RIFAT DOĞAN
Sosyal Haklar Derneği (SHD), özel yurtlarda yaşam koşullarının iyileştirilmesini öngören yönetmeliğin iki yıl ertelenmesini yargıya taşıdı.
Aladağ’daki yangın… (Fotoğraf: DHA)
Milli Eğitim Bakanlığı, Adana’nın Aladağ ilçesinde Süleymancılara ait yurttaki yangında 11’i çocuk 12 kişinin can vermesi sonrası yurtların koşullarının iyileştirilmesi için ‘Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’ni çıkarmıştı. Yönetmelik, 6 Mayıs’ta Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
Ancak yurt ve pansiyonlarda yapılması istenen bazı değişikliklere kurum sahiplerinin geçiş sürecinde zorluk yaşadıkları gerekçesiyle itiraz etmeleri üzerine yönetmelikte bir ay sonra değişikliğe gidilmiş, bazı düzenlemelerin hayata geçirilmesi 1 Ağustos 2019’a ertelenmişti.
Düzenlemeyle doğal havalandırma sağlayan pencere, öğrencilerin barınma yerleri, barınma yerlerinin tavan yükseklikleri, su deposu ve merdiven genişlikleri, yurtların sahiplerinin ve işletmecilerinin isteği doğrultusunda değiştirilmişti. Güvenlik odası ve sağlık odası gibi birimler zorunlu olmaktan çıkartılmıştı.
‘Hayatı tehlikeye atıyor’
SHD erteleme kararına karşı dava açtı.
Dilekçede, yurt güvenliğini sağlayacak düzenlemenin yurt sahiplerinin talebiyle ertelenmesinin kabul edilemez olduğu belirtilerek “Anayasa, uluslararası insan hakları hukuku ve evrensel hukukun temel prensipleri nazarında yaşanılanlar açıkça hukuka ve insan haklarına aykırılık teşkil etmektedir” dendi.
Dilekçede ‘erteleme kararının güvenli barınma hakkının ihlali anlamına geldiği, öğrencilerin ve öğrencilerin güvenliğini sağlamakla sorumlu eğitimcilerin hayatını tehlikeye atıldığı’ savunuldu.
“Devletin güvenli ve sağlıklı koşullarda öğrencilerin barınmasını sağlamak ve barınma yerleri olan yurtları denetlemek, bu barınma yerlerinin standartlarını belirleyerek buraların standartlara uygun olup olmadığını denetlemek açısından ifa- edim yükümlülüğü bulunmaktadır” ifadelerine yer verilen dilekçede düzenlemeyi 2019’a erteleyen bakanlığın, hukuk devletine olan güveni temelinden sarstığı öne sürüldü.
Dernek avukatları, belirttikleri gerekçelerle özel öğrenci yurtlarının standartları iyileştirilmeden öğrencilere barınma hizmeti verecek kurumların mağduriyetine yol açmakta olan yargılama konusu idari işlemin iptalini talep etti.
‘Güvenliği erteleyemezsiniz’
SHD avukatlarından Eylem Kılıç, açtıkları davayla ilgili Diken’e şunları söyledi: “Öğrencilerin eğitim ve barınma hakkı, anayasaya ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere dayanan temel bir haktır. Bu hakkı çiğnediğiniz zaman çocuk istismarı ortaya çıkacaktır. Çocukların güvenliğini erteleyemezsiniz.”
Kılıç, yönetmelik ve yönergeyle özel öğrenci yurtlarında iyileştirmeler öngörüldüğünü ancak erteleme kararından önce yapılan son düzenlemeyle söz konusu iyileştirme standartlarının da düşürüldüğünü ve bazı maddelerinin değiştirildiğini ifade ederek bunun da güvenli barınma hakkını doğrudan ihlal ettiğini söyledi.
Geçen yıl 29 Kasım’da 11’i çocuk 12 kişinin hayatını kaybettiği Aladağ yurt yangınını hatırlatan, davayı da bu faciaların tekrar yaşanmaması için açtıklarını dile getiren Kılıç, bundan sonra da yoksulluğun istismarına karşı mücadele edeceklerini, eğitim ve barınmanın en temel hak olduğunu savunmaya devam edeceklerini ifade etti.