Yasaya “Merkez Bankası bağımsızdır” hükmünün konulması, Merkez Bankası’nın fiili bağımsızlığı için yeterli olmamakta; bağımsızlığın siyasal ve ekonomik ölçütlere göre irdelenmesi gerekmektedir. Siyasal, ekonomik bağımsızlıklara, daha ayrıntılı olarak finansal, işlevsel, kişisel bağımsızlıklar da eklenebilir.
Merkez bankalarının bağımsızlığı çeşitli açılardan irdelenmekle beraber, temel bağımsızlık bankanın siyasal bağımsızlığıdır. Siyasal bağımsızlığı olmayan bir merkez bankasının, araç seçme, finansal, işlevsel bağımsızlığı sözde kalmaktadır.