• 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • AGORA
  • SANAT
  • GÜNÜN ESERİ

Bütçe tutmayınca: Yeni vergiler yolda, ‘Merkez’den Hazine’ye kar payı

27/06/2019 12:55

Bütçe açığının yılın ilk beş ayında yüzde 225 artmasının ardından daha fazla bozulmanın önüne geçmeyi amaçlayan Hazine ve Maliye Bakanlığı yerel seçimler öncesi ertelenen Merkez Bankası’nın (MB) 46 milyar liralık ihtiyat akçesinin bütçeye aktarımını tamamlamayı ve gelir vergisi başta olmak üzere bazı vergileri yükseltmeye hazırlanıyor.

Fotoğraf: Reuters

Bütçede bazı gider azaltıcı önlemler de değerlendirilirken gelir artırıcı önlemler arasında lüks konut alımında vergi artışının da yer alması öngörülüyor.

Reklam

Birkaç hafta içinde Meclis’te

Reuters’a bilgi veren konu hakkında bilgi sahibi kaynaklar, ekonomi ile ilgili düzenlemelerin yer alacağı teklifin birkaç hafta içinde TBMM’ye verileceğini ve Meclis tatile girmeden önce yasalaşmasının öngörüldüğünü belirtti.

İhtiyat akçesi

İhtiyat akçesi öngörülemeyen durumlara karşılık kârdan ayrılan para niteliği taşıyor. İlk olarak 13 Mayıs’ta gündeme gelen düzenlemeden 31 Mart yerel seçimleri öncesi eleştiriler nedeniyle o gün için vazgeçilmişti.

Konu hakkında bilgi sahibi bir yetkili şöyle konuştu: “İhtiyaç akçesine dair düzenlemeden zaten tamamen vazgeçilmemişti. O dönem için bekletilmeye alındı. Hazırlanan bir yasa teklifinin içinde yer alması konusunda bir irade var.”

Reklam

Merkezi yönetim bütçesinde öngörülene paralel gelişmeler olmadığını kaydeden bir başka yetkili şunları söyledi: “Bütçeye destek verilmesi ihtiyacı bir gerçek. İhtiyat akçesinden gelmesi beklenen 46 milyar liralık tutar, bütçedeki görünümü en azından biraz düzeltecek. Son kararı verecek olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın nihai onayıyla bu geliri kısa sürede bütçede göreceğiz.”

‘Fevkalade’ ifadesi kaldırılacak

Başka bir üst düzey yetkili ise şöyle konuştu: “Düzenlemeye göre, Merkez Bankası’nın karının dağıtılmasında ihtiyat akçesi için ayrılan yüzde 20 uygulaması kaldırılacak ancak uygulamadaki yüzde 10’luk fevkalade ihtiyat akçesindeki ‘fevkalade’ ifadesi kaldırılarak, uygulama bu şekilde devam edecek.”

Yetkili şöyle devam etti: “Ayrıca, son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç olmak üzere birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara dahil edilebilecek ve bu kapsamda dağıtılabilecek.”

Yetkili bu düzenlemeyle geçmişte alınan yüzde 20 oranındaki ihtiyat akçesinin tek seferde Hazine’ye aktarılmış olacağını da belirtti.

Gelirler giderleri karşılamıyor

Bütçe açığı geçen yılın ilk beş ayındaki 20.5 milyar lira seviyesinden bu yıl aynı dönemde yaklaşık yüzde 225 artışla 66.5 milyar lira oldu. İlk 5 ayda gelirler yüzde 15 giderler ise yüzde 28.4 arttı. Gelirlerdeki artışın düşük kalmasında yavaşlayan iç talep belirleyici olurken, yavaşlayan ekonomiyi canlandırma adımları da gelirlerin azalmasında etkili.

Bütçe açığında yılın ilk beş ayında 80.6 milyar liralık 2019 hedefinin yüzde 82.5’ine ulaşılmış durumda. Bu veri bile tek başına açığın daha da artacağına işaret ederken, gündemdeki tek seferlik gelirlere rağmen, hedeflerin aşılacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Türkiye ekonomisinin makro anlamda, özellikle de benzer ülkelere kıyasla, en güçlü olduğu alanların biri olan bütçe dengesi kısmen bozulmaya başladı.

