Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerinin iç düzeneğine erişme hakkı talebinin Rusya tarafından geri çevrildiği öne sürüldü.
Fotoğraf: Reuters
Türkiye uzun menzilli füze edinme çabaları kapsamında Rusya’yla yürüttüğü müzakereler sonucunda S-400 füzeleri satın alınması için anlaşma sağlandığını açıklamıştı. S-400 füzelerinin NATO sistemlerine uyumlu olmayacağı gerekçesiyle Batılı ülkelerden itiraz ve endişe ifadeleri yükselmişti.
Rusya ile Türkiye arasında yapılan S-400 görüşmelerine yakın olduğu belirtilen bir kaynak, Rus gazetesi Gazeta.ru’ya konuştu.
‘Türkler, şifreleri ve kontrolü vermemizi istedi, reddettik’
Sputnik’in aktardığına göre kaynak, “S-400 sistemlerine ait elektronik kodların hepsini ve iç düzeneği onlara (Türkiye’ye) vermeyeceğiz. Anlaşmaya göre, teknik onarım ve bakım işlemlerini sadece biz yapacağız. Onlarsa bu sistemlerin içini açmayacak” dedi.
İsmi belirtilmeyen kaynak ayrıca, Türkiye’ye satılacak S-400 sistemleri için, bir cismin kimliğini yani hangi ülkeye ait olduğunu belirleyen radarın da Rusya tarafından kurulacağını söyledi.
Kaynak şöyle devam etti: “Türklerin S-400 sisteminin iç mekanizmalarını görme talebini yerine getirmeyeceğiz. Zira sistemlerin içerisine, bir cismin düşmana mı yoksa sizin ülkenize mi ait olduğunu gösteren Rus yapımı bir radar sistemi kurulacak. Türkler, şifreleri ve kontrolü onlara vermemizi istedi. Fakat biz bunu reddettik.”
Rus uzman: Sıradan bir uygulama
Rusya merkezli Güvenlik, Savunma ve Hukuk Sorunları Akademisi’nin başkan yardımcısı Viktor Yesin ise Gazeta.ru’ya demecinde, hava savunma sistemlerinin iç düzeneğine erişim izni verilmemesinin, bu silahların ihraç edildiği durumlarda ‘sıradan bir uygulama’ olduğunu söyledi.
Yesin şu ifadeleri kullandı: “Ülkeler arasında bir satın alma anlaşması imzalandığında, satın alan tarafın sistemleri kendi başına sökme hakkı bulunmaz. Bakım çalışmaları sadece bizim uzmanlarımız tarafından yapılır. Nitekim satın alan taraf, kendi üzerine bu sistemleri üçüncü bir ülkeye satmama ve sistemde değişiklik yapmama yükümlülüğünü almış olur. Onlara bu sistemlerin nasıl üretildiğine ilişkin bir belge de verilmez.”
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 12 Eylül’de yaptığı açıklamada, S-400 füze savunma sisteminin satın alınması konusunda imzaların atıldığını ve Türkiye’nin kapora ödemesini Moskova’ya gönderdiğini açıklamıştı.
Kapora ya da anlaşmanın içeriğine ilişkin resmi bir açıklama henüz yapılmış değil.
