İngiliz The Economist dergisi, İran yaptırımlarının yasa dışı yollarla delinmesiyle ilgili olarak New York’ta görülen davada ortaya çıkan dalaverelerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için sıkıntı yaratabileceğini, ancak esas Türk ekonomisi ve bankaların riskle karşı karşıya bulunduğunu yazdı.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre derginin bugün piyasaya çıkan sayısının basılı halinde ‘Altın komplosu’, internet versiyonunda ise ‘New York’taki dava Erdoğan’ı kızdırıyor’ başlığıyla bir makale yayınlandı.
Makalede, “Türkiye’de birçok kişi, Erdoğan’ın bu soruşturmanın arkasında Gülencilerin olduğu yönündeki görüşünü paylaşıyor. Ancak, bu soruşturmanın usulsüzlüklerle ilgili ortaya çıkardığı kanıtları göz ardı etmekte cumhurbaşkanı kadar istekli olanların sayısı ise çok daha az. ABD’de bir mahkeme salonunda ortaya çıkan dalavereler, Erdoğan için sıkıntı yaratma riski taşıyor” dendi.
‘Basın, rüşvet ve Erdoğan’ın talimatı itirafını sansürledi’
Yazıda medyanın sansürcülüğüne de dikkat çekildi: “Cumhurbaşkanı şu ana kadar itibarının uğrayabileceği zararı, medyayı susturarak sınırlı tutmayı başardı. Sarraf’ın eski ekonomi bakanı Zafer Çağlayan’a 60 milyon dolardan fazla rüşvet verdiğini itiraf etmesinden ve Erdoğan’ın iki bankaya daha bu sisteme dahil olma talimatı verdiğini söylemesinden bir gün sonra ülkenin büyük gazetelerinin çoğunda ve devlete ait haber ajansında bu haber sansürlendi. Bir gün önce de ana muhalefet partisinin lideri, Erdoğan’ın ailesini milyonlarca doları off-shore hesaplara yatırmakla suçladığı sırada devletin haber kanalı bu konuşmanın canlı yayınını yarıda kesti.”
Esas risk ekonomide
The Economist’e göre ABD’deki dava nedeniyle, “Esas Türk ekonomisi ve bankaları riskle karşı karşıya.”
Makalede Nomura Bank’tan ekonomist İnan Demir’in görüşlerine de yer verildi: “Mahkemede sanıkların suçlu bulunması halinde Halkbank’ın yaptırımların delinmesinde oynadığı iddia edilen rolden dolayı çok ciddi bir para cezasına çarptırılmasın muhtemel. Yaklaşık 5 milyar dolarlık bir cezadan bahsediyor olabiliriz.”
The Economist’in hesabına göre bu tahmini rakam, bankanın piyasa değerinin neredeyse iki katına denk geliyor.
Dergi, Türkiye’nin ABD’deki mahkemeden çıkacak karara uymak dışında başka bir seçeneği bulunmadığını ve para cezasını ödememesi halinde son bir yıl içerisinde dolar karşısında yüzde 10’dan fazla değer kaybeden lirada sert düşüşlerin görülebileceğini öne sürdü.
Yazı, bir bankacının şu cümlesiyle bitirildi: “Şu aşamada, Erdoğan’ın gücü üzerindeki tek kontrol mekanizması lira.”