Bunun yanı sıra başta Kuzey Irak ve Suriye olmak üzere jeopolitik gelişmeler nedeniyle güvenlik harcamalarındaki artış da bu etkiyi tetikledi. Son dönemde emekli ve çalışanlara yönelik atılan genişlemeci adımlar da harcamalar tarafındaki yükselişin kalıcı olarak hızlanmasına neden oldu. Yılda iki kez ikramiye ödenmesi bile tek başına bütçeye yıllık yaklaşık 24 milyar lira ödeme oluşturuyor.

Merkezi yönetim bütçesinde 2018 sonunda bazı gider azaltıcı tedbirler de uygulandı ancak harcamalardaki sert artış genel olarak tek seferlik gelirlerle desteklendi.

Gelir vergisinde artış, kurumlarda indirim

MB’nin ihtiyat akçesinin aktarımı bütçe açığının milli gelire oranını ancak yüzde 1 azaltıyor. Yıl sonunda hedeflenen bütçe açığı 80.6 milyar lira yani milli gelirin yüzde 1.8’i seviyesinde. Ancak ekonomistler gelir artırıcı hiçbir adım atılmaması halinde bu yıl açığın milli gelire oranının yüzde 3’ü aşabileceğini öngörüyor.

Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklar halen üzerinde çalışılan düzenlemeye göre şirketlere destek sağlanması için kurumlar vergisinin iki puan düşürülmesini bunu yanı sıra özellikle gelir vergisinde üst dilimde artışın değerlendirildiğini kaydetti.

Hükümetin kurumlar vergisine ilişkin her hangi bir adım atmaması halinde bu vergi 2020 sonuna kadar yüzde 22, 2021’de ise yüzde 20 olarak uygulanacak.

Bir yetkili, “Vergi dilimleri halen değerlendiriliyor ama bunun yanı sıra özellikle geliri yıllık 1 milyon liranın üzerinde olanların vergisinin yüzde 50’ye yakın bir oran olması gündemde” dedi.

Halen gelir vergisinde yüzde 15, 20, 27 ve 35 olarak dört dilim halinde uygulanıyor.

Yetkililerin verdiği bilgiye gelir vergisinde planlanan değişikliklerin alt gelir grubuna yönelik ‘ek bir vergi yükü’ getirmeyecek biçimde şekillendirilecek.

Gider azaltıcı, gelir artırıcı başka önlemler de gündemde

Bir yetkili şunları söyledi: “Makul şekilde giderlerin azaltılması gibi temel bir hedef var. Üstüne bir de gelir artırıcı, bütçeyi güçlendirecek bazı kararların alınması değerlendiriliyor. Teklif metninde ultra lüks olarak tanımlanan konutların satışında vergi oranları artırılacak. Diğer konut alışlarında herhangi bir vergi düzenlemesi gündemde olmayacak.”

Aynı yetkili, ekonomi yönetiminin bazı makro ihtiyati tedbirler üzerinde de çalıştığını belirtti: “Başka bazı vergi adımları olabilir. Gelir artırıcı adımlar görebiliriz, bazı sektörler desteklenebilir de ancak bütçedeki bozulmanın daha fazla olmaması için yılın kalanında giderlerin ciddi şekilde kısılması söz konusu olabilir.”

İlk beş aylık verilere göre bütçede vergi gelirlerinin yüzde 23.9’unu artırım değerlendirilen gelir vergisi yüzde 13.8’ini ise indirim değerlendirilen kurumlar vergisi oluşturuyor. ÖTV yüzde 20, ithalde alınan KDV ise yüzde 18.7 düzeyinde bulunuyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 10 Nisan’da düzenlenen Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019 başlıklı toplantında yeni vergi mimarisi kapsamında istisna ve muafiyetler azaltılacağını, kurumlar vergisinin ise düşürüleceğini söylemişti.

Mayıs ayında merkezi bütçe 4.5 kat fazla açık verdi

Merkez Bankası’nın 40 milyar lirası Hazine’ye aktarılacak

Hazine’den nisanda 14 milyar lira açık

Merkez Bankası’ndan Hazine’ye ‘avans’ın miktarı belli oldu: 37 milyar lira

HDP’li Paylan: Merkez Bankası AKP’yi fonlamak için genel kurulu erkene aldı

Genel kurul öne alındı: Merkez’den Hazine’ye 20 milyar liralık ‘avans’

Filed Under: Aktüel

SON HABERLER

Rapor: 2020’de 2 bin 40 kişi ateşli silahla hayatını kaybetti

Umut Vakfı adlı sivil toplum kuruluşunun hazırladığı rapora göre, 2020 yılında basına yansıyan 3 bin 682 silahlı şiddet olayında; 2 bin 40 kişi hayatını kaybetti, 3 bin 688 kişi de yaralandı.

