Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül’de ulaştırma ve gıda kalemleri öncülüğünde yüzde 0.89 arttı. Beklenti yüzde 0.8’di. Yıllık bazda ise enflasyon yüzde 7.14’ten yüzde 7.95’e yükseldi.
Çekirdek verilerdeki sert yükselişlere dikkat çeken analistler, TL’deki değer kaybının ve gıda fiyatlarının enflasyonu baskılamayı sürdürdüğünü belirtti. Analistler, verilerin Merkez Bankası (TCMB) üzerindeki baskıyı artırabileceğini, detayların ay sonunda açıklanacak enflasyon raporuyla birlikte şekilleneceğini söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Yİ-ÜFE Eylül’de yüzde 1.53 artarken yıllık artış yüzde 6.92 oldu.
Ana harcama grupları itibariyle 2015 yılı Eylül ayında aylık en yüksek artış yüzde 1.93’le ulaştırma ve çeşitli mal ve hizmetlerde oldu. Bununla birlikte, endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.24, ev eşyası yüzde 1.16 ve eğlence ve kültür yüzde 1.16 artış gösterdi. Endekste yer alan gruplardan sadece giyim ve ayakkabı grubunda düşüş yaşanırken düşüş oranı yüzde 2.76 oldu.
Çekirdek enflasyonda sert yükseliş
Verilere göre özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden ‘H’ Ağustos’taki yıllık yüzde 7.83’ten Eylül’de yüzde 8.26’ya, ‘I’ endeksi ise yüzde 7.66’dan yüzde 8.23’e yükseldi.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, “Gıda ve ulaştırma gurubunun katkılarıyla yıllık enflasyon Eylül’de yüzde 8 seviyesine yaklaştı. TCMB’nin bir süredir Eylül ayında gıda ve kur geçişkenliği nedeniyle yüksek bir Eylül rakamı göreceğimizi belirtiyordu. Aylık yükselişten daha önemli olan ise çekirdek göstergelerde yükselişin sürmesi” dedi ve ekledi: “Kur geçişkenliğinin etkisini çekirdek göstergelerde gözlemleye devam ediyoruz. Eylül enflasyonu sonrasında enflasyon beklentilerinde bozulmanın devam edeceği kanısındayız. Dolayısıyla her ne kadar sıradaki faiz adımı Fed’e endekslense de Merkez Bankası üzerinde baskının artacağını düşünüyoruz.”
Merkez’in enflasyon tahmini güncelliğini yitiriyor
Analistler, baz etkisinin azalması ve kur geçişkenliğinin sürmesi nedeniyle yıllık enflasyondaki yükselişin sürmesini ve Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi ve beklentisinin üzerinde kalmasını bekliyor.
Yılsonu enflasyon hedefi yüzde 5 olan TCMB, yılın üçüncü enflasyon raporunda döviz kuru hareketlerinin çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileştirmeyi geciktirmesi nedeniyle yıl sonu enflasyon beklentisini 0.1 puan artışla yüzde 6.9’a revize etti.
Ancak ekonomistler ve piyasa oyuncuları enflasyonun TCMB’nin son enflasyon raporunda güncellediği tahminlerin üzerinde oluşacağını öngörüyor. Bu sonuçla TCMB yüzde 5 olan enflasyon hedefini bu yıl da gerçekleştiremeyecek ve enflasyon son 10 yılda sadece iki kez hedefin altında kalmış olacak.
Yıl sonu beklenti yüzde 8.1
Reuters’ın 17 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankete göre enflasyonun yıl sonunda yüzde 8.1 olması beklenirken anketlerde neredeyse her ay yukarı yönlü revize ediliyor.
Bankacılar TCMB’nin Ekim ayı sonunda enflasyon raporunda tahminlerini yeniden yukarı yönlü güncelleyecağini, ancak enflasyon hedeflemesi açısından da risklerin devam ettiğine dikkat çekiyor.
TCMB son dönemde yaptığı açıklamalarda ve ekonomist sunumlarında faiz tarafında bir adım atmak için ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımlarına başlamasını bekleyeceğine işaret ediyor.