Halbuki bu mesele ciddi, hem de çok ciddi. En son Fransa’da olanları gördük her birlikte. Hiçbir ülke birdenbire milyonlarca yabancının akınını kaldıramaz, hele de Türkiye gibi yabancı ile yaşamaya alışkın olmayan bir ülke. Ancak olan oldu ve göçmenler artık Türkiye’de ve çok azı geri dönecek. Artık konuşulması gereken bundan sonra ne yapılacağı, entegrasyon programları, gettolaşmanın önüne geçecek politikalar… Göçmenlerle birlikte Türkiye’ye akan IŞİD’çi, El Kaide’ci de emniyet birimlerinin işi artık.
Peki Suriyeliler niye dönmeyecek?
Çünkü;
-Suriye çok ağır bir savaş dönemi yaşadı. Yüz binlerce konut ya tamamen yıkıldı ya da ağır hasar gördü.
-Konutlarla birlikte elektrik hatları, kanalizasyon şebekesi, yol gibi alt ve üstyapı da ağır hasarlı.
-Savaş döneminde okullar, hastaneler, kamu binaları yerle bir oldu. Günümüzde Şam’ın kontrolündeki bölgelerde eğitim-öğrenim sürüyor olsa da okul binası eksikliğinden dolayı ciddi yığılmalar var. Bazı yerlerde her bir sınıftaki öğrenci sayısı 100’e ulaşabiliyor.
-Yine savaş döneminde öğretmenler, sağlık görevlileri, mühendisler velhasıl eğitimli kesim ya öldü ya da ülkeden kaçtı. Okul binası, hastane binası sağlam olsa da içinde personel yok denecek kadar az.
-Türkiye’de doğan göçmen çocuklar için en önemli sorunlardan biri de dil sorunu. Arap dünyasında iki Arapça konuşulur. Biri Ammice dediğimiz yerel dil ki, aile içinde konuşulan budur. Diğeri de fasih Arapça dediğimiz eğitim-öğrenim dilidir ve fasih Arapçayı Araplar aynen yabancılar gibi okullarda öğrenir. Türkiye’de doğup ilkokulu bitiren bir çocuğun fasih Arapça bilmemesinden dolayı Suriye’ye döndüğünde ilkokul 1’den başlaması gerekiyor.
-Kadınlar ve gençler için ise kültürel kodlar başlı başına dönmeme sebebi. Suriye Arap dünyası içindeki nadir laik ülkelerden biri olsa da muhafazakarlık çok baskın. Bu baskı Hristiyan için de geçerli Müslüman için de.
-Elbette Suriye’deki olumsuzlukların başında ekonomik kriz geliyor. Şam merkezde bile günde birkaç saat elektriğin olduğu şartlardan bahsediyoruz. Yakıt krizi, gıda krizi, işsizlik savaş döneminde bile ülkeyi terk etmeyenleri yeni arayışlara yönlendiriyor.