Temsilci atamayan sosyal medya ağlarına reklam yasağı başladı

Türkiye’ye resmi temsilci atamayan yurt dışı kaynaklı sosyal medya şirketlerinin, artık Türkiye’den reklam alamayacağı bildirildi. Twitter, Periscope ve Pinterest henüz temsilci atamayan şirketler.

‘Corona’ yasakları martta gevşetilebilir

Vaka sayılarındaki gerileme ve aşılama çalışmalarıyla birlikte salgın yasaklarında esneme gündeme geldi.

60 il ve KKTC’de ‘FETÖ’ operasyonu: 218’i muvazzaf 238 kişiden 160’ı yakalandı

İzmir merkezli 60 ilde ve KKTC’de ‘FETÖ’nün Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) yapılanmasına yönelik operasyonda, örgütün ‘mahrem imamlarıyla’ ankesörlü telefonlardan irtibat kurdukları tespit edilen ve gözaltı kararı verilen 218’i muvazzaf 238 kişiden 160’ı yakalandı.

Bilim Kurulu üyesi: Aşılama böyle devam ederse 2022’de rahatlayacağız

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Yeşim Taşova, aşılamanın bu şekilde devam etmesiyle 2022 yılında toplumun rahatlayacağını söyledi.

Yavaş’tan Halk Ekmek’e soruşturma: AKP’ye bedava ‘Şampiyon Ekmek’ gönderilmiş
CHP’den Demirtaş’a teşekkür: Kendini değil toplumu düşündü

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1176 gündür tutuklu

AGORA

Türklüğü benimsemeyen Ermeni’ye de mi ‘Türk’ denecek!

Murat Sevinç

Yeniden AB ve reform: Gerçek(çi) olabilir mi?

İhsan Dağı

Türk mutfağı dünyada başarı yakalayabilir mi?

Mehmet Aksel

GÜNÜN 11’İ

İbrahim Kiras: İktidar partilerinin toplumdaki desteği hızla eriyorsa bunun sebebi köşe yazarları değil

Murat Muratoğlu: Fazla vergi gelirinin adını nasıl tasarruf koydun?

Zeynep Gürcanlı: Biden, Erdoğan’ın 10 Kasım’da gönderdiği tebrik mektubuna hala yanıt vermedi

Esfender Korkmaz: Pandemi sonrası fiili işsiz sayısı 10 milyonu geçecek

Mehmet Demirkol: Mesut, Erol Bulut için piyango gibi

Emre Kongar: Aşı ithalat ve satışına izin verilmeli

Muharrem Sarıkaya: Bu yeni rayın döşeli olduğu güzergah AB’ye tam üyeliğe götürmüyor

Ayça Söylemez: Üç kadın, çok kitap okudukları, hapishane vaiziyle görüşmedikleri için tahliye edilmedi

Abbas Güçlü: Bakan Selçuk uzun uzun konuştu, çok şey anlattı ama yeni ve kesin olan hiçbir şey yoktu

Hande Fırat: Gazeteciler siyasetin hoşuna gitsin diye haber yapmaz, yapmamalı

Taha Akyol: Milliyetçiliği şiddet içgüdülerinin seviyesine düşürmekten herkes sakınmalıdır

Çevrimiçi, yerçekimsiz Gogol

İstanbul Havalimanı’nda bir dakika sanat…

Üç ‘Rebecca’

Şakir Eczacıbaşı’nın fotoğraf sergisinden 10 ‘seçilmiş an’

Bilinmeyen bir cisim yaklaşıyor!

Sahibi tedavi gören köpek, beş gündür hastane kapısında bekliyor

Mısırlı kadın ‘ahlaksız’ kekler pişirdiği gerekçesiyle tutuklandı

Avokado alışveriş aracı oldu: Alanya’daki market sahibi çekirdeğini 1 liraya sayıyor

Bahtsız romantikler viral oldu: Sevgilisine sürpriz yapmak için adam Paris’e uçtu, kadın da aynı gün Edinburgh’a…

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • AGORA
  • SANAT
  • GÜNÜN ESERİ
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • Email
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi