Dünyada en kalabalık Müslüman nüfusa sahip Endonezya’nın devlet başkanı Joko Widodo, halkın, aşıların ‘helal’ olup olmadıkları konusundaki endişelerini gerekçe göstererek, Covid-19 aşısının aceleye getirilmemesi yönünde çağrı yaptı.
Endonezya’da, bugüne dek 365 binden fazla ‘corona’ vakası kayda geçti. 12 bin 617 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Hükümet, henüz geliştirilme aşamasındaki aşıları tedarik etmek için zamanla yarışıyor. Bundan dolayı bazı epidemiyologlardan, herhangi bir aşının tam etkinliği ve güvenliği bilinmeden önce, ‘tek atışlık’ bir çözüm aradıkları için eleştiriler alıyor.
‘Dikkatli bir yaklaşımın gerektiğini’ söyleyen Widodo, acele edenleri uyararak aşıların ‘helal’ olduğu konusunda halka açık mesajlar verme gereksiniminden şöyle bahsetti:
”Bu aşının aceleye getirilmemesini rica ediyorum çünkü bu çok karmaşık bir olay. Halkla iletişimde, özellikle helal ve haram, fiyat ve kalite ilişkisinde iyi bir oranı tutturduğumuzdan emin olmak istiyorum.”
Endonezya, diğer anlaşmalara ek olarak, önümüzdeki yıl mart ayına kadar Çinli Sinovac’tan 50 milyon doz ve önümüzdeki nisan’a kadar İsveçli ilaç ve biyoloji şirketi AstraZeneca’dan 100 milyon doz aşı alacak.
Aşıların İslami kurallara uyup uymadığı konusundaki tartışmalar, Endonezya Ulema Konseyi’nin kızamık aşısının haram olduğunu ve İslam’da yasak olduğunu ilan eden bir fetva yayınladığı 2018 dahil olmak üzere Endonezya’da uzun süredir devam ediyor.
Bir ‘sihirli değnek’ olarak aşı
Endonezya’nın kanıtlanmamış aşı tedarik etme acelesi, epidemiyologlar arasında endişe yarattı. Bazıları bunun yerine güvenli ve etkili bir aşı bulunana kadar test ve temas takibine odaklanılması gerektiğini savunuyor.
Avustralya Griffith Üniversitesi’nde görevli Endonezyalı epidemiyolog Dicky Budiman ise “Birçok ülke, aşının pandemiyle başa çıkmak için ‘sihirli bir değnek’ olacağını düşünüyor fakat, maalesef, pandemi tarihi literatürü bunu desteklemiyor” ifadelerini kullandı.