Avrupa Birliği (AB), Avrupalı şirketlerin ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarına takılmaması için takasa dayalı bir mekanizma geliştirdi.
ABD Başkanı Donald Trump, Birleşmiş Milletler’in (BM) beş daimi üyesine ek olarak Almanya ve AB’nin İran’la imzaladığı nükleer anlaşmadan Mayıs 2018’de çekilmişti. İran’ın petrol ve doğalgaz ticaretini hedef alacak yeni ABD yaptırımlarının 4 Kasım’da devreye girmesi bekleniyor. Tahran ile iş yapan devletler de yaptırımların hedefinde.
DW Türkçe’nin haberine göre kurulan mekanizmanın yasal çerçevesi ABD yaptırımlarının devreye gireceği 4 Kasım’da sembolik olarak yürürlükte olacak. Ancak mekanizma önümüzdeki yıl başlarında işlerlik kazanacak.
AB’nin kurduğu ‘özel amaçlı mekanizma’ (special purpose vehicle – SPV), Washington’ın İran’la ticaret yapan bankaları hedef almasını önleyecek şekilde tasarlandı. Buna göre İran’dan satın alınacak petrolün ödemesi bir çeşit takas yöntemiyle, ABD’nin finans sistemi tarafından saptanmadan, AB’den sunulacak ürün ve hizmetlerle yapılacak.
AB devletleri ile Rusya ve Çin, Trump’ın açıklamasından bu yana anlaşmayı ayakta tutmak için çaba gösteriyor.
Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore’yle birlikte İran’dan petrol ithalatı yapan başlıca devletler arasında yer alan Türkiye de yaptırımlardan rahatsızlık duyuyor.
Daha önce yaptırımlara uymayacağını açıklayan Ankara’nın el altından Washington’la yaptığı görüşmelerde muafiyet talep ettiği geçen hafta Reuters’in haberine yansımıştı.