• 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • AGORA
  • SANAT

Çünkü burası Almanya, Türkiye değil

31/03/2016 23:56

 

 

elmas topcu kelleELMAS TOPCU

@topcuelmas

Almanya’da medya kuruluşları üzerinde baskı oluşturma girişimi, şimdiye kadar hep deneyenin mağlubiyetiyle sona erdi. Bunun daha kolay anlaşılabilmesi için yakın tarihteki üç önemli vakaya bakmak yeterli.

Reklam

Başsavcı vakası

Fotoğraf: Reuters

Berlin’de birçok kişi basın özgürlüğü için sokağa dökülmüştü. Fotoğraf: Reuters

Sonuncusu geçen yaz Alman istihbaratına ait gizli belgeleri yayınladıkları gerekçesiyle Federal Başsavcı Harald Range’nin netzpolitik.org sitesi editörlerine yönelik açtığı soruşturmaydı. Vatan hainliği iddiasıyla başlatılan soruşturmanın başlatıldığı 30 Temmuz’da ortaya çıktı, 4 Ağustos’ta federal başsavcı ilerlemiş yaşı da göz önünde bulundurularak erken emekliye sevk edildi.

Başbakan vakası

Fotoğraf: Retuers

Fotoğraf: Retuers

Reklam

Diğer vaka Almanya Başbakanı Angela Merkel’in 2014’te Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrasında yan çizerek, Jean-Claude Juncker’in Avrupa Birliği Komisyonu başkanlığını önleme girişimi oldu. Seçimlerden önce, sandıktan birinci parti olarak çıkan gücün lider adayının başkanı seçileceği sözüne rağmen Merkel, seçimler sonrasında düzenlediği basın toplantısında başka bir tavır sergiledi. Bu da ARD Televizyonu’nun tecrübeli Brüksel Temsilcisi Rolf-Dieter Krause’yi çileden çıkardı. Basın toplantısında Merkel’i köşeye sıkıştırmasının ötesinde, aynı akşam Almanya’nın en çok izlenen kanalı ARD’nin ana haber bültenine yaptığı yorumda da Merkel’in tavrının ‘alışılmışın dışında aptalca, ahmakça’ diye niteledi Krause.

Kamuoyunda da hararetli tartışmaya neden olan bu yorum Merkel’in Juncker’e tavrının değişmesi sonucunu getirdi. Hatta başkan seçilmesi için son ikna turlarını da Merkel bizzat attı. Krause bir mülakatta olup bitenlerin Merkel’le ilişkisini etkileyip etkilemediği sorulduğunda Krause, “Hayır, aynı eskisi gibi, ben soruyorum, o da elinden geldiğince yanıtlamaya çalışıyor“ diye yanıt verdi.

Cumhurbaşkanı vakası

Fotoğraf: Reuters

Fotoğraf: Reuters

Üçüncü vaka, son yılların en büyük skandalı da sayılan ‘Wulff davası.’  2012 yılı ocak ayında dönemin Almanya cumhurbaşkanı Christian Wulff’un, aldığı özel krediyle ilgili hakkında yayınlanacak bir haber öncesinde Bild gazetesinin genel yayın yönetmenini araması ve onun telesekreterine bıraktığı not çalkantılara neden oldu. Günlerce bu kayıt medyada döndü durdu. Medyayı etkileme çabası olarak görülen bu girişimi Wulff’u istifaya götüren en belirleyici hata sayıldı.

Almanya’da gazeteci politikacıdan değil, politikacı gazeteciden korkar

Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere Almanya’da gazeteciler, politikacı veya savcıdan korkmaz. Tam tersine politikacı ve savcı medyadan korkar. Üstelik bu konuda kamu radyo televizyonları ile özeller arasında pek fark da yoktur. Özellerin, reklamlarla ayakta kaldığı düşünülürse iş çevrelerine karşı daha dikkatli olduğu da bilinen bir gerçek. Ama kamu radyo televizyonları halkın ödediği aidatla finanse edildiğinden onlarda çekince yok.

Almanya’daki kamu radyo televizyonculuğuna gelince… Türkiye’deki TRT ile uzaktan yakından alakası yok. Almanya’da kamu radyo televizyonundan anlaşılan, toplumun her kesimine hizmet götürmekle yükümlü yapı olarak tanımlanması. Bu nedenle de iktidarın parti yayın organı gibi hareket etmez.

