Katar’ın Arap ülkelerinin diplomasi ve ulaşım tecridiyle karşılaşmasında, Katar resmi ajansının hacklenerek ABD karşıtı ve İran’ı destekleyici açıklamalar yayınlanması etkili oldu.
Fotoğraflar: Reuters
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Mısır ve son olarak da Yemen, Müslüman Kardeşler, IŞİD, El Kaide gibi örgütlere destek olduğu, bölgedeki istikrarı tehlikeye attığı gerekçesiyle Katar’la her tür diplomatik ilişkiyi kestiğini duyurmuş, Katarlı diplomatlardan 48 saat, vatandaşlarından da iki hafta içinde ülkelerini terk etmelerini istemişti.
Görünür neden siber saldırı
Son yıllarda Körfez ülkeleri arasındaki en derin krizin görünür nedeni, Katar haber ajansının siber saldırıya uğramasıyla başlayan gerginlik.
Katar’ın resmi haber ajansı QNA, 23 Mayıs gecesi Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani’ye ait olduğu ileri sürülen ABD karşıtı açıklamalar yayınlamış, haber kısa süre içinde hükümet ve dışişleri bakanlığı tarafından yalanlanmıştı. Açıklamalarda QNA’nın siber saldırıya uğradığı belirtiliyordu.
Açıklamalar başta Suudi Arabistan olmak üzere bölge ülkeleri tarafından protesto edilmişti.
İlişkiler daha önce de gerilmişti
Ancak neden bu gibi görünse de Katar, uzun süredir Arap komşuları tarafından İslamcı ‘terörist’ gruplara destek vermekle suçlanıyor. Bunlardan en önemlisi de, Katar’ın ‘hamiliğini yaptığı’ Müslüman Kardeşler.
Suudi Arabistan ve BAE, kendi ülkelerinde de sempatizanları bulunan Müslüman Kardeşler’i ‘terörist’ olarak tanımlıyor ve hareketi hanedanlık yönetimlerine tehlike olarak görüyor.
Türkiye ile birlikte özellikle Mısır’daki Müslüman Kardeşler’e destek veren Katar, 2014 yılında da Körfez ülkelerinin yaptırımlarıyla karşılaşmıştı.
Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn, Mısır’ın devrik lideri Muhammed Mursi’ye arka çıkan Katar’dan elçilerini çekmiş, ancak sekiz ay sonra Müslüman Kardeşler üyelerinin ülkeyi terk etmesinin ardından diplomatik ilişkilere yeniden başlamıştı.
Suriye’de Nusra etkisi
Fotoğraflar: Reuters
Katar’a yöneltilen suçlamalar sadece Müslüman Kardeşler’e destek çıkması değil. Katar, Suriye’de süren iç savaş boyunca El Kaide kökenli Nusra Cephesi ve İslamcı gruplara verdiği finansal destekle de sık sık gündeme gelmişti. Türkiye de Suriye hükümetine karşılık Katar’la aynı cephede yer almakla suçlanmıştı.
Ancak Suriye iç savaşında sahadaki grupları, Suriye’deki hükümete karşı desteklemekte diğer Arap ülkeleri de geri kalmadı. Uluslararası kamuoyunda Katar kadar Suudi Arabistan da radikal İslamcı gruplara destek vermekle suçlanıyor.
Trump’ın ziyareti etkili mi oldu?
Diplomatik gerilimde dikkat çeken diğer ayrıntı da ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan’ı ziyaretinden kısa süre sonra patlak vermesi.
Trump’ın ziyaretinde ABD ile Suudiler arasında 110 milyar dolarlık bir silah anlaşması imzalanmıştı. Ziyaret, Trump’ın İran karşıtı açıklamalarıyla dikkat çekmişti. Bölgesel istikrarsızlıktan İran’ı sorumlu tutan Trump, Körfez ülkelerinden de İran’a karşı yaptırım uygulamalarını istemişti.
Trump, aşırılıkçı gruplara karşı mücadelede Suudi Arabistan’la işbirliği mesajları vermişti. Körfez ülkeleri arasında bilhassa Suudi Arabistan’ın Trump’ın ‘yeşil ışığı’nı alarak Katar’a karşı atağa geçmesi hayli olası.
Türkiye arada mı kalacak?
Fotoğraf: Reuters
Diplomatik krizde, hem Suudi Arabistan’la, hem de Katar’la müttefik Türkiye’nin durumu ise çetrefilli görülüyor. Doğalgaz zengini Katar, Türkiye’ye yatırımları nedeniyle de AKP hükümeti için hayli önemli bir müttefik.
İnşaat projeleri ve Karadeniz bölgesine özel bir ilgi gösteren Katar’ın ülke dışında en çok ticaret yaptığı dördüncü ülke Türkiye.
Katar’ın diplomatik tecridine karşı Türkiye’nin nasıl bir tavır alacağı ise merak konusu.
Katar Körfez’e karşı savunmada: Karalama kampanyasının hedefi vesayet altına almak
Yaptırımlar başladı: Etihad ve Flydubai, Katar uçuşlarını durduruyor
Kervana Yemen de katıldı: Katar’la diplomatik ilişki kesildi
Dört Körfez ülkesi Katar’la diplomatik ilişkilerini kesti: Gerekçe teröre destek
