Yeni tip corona virüsünün neden olduğu Covid-19 hastalığı dünya genelinde hızla yayılırken salgını kontrol altına almayı başarmış görünen Çin ve Güney Kore test sayılarıyla öne çıktı. İki ülke bugüne kadar toplamda 600 binden fazla ‘corona’ testi yaptı. Türkiye’de ise bugüne kadar 40 bin 290 test yapıldığı açıklandı.
Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan virüs Türkiye dahil 170’ten fazla ülke ve bölgede bugüne kadar toplamda 470 binden fazla kişide görüldü. Bu kişilerden yaklaşık 115 bini tedavi edilirken 21 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Britanya’daki Oxford Üniversitesi’ne bağlı Our World in Data’nın resmi kaynaklardan topladığı verilere göre test sayısında Çin ve Güney Kore’den sonra İtalya, Almanya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Rusya gibi ülkeler geliyor.
Grafikte yer almayan ülkelerdeki test sayısı ise şu sitede yayınlanıyor.
Toplamda en çok ‘corona’ testi uygulayan iki ülke Çin ve Güney Kore’de salgının kontrol altına alındığı bildirilirken bu değerlendirme verilere de yansımış durumda.
Bir ay öncesine kadar günlük binlerce yeni vaka ortaya çıkan Çin ‘corona’da dünyanın en riskli bölgesi sayılıyordu. Ancak son dönemde ‘yerli vaka’ açıklanmazken, yeni vakaların tümü ülke dışı kaynaklı. Güney Kore’de ise 29 Şubat’ta 813 olan günlük vaka sayısı yoğun test ve karantina uygulaması sonrası 26 Mart’ta 104’e kadar indi.
En çok test uygulayan beş ülkede tespit edilen vaka sayıları ise şöyle: Çin – 81 bin 782, Güney Kore – 9 bin 332, İtalya – 80 bin 589, Almanya – 43 bin 938, Rusya – 840.
<
Türkiye’de bugüne kadar 38 bin 39 test yapıldığı açıklandı. Buna göre Türkiye, şimdiye dek 49 bin 515 vakanın açıklandığı ve bin 647 kişinin virüsten hayatını kaybettiği İspanya’nın gerisinde yer alıyor.
Test sayısı ile tespit edilen vaka sayısına karşılaştırmalı olarak bakıldığında, vakalar testle tespit edildiğinden burada açık bir ilişki görülüyor.
Yine de test ile vaka sayısı arasında ülkeden ülkeye fark görülebiliyor. Britanya’da, bazı Avrupa ülkelerine göre daha fazla test yapılmış olsa da tespit edilen vaka sayısı yakın.
Test sayısı – vaka karşılaştırması
Test ve vaka sayıları ülkelere göre karşılaştırıldığı grafik şöyle:
Test ve vaka incelendiğinde, Türkiye’de yapılan her 100 testten 9.5’inde vakaya rastlanıyor.
Milyon kişi başına kaç test yapıldı?
1 milyon kişi başına düşen ‘corona’ testi rakamları değerlendirildiğinde de daha çok test uygulandığında tespit edilen vaka sayısının arttığı görülüyor.
Bu karşılaştırmada da test sayısında büyük fark olsa da vaka sayısında benzerlik gösteren ülkeler görülebiliyor.
Hangi test uygulanıyor?
Uzmanlar, test uygulamalarının salgının gidişatını kontrol etmek açısından önemli olduğunu belirtse de henüz yeteri kadar test yapmayan ülkeler bulunuyor.
Covid-19’un tespitinde ‘PCR’ adı verilen bir test uygulanıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği bu testte belirti gösteren kişinin burnundan ve boğazından örnek sıvı alınıyor. Test virüs kaynaklı hastalık tespit edildikten iki hafta sonra üretilmişti.
Wall Street Journal gazetesi bu testin nasıl yapıldığına dair şu videoyu paylaşmıştı:
Dünya genelinde yapılan ‘corona’ testlerine ilişkin merkezi bir veri sistemi bulunmuyor. Ülkelerin bir kısmı sadece ölüm ve vaka sayılarını açıklamakla yetiniyor.
‘Sahte negatif’
Uzmanlar, yapılan toplam test sayısının tespit edilmiş vaka sayısını birebir yansıtmadığını ifade ederken, sonucunun ‘sahte negatif’ olduğu belirtilen testler nedeniyle bazı kişilerin birden fazla kez teste tabi tutulması gerektiği vurgulanıyor.
‘Sahte negatif’ sonuçlara neyin neden olabileceğine dair şu maddeler öne çıkıyor:
*Tespit edilemeyecek kadar düşük bir viral yük ile hastalığın erken evresinde olmak.
*Majör solunum belirtileri olmaması; boğaz ve burundan çok az virüs elde edilebilmesi.
*Örnek toplamadaki bir soruna bağlı olarak test yapılacak örneğin çok az olması.
*Numunelerin ve test malzemelerinin işlenmesi ve taşınmasının kötü olması.
*Testin doğasında teknik sorunlar olması.