Almanya’nın 16 eyaletine hizmet veren, ağırlıklı yayın bölgesi de bu eyaletler olan dokuz kamu radyo televizyon kuruluşu var. Bu kuruluşlar, dönüşümlü biçimde ürettikleri benzer formattaki programlarla da Almanya’nın birinci televizyon kanalı ARD’yi oluşturuyor.

ARD’yi oluşturan dokuz kamu radyo televizyon kuruluşunun bütçe, genel müdür ataması ve yayın politikasını belirleyen yayın kurulları. Yayın kurullarında siyasi parti üyeleri dışında, sendika, dini cemaat temsilcileri, STK’lar, spor kuruluşları, cinsel, dini ve kültürel çeşitliliğin yansıtılmasını sağlayan temsilciler yer alıyor. Son olarak Radyo Bremen’in yayın kuruluna Alevi, LGBT ve engelli vatandaşların haklarını savunacak birer temsilci atandığını yazmıştık. 

Nikolaus Brender örneği

Kamu radyo ve televizyon kuruluşları hane başına ödenen aidatlarla finanse edildiği için elbette mali ve idari yapılarını düzenleyen devlet sözleşmeleri var. Ancak bu sadece hukuki bir çerçeve. Özetle iktidarlar, yayın içeriğine veya personel politikasına müdahale edemiyor. Ettiğinde basına nelerin gelebileceğine en iyi örnek de 2009’da ZDF’de yaşanan Nikolaus Brender örneği.

Yine halkın ödediği radyo televizyon aidatlarıyla finanse edilen bir kamu radyo televizyon kurumu olan ZDF’in o dönemki genel yayın yönetmeni Brender’in sözleşmesinin uzatılmasına ZDF’in idari kurulu başkanı, CDU’lu Roland Koch karşı çıkmıştı. Gerekçe olarak, düştüğü iddia edilen izlenme rakamları gösterilse de Hrstiyan Birlik’in Brender’in bağımsız gazetecilik ilkelerinden rahatsız olduğu biliniyordu. Konu anayasa mahkemesine kadar taşındı ve yüksek mahkeme, kamu radyo televizyonlarının idari kurullarındaki politikacı oranının yüzde 44’ten yüzde 33’e düşürülmesine hükmetti.

Devlet değil kamu televizyonu

erdogan klip

Peki ben bütün bunları niye anlatıyorum?

Anlatıyorum, zira son olarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı ti’ye alan şarkısıyla Türkiye’de de yoğun tartışmaya neden olan ‘extra3’ programı çerçevesinde çok şey yazıldı çizildi. Çoğu hatalı. Öncelikle bu şarkı ve videoklibin yayınlandığı ARD’nin, hazırlayan NDR‘nin ‘devlet televizyonu olduğu ve bunun devletin politikasının ve yaklaşımının göstergesi’ sayıldığı ileri sürüldü. Bu nedenle ‘Türkiye Cumhuriyeti’nin bu klip dolayısıyla gösterdiği tepkiyi, bir televizyon kanalında yayınlanan klibe bu şekilde tepki gösterilir mi’ diye yorumlamanın doğru olmayacağı ileri sürüldü.

Tekrarlıyorum. Yayınlayan ARD de, yapımcısı NDR de devlet televizyonu değil, yukarıda vurgulandığı sekilde kamu radyo televizyon kuruluşu. Ve bunlarda yayınlanan kabare, skeç ve kara mizah programları her hafta, başta Merkel olmak üzere bütün hükümet üyelerini tefe koyup çalıyor.

Özetle Erdoğan şarkısı devlet ve hükümet politikasını yansıtmaz, ama şarkıda vurgulananların hükümet üyelerinin içinden geçenleri yansıttığından emin olabilirsiniz.

Alman mizahçılar ‘havlu attı’: En büyük komedyen Erdoğan

Erdoğan Almanya’da ‘Ayın Elemanı’ seçildi

AB’den Türkiye’ye içinden ‘şarkı’ geçen bir uyarı: Aynı çizgide değiliz

Almanya Erdoğan’ı ti’ye alan şarkıya sahip çıktı: Basın özgürlüğü müzakere edilemez

Alman devlet televizyonundan Erdoğan’a şarkı: Gazeteci varsa inan, tutuklatır Erdoğan

Filed Under: Analiz

SON HABERLER

9 Soruda: Her yönüyle Banksy

Sokak sanatının ‘efsane’ sıfatını hak eden imzası… Her işi beğeni gördüğü kadar merak da uyandırıyor… Kim olduğunu bilmesek de Banksy hakkında pek çok bilgiye sahibiz.

