SEVGİ AKA
Tarihi Bomonti Bira Fabrikası ‘Bomontiada’da yer alan ‘Alt’ üç farklı sergiye ev sahipliği yapıyor.
Ahmet Öğüt’ün ‘Tam Gün Devam’, Jennifer Allora ve Guillermo Calzadilla’nın ‘Allora&Calzadilla’, Marwa Arsanios’un ’Notlar, Metinler, Açıklamalar ya da Yürürken Nasıl Okunur’ sergileri, 13 Temmuz – 9 Ekim 2016 tarihleri arasında görülebilecek.
Çalışmalarında performans, heykel, video ve fotoğraf mecralarını kullanan Jennifer Allora ve Guillermo Calzadilla, Alt’taki sergide ‘Büyük Sessizlik’ (The Great Silence) ve ‘Apotomē’ video yerleştirmelerini sunuyorlar.
‘Apotomē’, müzikte iki ses arasındaki perde farkını ifade etmek için kullanılan bir terim. Videodaki, dünyada kaydedilen en düşük frekanslı sese sahip olan şarkıcı Tim Storms, sadece fil ve fil boyutunda büyük hayvanların duyabileceği kadar düşük bir oktava inebiliyor.
Perfomansta Storms’un, ‘Apotomē’da Paris-Ulusal Doğa Tarihi Müzesi deposunda çeşitli hayvanların doldurulmuş örnekleri ve kemikleri arasında dolaşarak şarkı söylerken seslendirdiği eser, Napolyon Savaşları’nın ganimeti olarak Paris’e getirilen iki fil için verilen konserin sesaltı (subsonic) örneği.
Storms’un şarkı söylediği hayvanlar arasında fillerin kalıntıları, kemikleri de vardır. Burada, müziğin hayvanlarla bir iletişim aracı olarak kullanılma imkanları, aydınlanma idealleri ışığında araştırılıyor. Sanatçı ikilisi, türler arası iletişimin denemesini yapıyor.
Yukarıda bahsedilen ‘Filler için Konser’ (A Concert for Elephants), 29 Mayıs 1798 tarihinde, Paris’teki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi’nde, orkestra tarafından iki file çalınmıştır. ‘Filler için Konser’ insanın ürettiği müziğin hayvanlarla iletişim için kullanılmasının kaydedilen ilk denemesidir.
Allora & Calzadilla, çağdaş müziğe adanmış oda korosu Relâche ile bu performans için iş birliği yaptı. Besteci Christopher Rountree ise aranjmanını ve orijinal müziğini geliştirdi. Sanatçılar ‘Apotomē’la konseri bir anlamda tekrar sahneliyor ve yorumluyor.
Fotoğraf: redcat.org/exhibition/allora-calzadilla
Buna ek olarak, Almanya’nın Kassel Kentinde beş yılda bir gerçekleşen Documenta (13) de sergiledikleri tek kanallı video ‘Raptor’s Rapture’ (2012), çiftin ‘Apotomē’ videosu ile ilişkili. 23:30 dakika süren ‘Raptor’s Rapture’, Homo sapienslerin 35 bin yıl önce, kızıl akbaba kanat kemiğinden oydukları bir flüdü içeriyor.
Tarihte bilinen en eski müzik aleti Güney Almanya’da Hohle Fels mağarasında, 2009 yılında ortaya çıkarılmıştır. Allora & Calzadilla, bu flüdü çalmak üzere, prehistorik müzik aletleri uzmanı, flütçü, Bernadette Käfer’i davet etmişlerdir. Bu deneme yaşayan bir kızıl akbabanın mevcudiyetinde gerçekleşir.
‘Apotomē’un aksine ‘Raptor’s Rapture’da sesi üreten alet artık hayatta olmayan, dinleyici ise canlıdır. İkisinde de insan ve hayvana ait sesler diğer türe dinletilir. Ses üzerinden, insan ve hayvan arasında kurulabilecek olası bir bağlantı sorgulanır.
Fotoğraf: gladstonegallery.com/artist/allora-calzadilla
Jennifer Allora (1974) Philadelphia, Pensilvanya, Guillermo Calzadilla (1971) ise Havana, Küba doğumludur. 1995 yılından beri birlikte çalışan çift, San Juan, Puerto Rico’da yaşamaktadır. Yapıtlarında, günümüz küresel ve tüketici toplumunu tanımlayan, milliyet, sınırlar ve demokrasi fikirleriyle test eden, çeşitli deneylerle yaklaşıyor ve sorguluyorlar. Çok mecralı işleri fiziksel ve kavramsal eylemlerle iz bırakma ve izlerle hayatta kalmayı araştırıyor.
Tarihsel, kültürel ve politik metaforlar ve basit malzemelerle, ikilinin üretimleri nesne ve anlamı arasındaki karmaşık çağrışımları keşfe çıkıyor.
İkilinin belki de en bilinen işleri, 2011 Venedik Bienali Amerikan Pavyonu’nda sergilenen ‘Track and the Field’ başlıklı, Olimpiyat Altın Madalya sahibi koşucu Dan O’Brien’in, ters dönmüş bir tankın üzerine yerleştirilmiş bir koşu bandı üzerinde koştuğu yerleştirmeleri.
Kışlalarda olmasına alıştığımız tankları sokaklarda gördüğümüz bugünlerde, ‘Track and the Field’ yaşananları sorgulamak için değişik bir deneyim öneriyor.
Fotoğraf: universes-in-universe.org
Sanatçı ikilisi Eylül ayının üçüncü haftasında Bomontiada’da, Alt Sanat Mekanı’nda sergileriyle ilgili bir konuşma yapacaklar.