ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Rusya’ya, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi için 60 gün süre verdiklerini belirterek, “ABD için anlaşmada kalmanın bir anlamı kalmamıştır” dedi.
AA’nın haberine göre, NATO dışişleri bakanları toplantısının ilk gün oturumlarının ardından basın toplantısı düzenleyen Pompeo, Rusya’nın INF’den doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini dile getirerek, buna karşı durulması gerektiğini söyledi.
Pompeo, “Rusya anlaşmayı ihlal etse de mümkün olduğunca sabırlı davrandık ve yükümlülükleri yerine getirmesi konusunda ikna etmeye çalıştık” diye konuştu.
Moskova yönetiminin çok sayıda orta-menzilli ‘SSC-8 füzesi’ geliştirdiğini ve INF anlaşmasını ‘esaslı biçimde’ ihlal ettiğini belirten ABD’li bakan, “Rusya, silahların denetlenmesi yükümlülüğü konusunda hile yapıyor, yeni füzelerinin menzili Avrupa’ya doğrudan tehdit” dedi.
60 gün içinde ABD’nin anlaşma kapsamında hiçbir füze sistemi üretmeyeceğini, test etmeyeceğini ve konuşlandırmayacağını belirten Pompeo, anlaşmadan ayrılmak için altı aylık ihtar süresinin 60 gün sonra başlayacağını vurguladı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise “Müttefikler, Rus füze sisteminin INF Anlaşması’nı ihlal ettiği ve Avrupa-Atlantik güvenliğinde önemli risk oluşturduğu konusunda mutabık” dedi.
NATO üyesi 29 ülkenin dışişleri bakanları da “Rusya’yı, yeniden ve ivedilikle INF’yi tam ve kanıtlanabilir şekilde uymaya çağırıyoruz. Bu anlaşmayı korumak artık Rusya’ya düşmektedir” diye açıklama yaptı.
Rusya’dan yanıt
Buna karşlık Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Moskova’nın INF hükümlerine sıkı bir şekilde uyduğunu ve ABD’nin de bu durumu bildiğini açıkladı.
INF anlaşması
ABD Başkanı Donald Trump, geçen ay yaptığı açıklamada, INF Anlaşması’ndan çekilme kararı aldığını açıklamıştı.
Trump, Rusya’nın yıllardır yasaklanan silahları ürettiği ve bulundurduğunu, böylece anlaşmayı ihlal ettiğini savunmuştu.
Anlaşma, iki ülke arasında 1987’de imzalanmıştı. Dönemin ABD başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mikhail Gorbaçov tarafından imzalanan anlaşma, nükleer başlık kapasitesi olan orta menzilli füzelerin üretimini ve konuşlandırılmasını karşılıklı yasaklıyordu.
Anlaşma, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra ABD ile Rusya arasında devam etti. Anlaşmayla iki taraf 500 ila 5 bin kilometre arasında menzile sahip yaklaşık 2 bin 500 füzeyi kullanımdan kaldırmak zorunda kalmıştı.