Strasbourg Üniveristesi halihazırda Türkçe öğretiyor.
Her iki üniversitede de lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim ve devlet diploması veriliyor. Osmanlıcanın da öğretildiği okullarda Türk edebiyatı, tarihi, siyaseti ve coğrafyası dersleri veriliyor.
200 yıldır öğretiliyor
Paris-Sorbonne Üniversitesi’ne bağlı olan Doğu Dilleri ve Uygarlıkları Ulusal Enstitüsü (INALCO), Osmanlıca dahil Türkçeyi 1795’ten beri öğretiyor. Türkçe bu bölümde öğretilen en eski doğu dili.
Enstitünün Türkçe bölümü başkanı Timour Muhidine, INALCO bünyesinde her yıl ortalama 250 ile 300 öğrencinin lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi aldığını söyledi.
Türkçe’nin INALCO bünyesinde Çince, Japonca, Arapça, Rusya ve Korece’yle birlikte en popüler dil olduğunu aktaran Muhidine, “15 yıldan bu yana Boğaziçi, İstanbul, Marmara, Yıldız, Galatasaray, Anadolu, Ankara ve Tekirdağ üniversiteleriyle işbirliğimiz var” dedi.
Muhidine, ERASMUS programıyla Türkiye’den INALCO’ya yılda en az 10-15 öğrenci gönderildiğini de belirterek “Hocalar ve öğrenciler sık sık Paris’e geliyor, ilişkilerimiz sürekli ve sağlam, YÖK de bunu biliyor tabii” diye konuştu.
Strasbourg’da da ders var
Strasbourg Üniversitesi de 1800’lü yılların sonlarından itibaren Türkçe öğretiyor.
Strasbourg Üniversitesi’nden öğretim üyesi, tarihçi ve siyaset bilimci Prof. Dr. Samim Akgönül, şu anki Türkçe Etüdler bölümünün Fransa’nın eski Türkçe uzmanlarından René Girard tarafından 1962 yılında kurulduğu, üniversite diploması derecesinin ise Avrupa’nın önde gelen Alevi-Bektaşilik uzmanı Prof. Irene Melikoff tarafından başlatıldığını kaydetti.
Üniversitedeki Türkçe programı Fransız Türkolog Paul Dumont döneminde (1989-2013) lisans-master-doktora haline geldi. Ünlü yazar ve anayasa hukuku profesörü Server Tanilli de bir dönem Strasbourg Türkoloji’de öğretim üyeliği görevinde bulunmuştu.
Parasını devlet ödemiş
Akgönül, Strasbourg Üniveristesi Türk Etüdleri Bölümü’nün uzun yıllar YÖK ile işbirliği yaptığı söyledi: “YÖK ve Türkiye Dışişleri Bakanlığı 20 yılı akşın bir süre Türk Etüdleri Bölümü’ne okutman atadı ve bu okutmanların maaşları Türkiye Devleti tarafından ödendi.”
Her yıl yaklaşık 200 öğrenciye Türkçe eğitimi veren bölüm, 2016’dan bu yana okutmanları kendi kaynaklarıyla istihdam ediyor. Bölümün lisans programı Samim Akgönül tarafından yönetiliyor.
Akgönül, YÖK’ün kararının gerekçesini anlamsız bulduğunu ifade etti: “Mütekabiliyet devletler arasında olur ve o da insan hakları konusunda işletilmez. Eğitim hakkı da bir insan hakkıdır. Fransa’daki 300 bireyin din konusunda yaptığı bir gazete açıklaması Türkiye’de bir bilim dalının eğitimini kısıtlayacak ya da sekteye uğratacak ise kaybeden elbette Türkiye olur. Yarın kimyagerler İslam aleyhine bir açıklama yaparlarsa Türkiye’de kimya eğitimi kısıtlanacak mıdır? Kendi ayağına kurşun sıkmanın en güzel örneği.”
19 bölüm var
Türkiye’de henüz öğrenci almaya başlamamış olan 16 Fransız dili ve edebiyatı ve Fransızca öğretmenliği bölümü/programı var.
Yükseköğretim sisteminde öğrencisi olan ve eğitim öğretimi sürdüren de toplam 19 Fransız dili ve edebiyatı ve Fransızca öğretmenliği bölümü/programı bulunuyor.
YÖK’ün kararının, 300 Fransız yazar ve siyasetçinin şiddet ve Yahudi düşmanlığı yaydığı iddiasıyla Kuran-ı Kerim’den bazı ayetlerin çıkartılması talebinin tartışma yaratmasının ardından gelmesi dikkat çekti.