İLHAN TANIR
AKP hükümetiyle Amerikan yönetimi arasındaki gerilim, 12’inci cumhurbaşkanı seçilen Tayyip Erdoğan’ın yarın düzenlenecek yemin törenine de yansıyacak.
ABD Başkanı Barack Obama, törene sadece Ankara’daki maslahatgüzarı Jess L. Baily’i göndereceğini bir Beyaz Saray açıklamasıyla ilan etti.
Şu an ABD’nin Ankara’da bir büyükelçisi bulunmuyor. Zira Obama’nın Ankara için aday gösterdiği John Bass’in büyükelçiliği, ABD Kongresi’nde Cumhuriyetçilerle Demokratlar arasındaki anlaşmazlık nedeniyle reddedilmişti.
‘Model ortaklık’ta gerginliğe devam
Fakat yine de, Obama’nın yakın zamanda farklı ülkelerdeki cumhurbaşkanlığı törenlerine gönderdiği heyetle, Türkiye’ye gönderdiği arasındaki büyük fark göze çarpıyor.
Bu durum, ABD’nin stratejik müttefik olarak gördüğü, Obama’nın 2009’da ‘model ortak‘ olarak tanımladığı Türkiye’yle özellikle Suriye nedeniyle gerildiği bilinen ilişkilerinin, Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçilmesine rağmen pek de değişmediğini gösteriyor.
Beyaz Saray, 2013’ten bu yana Moğolistan ve Sierra Leone dahil yabancı ülkelerdeki benzer törenlerde, Erdoğan’ın yemin töreninde yaşanacağı gibi tek bir kişiyle temsil edilmedi. Obama’nın bu yaz yabancı ülke liderlerinin yemin törenleri için gönderdiği heyetler şöyle oluşmuş:
Ukrayna’ya önemine ‘yakışan’ heyet
Ukrayna’ya gönderdilen heyet: Obama, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’nun 5 Haziran’daki yemin törenine Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın liderliğinde epey geniş bir delegasyon gönderdi.
Rusya’yle gerilimin merkezi olan Kiev’deki törene, Biden’ın yanı sıra ABD’nin Ukrayna Büyükelçisi Geoffrey R. Pyatt, Senatörler John McCain, Ron Johnson ve Chris Murphy, Kongre üyesi Marcia Kaptur, ABD’nin AGİT temsilcisi ve Amerikan Dışişleri Bakanlığı Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Victoria Nuland katıldı.
‘Arka bahçe’ye Kerry’nin danışmanı da gitti
El Salvador’a gönderilen heyet: Obama, 19 Mayıs’ta El Salvador Cumhurbaşkanı Salvador Sanchez Ceren’in törenine ABD KOBİ Senel sekreteri Mari Carmen Aponte, Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Thomas Shannon, Batı Yarımküresi kıdemli direktörü Ricardo Zuniga ve Batı Yarımküresi İşleri Bakan Başyardımcısı John Feeley’yi gönderdi.
Kolombiya’ya ‘başkanlık delegasyonu’ adıyla çıkarma
Kolombiya’ya gönderilen heyet: Beyaz Saray, bir başka ‘Başkanlık Delegasyonu’nu ağustos ayında Kolombiya’ya gönderdi. Juan Manuel Santos’un cumhurbaşkanlığı törenine, Kolombiya’da bulunan ABD büyükelçisinin yanısıra, Tarım Bakanlığı Başdanışmanı Ramona Romero da katıldı.
Panama’ya üç kişilik heyet
Panama’ya gönderilen heyet: Cumhurbaşkanlığına seçilen Juan Caros Varela Rodrigues’in yemin törenineyse, ABD’nin Panama’daki büyükelçisinin dışında, Massachusetts Valisi Deval L. Patrick ve Batı Yarımküresi İşleri Bakan Yardımcısı Roberta S. Jacobson’u gönderildi.