Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde 1996’dan bu yana sürdürülen Küllüoba Höyüğü kazısında 5 bin yıllık ekmek bulundu.
‘Formu bilinen, mayalanmış, pişirilmiş ilk örnek’
Küllüoba Kazı Başkanı Profesör Murat Türkteki, ekmeği çalışmalar sırasında höyükte gömülü bir evin arka odasını kazarken bulduklarını söyledi.
Türkteki şu bilgileri verdi:
“Formunu bildiğimiz, mayalanmış, pişirilmiş bu ilk örnek. Bunun başka bir örneği yok. Bu ekmek fırınlandıktan, pişirildikten sonra buraya özellikle konulmuş.
Ekmeğin özellikle arka kısmındaki beyaz kalıntılara biz ‘fitolit’ diyoruz. Fitolitler, bitki kalıntıları. Aslında yaprak kalıntıları. Ekmek mayalanırken mayalanma sürecinde zaman zaman yaprak üzerine bırakılıyor. Bunlara ait izler yer alıyor. Bunu da çalışacağız. Ekmeğin diğer analizlerini de yaptık.”
Türkteki, ekmekte çok iri taneli buğday kalıntıları gördüklerine dikkat çekti.
Ekmeğin hızlı piştiğini, yandığını ve bir taraftan da mayalandığını gösteren mikroskop incelemelerinin olduğunu anlattı.
“Buradan buğdayın türünü saptadık. ‘Gernik buğdayı’ dediğimiz, hala var olan ancak üretimi oldukça az bir tür buğdayla karşılaştık. Gernik buğdayı, ekmeğin neredeyse yüzde 90’ını içeriyor. Ancak iri parçalar halinde. Tabii ki öğütme işlemi zor bir işlem bu dönem için. Bir bazalt taş üzerinde öğütülüyor. Bu nedenle oldukça iri parçalar halinde karşımıza çıkıyor” dedi.
Ekmekte ayrıca ‘gernik buğdayı’ dışında mercimeğin de olduğu tespit edildi.
Ekmeğin 150 derece ve üzerinde piştiğini tespit ettiklerini belirten Türkteki, şöyle devam etti:
“Ekmeğin yandığını da söylememiz gerekiyor. Ekmek yakılmasaydı, belki bize ulaşmayacaktı. Önce pişirilmiş, daha sonra oradan bir parça kopartılmış ki biz ekmeği olduğu yerinde bulduk. Bir parça kopartıldıktan sonra da yakılmış. Evin eşik kısmına gömülmüş gibi görünüyor.”
Ekmek Eskişehir’de satılacak
Ekmeğin tanıtıldığı ETİ Arkeoloji Müzesi’ndeki etkinliğe Eskişehir valisi ve Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce de katıldı.
Ekmek, ‘Küllüoba Ekmeği’ diye sunuldu.
Ünlüce, laboratuvar sonuçlarında belirlenen ürünlerin benzerini tarifte kullanarak ekmeğin bir benzerini ürettiklerini, yarından itibaren şehirdeki üretici marketlerde satılacağını belirtti.