Çocuk Kitaplığı / Denizyıldızı: Müthiş bir kendini bulma hikâyesi

Arkadaşlarından kendi ailesine kadar çevresindeki büyük bir çoğunluk tarafından zorbalığa maruz kalan bir kız çocuğunun hikâyesini büyük bir samimiyetle ele alıyor Denizyıldızı isimli roman.

Bu bir utanç yazısı

Her birimiz kendi derdimize düşmüş, hayatlarımızı sürdürmeye çalışırken birilerini tümden unuttuk. Müzisyenleri.

İKSV’ye ‘Bu bienalin farkı ne’ diye sorduk, ‘Dikkat, her an karşınıza çıkabilir’ dediler!

Ölçeği, yöntemi ve hedefleri açısından önceki edisyonlardan farklılaşacak 17. İstanbul Bienali’ni oluşturan projelerin bir kısmı Nisan 2021’den itibaren farklı mecralarda yer almaya başlayacak. Bienal sergileri ise 11 Eylül-14 Kasım arası ziyarete açık olacak.

Hakan, sakın bırakma kendini…

Hakan, sekiz yaşında kansere yakalanmış. Şu an 11 yaşında. Ailesi, hapisteymiş. Komşuları imece usulü, nöbetleşe bakıyormuş çocuğa.

Bir ‘yalan’ın doğrusu: Hakaret değil, nefret söylemi
Obama, Erdoğan için artık platonik bir dost

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1258 gündür tutuklu

AGORA

S-400’den Montrö tartışmalarına

Bahadır Kaynak

Muhafazakarlar ve Batı: Nereden nereye?

İhsan Dağı

Çok kıskandım

Mehmet Aksel

Emekli askerin ifade özgürlüğü ve ortak bir ‘ilkemiz’ var mı?

Murat Sevinç

Milli sporumuz enflasyon

M. Murat Kubilay

GÜNÜN 11’İ

İlber Ortaylı: Bu nedir demeye kalmadı, aynı duruma Nuruosmaniye Camii’nin avlusunda da rastlanıyor

Abbas Güçlü: Hormonlu not verenlerin sayısı artıyor; lise ve üniversiteye girişte haksızlığın boyutu tırmanıyor

Çağhan Kızıl: Aşılama ile pandemi bitirme stratejisi Türkiye için uzak bir hedef

Necati Doğru: Tanrı bize Norveç ahlakı versin

Fatih Altaylı: Ne zaman ABD buralarda bir şey yapacak olsa kabak Deniz Kuvvetleri’nin başına patlıyor

Mustafa Balbay: Karadeniz’de Rusya ile yaşanacak gerilimin sesi Suriye’den çıkar

İhsan Çaralan: Kanal İstanbul uluslararası sorun haline geldi

Taha Akyol: Montrö’ye dört elle sarılmalıyız

Mehmet Demirkol: Galatasaray eksik, gönülsüz ve kaderine razı bir oyun oynadı

Zeynep Gürcanlı: Çin’in ‘savaşçı kurt’ diplomasisi

İsmail Saymaz: Aldırma reis! Bir umuttur yaşamak

Da Vinci’nin Salvator Mundi tablosu, NFT versiyonuyla yeni rekor peşinde

İzmirli şarkıcı 100 yaşında: Bir kez daha Adieu Dario!

Uluslararası karikatür yarışmasında birincilik ödülü Kübalı sanatçıya

Kanuni portesi 4 milyon liraya satıldı

İstanbul Modern dijital platformlarda 1 milyon kişiyi sanatla buluşturdu

Kendisini ahşap kutuda Avustralya’dan Britanya’ya postalayan arkadaşlarını arıyor

Megadeth, maskotunu NFT olarak satacak

Maskede son nokta: Kulaklık, bluetooth, HEPA filtre, fan…

Ağrı Dağı’nda yeni bir kelebek türü tespit edildi: Ancylos Iğdır

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • AGORA
  • SANAT
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • Email
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi