Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ayrımcılıkla mücadelede yeni bir dönem başlatacak yasayı onayladı. Artık cinsiyet, ırk, renk, dil, din, inanç, mezhep, felsefi ve siyasi görüş, etnik köken, servet, doğum, medeni hal, sağlık durumu, engellilik ve yaşa dayalı ayrımcılık cezaya tabi.
Hürriyet gazetesinden Turan Yılmaz’ın haberine göre, yasa kapsamında Türkiye İnsan Hakları Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na dönüştürüldü. Yasada ‘cinsel yönelim’ ibaresi ise yer almadı.
Mobbing de ayrımcılık türü olarak ‘işyerinde yıldırma’ ismiyle hukuk sistemindeki yerini almış oldu. Psikolojik ve cinsel türleri de dahil olmak üzere ayrımcılık temellerine dayalı olarak insan onurunun çiğnenmesi amacını taşıyan, yıldırıcı, onur kırıcı, aşağılayıcı ve utandırıcı davranışlar olarak tanımlanan ‘taciz’ de ayrımcılık olarak kabul gördü. Kamuya açık hizmet sunulan alanlar ve binalara erişim de bu kapsamda değerlendirilecek.
Ayrımcılığın cezası 15 bin lira
Ayrımcılık yapanlara 15 bin liraya kadar idari para cezası öngörülüyor. Ayrımcılığa uğrayan, eğer iddiasını ‘kuvvetli olgularla’ ortaya koyarsa, şikâyet edilen aksini ispat zorunda kalacak. Kurum araştırmasıyla ilgili her bilgi ve belgeyi isteyebilecek, yetkililerden bilgi alıp tanık dinleyebilecek, ayrıca özgürlüğünden mahrum bırakılan ya da koruma altına alınan kişilerin bulundukları yerleri ziyaret edip kötü muameleye maruz kaldığı iddia edilen kişilerle görüşebilecek. Buna göre, polis nezarethanesi ya da cezaevine istendiğinde girilebilecek.
Bağımsız kurum: Üyelerin sekizini kabine, üçünü Erdoğan seçecek
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun karar organı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu olacak. Yasada kurulun görev ve yetkilerini bağımsız olarak yerine getireceği belirtiliyor. Ancak 11 üyeli sekiz üyesi hükümet, üçü de cumhurbaşkanı tarafından seçilecek.
Kurumun idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli, ancak ‘başbakanlıkla ilişkili bir yapıda’ olacağının belirtilmesi de dikkat çekti.
Kurumun görev alanının ombudsmanlık ile çakışmasının da uzun vadede ombudsmanlığı gözden düşüreceği yorumları yapılıyor.