Norveç akademik baskıya maruz kalan ABD’li bilim insanları için 100 milyon kronluk yeni bir fon oluşturdu.
ABD’de yeniden göreve gelen Donald Trump yönetimi akademik özgürlükleri kısıtlayan adımlar atmış, Columbia ve Harvard üniversitelerini yaptırımla tehdit etmişti. Trump yönetimi taleplerini kabul etmeyen Harvard Üniversitesi’nin fonunu da kesmiş, üniversite dava açmıştı.
TRT Haber’in aktardığına göre Norveç Araştırma Konseyi, yurt dışındaki nitelikli bilim insanlarının ülkeye kazandırılması amacıyla 100 milyon Norveç Kronu (yaklaşık 367 milyon 551 bin lira) tutarında bir fon oluşturulduğunu duyurdu.
Fon tüm ülkelerin başvurularına açık. Fakat son dönemde ABD’deki araştırma bütçelerinde yapılan kesintiler nedeniyle programın genişletildiği ve hızlandırıldığı bildirildi.
Norveç Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı Sigrun Aasland “ABD’de akademik özgürlük baskı altında ve uzun yıllar boyunca dünyanın bilgi merkezi olmuş bu ülkede artık birçok bilim insanı için durum belirsiz” dedi.
Fon kapsamında öncelikli olarak iklim, sağlık, enerji ve yapay zekâ alanlarındaki araştırmalara destek sağlanacak.
Araştırma konseyi, bu alanlarda proje başvurularını gelecek ay almaya başlayacak. Sadece 2026 için 100 milyon kron fon ayrıldı.
Fransa’da Aix-Marseille Üniversitesi, ABD merkezli araştırmacıları kabul edeceğini duyurmuş ve 300’e yakın akademisyen başvuruda bulunmuştu. Eski Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise riskle karşı karşıya bilim insanları için ‘bilimsel mülteci’ statüsü oluşturulmasını önermişti.
Belçika’daki Brüksel Üniversitesi, ABD’liler için yeni doktora sonrası araştırma pozisyonları açmış, Hollanda benzer bir fon oluşturmak üzere hazırlık yaptığını açıklamıştı.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre ve Maliye Bakanı Jens Stoltenberg’in önümüzdeki günlerde Beyaz Saray’ı ziyaret edeceği biliniyor.
Fonun görüşmeden önce duyurulmasıysa dikkat çekti.