Anayasa Mahkemesi (AYM), Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile yasalaşan üç düzenlemenin iptaline karar verdi.
Cumhuriyet’ten Alican Uludağ’ın haberine göre CHP’nin başvurusu üzerine düzenlemeleri inceleyen AYM, kayyım atanan belediyelerde aksayan belediye hizmetlerinin başka bir belediye tarafından yapılabilmesi, büyükşehir belediyelerinin toplu taşıma hizmetlerindeki grevlerin Bakanlar Kurulu kararıyla 60 gün süreyle ertelenebilmesi ve haklarında terör iltisaklı istihbarat raporu verilenlerin kamu ihalelerinden yasaklanmasına ilişkin düzenlemelerin iptaline karar verdi.
‘Grev hakkının sınırlanması demokratik toplum düzeniyle bağdaşmıyor’
Greve ilişkin kararda, bankacılık hizmetleri ile şehir içi toplu taşıma hizmetlerinin, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından ‘toplum için yaşamsal nitelik taşıyan temel kamu hizmetlerinden’ sayılmadığı belirtildi.
Halihazırda başlamış bir grevin ertelenmesinin, grev hakkının yaşama geçirilmesine engel oluşturacağı belirtilerek şu ifadelere yer verildi: “Demokratik bir toplumda temel hizmet sayılamayacak bir sektörde iktisadi kaygılarla anayasanın tanıdığı grev hakkının sınırlanması kabul edilemez. Bu sınırlama demokratik toplum düzeninin gerekleriyle bağdaşmamaktadır.”
7071 sayılı Kanun ile getirilen ve haklarında terör iltisaklı istihbarat raporu bulunanların kamu ihalelerinden yasaklanmasına ilişkin düzenlemenin iptal kararda ise şu ifadelere yer verildi: “Güvenlik kurumlarınca yapılacak değerlendirmenin otomatik sonuç doğurması ile idarelere ve idari işlemi denetleyecek mahkemelere gerçek ve tüzel kişilerin terör örgütleriyle iltisakı yahut irtibatı bulunup bulunmadığı hususunda değerlendirme yapma yetkisinin verilmemesi, söz konusu bildirimlerin doğruluğunu denetleme ve gerçek duruma göre idari işlem tesis etme imkânını önemli ölçüde sınırlamaktadır.”
‘Mahalli idarelerin özerkliğine aykırı’
Kayyım atanan belediyelerde, aksayan belediye hizmetinin başka bir belediye tarafından yerine getirilebileceğine ilişkin düzenlemenin iptal kararında, düzenlemenin ‘objektif bir olgu olarak kabul edilemeyeceği’ vurgulanarak şu ifadelere yer verildi: “Afet, kitlesel göç ve teröre maruz kalma gibi durumlardan farklı olarak Kanun’un 45. maddesinin ikinci fıkrası gereğince belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilmesinin belediye hizmetinin aksamasına neden olacak ve yardım talebi konusunda acil bir karar verilmesini gerektirecek objektif bir olgu olarak kabulü mümkün görünmemektedir. Dolayısıyla bu durumda belediyenin karar organının kararına gerek duyulmaksızın yardım talebinin karara bağlanması mahalli idarelerin özerkliğine ve yerinden yönetim ilkesine aykırılık oluşturmaktadır.”