Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, AKP ve MHP’nin uzlaşmasının ardından Meclis’e sunulan 21 maddelik anayasa teklifinin önümüzdeki hafta kendi komisyonlarında, ocak ayında da Meclis’te görüşüleceğini açıkladı.
Şentop, olası bir referandum tarihi olarak ise mart ayının sonunu ya da nisan ayının başını gösterdi.
Fotoğraflar: Reuters
İki partinin uzlaştığı anayasa teklifi geçen cumartesi 316 AKP’li vekilin imzasıyla Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a sunulmuştu.
Meclis’e sunulan 21 maddelik teklifte, cumhurbaşkanının yürütmenin başı olacağı ve başbakanlığın kalkacağına dair maddeler de yer alıyor. Teklifin referanduma götürülebilmesi için en az 330 milletvekilinin oyu gerekiyor.
Görüşmeleri MHP adına yürüten Afyon Milletvekili Mehmet Parsak, teklifin getirdiği sistemin adının ‘cumhurbaşkanlığı’ olduğunu, AKP’nin sisteme ‘başkanlık’ deme nedeninin ‘siyasal iletişim tercihi’ olduğunu söylemişti.
‘Seçimlerin erkene alınması gibi bir durum yok’
Reuters’a konuşan Şentop “Teklifin Anayasa Komisyonu’ndaki görüşmeleri 20 Aralık Salı günü. Ocak ayı içerisinde de Meclis Genel Kurulu’nda görüşülür. Referandumun mart sonu ya da nisan başında mümkün olduğu görülüyor” dedi.
AKP’li vekili anayasa değişikliğinin yasalaşması durumunda cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin 2019’dan daha erken bir tarihe alınabileceği yönündeki iddialar için, “Seçimlerin erkene alınması gibi bir durum yok. Ama siyaset bu, Türkiye ve dünya şartları değişebilir. Biz ilgili maddeyi de bu yüzden teklife ekledik” diye konuştu.
Teklifte, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin 2019’da yapılması öngörülüyor.
‘Yedek vekil ilk aday olduğu partiden gelecek’
Teklifin getirdiği yedek milletvekilliği düzenlemesinin de Avrupa ülkelerinin çoğunun anayasalarında bulunduğunu belirten Şentop şöyle devam etti: “Yedek milletvekilliğinin detayları kanunla düzenlenecek. Tasarladığımız sistemde her parti, bir ilin çıkardığı milletvekili sayısının beşte biri kadar da yedek milletvekili belirleyecek. Herhangi bir ilde, herhangi bir partinin vekilliğinde çeşitli nedenlerle boşalma olursa, o partinin gösterdiği bir sonraki sıra adayı yedek vekil olarak yerini dolduracak. Boşalan milletvekili başka partiye geçse dahi, yedek vekil ilk aday olduğu partiden gelecek.”
Mevcut anayasada Meclis’teki milletvekili sayısının yüzde 5’inin çeşitli nedenlerle eksilmesi durumunda ara seçim yapılması öngörülüyor.
‘Parti üyeliği tarafsızlığa engel değil’
Düzenlemenin yasalaşması halinde cumhurbaşkanının herhangi bir partiye hemen üye olabileceğini belirten Şentop, ancak bunun cumhurbaşkanının tarafsızlığını kaybedeceği anlamına gelmediğini söyledi.
Şentop, “Cumhurbaşkanı ile ilgili en büyük tartışma siyasi parti üyeliği. Avrupa’da sadece Macaristan’da bu konuda bir yasak var. Cumhurbaşkanının tarafsızlığı siyasi partiye üye olmamak olarak görülüyor. Bu yanlış” dedi.
Düzenlemenin kabul edilmesi durumunda, AKP’nin olağanüstü kongre toplamasının önünde engel olmadığını söyleyen Şentop teklifin Meclis Anayasa Komisyonu’nda değişikliğe uğrayıp uğramayacağı konusunda ise, “Teklifin ana çerçevesi belli. Ancak unutulan şeyler olabilir. Daha iyi teklifler olabilir. Buna da açık olmak gerekiyor” diye konuştu.