Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyareti kapsamında dünyanın önemli fikir kuruluşlarından Brookings Enstitüsü’nde konuşma yapabilmesi için Türkiye’nin en güçlü işkadınlarından birinin aracılık ettiği öne sürüldü.
Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, Erdoğan’ın ABD’nin başkenti Washington’dak saygın enstitüde konuşma daveti alması kolay olmadı. Washington ve İstanbul kaynaklarına dayandırılan habere göre birkaç hafta öncesine kadar Erdoğan, Nükleer Güvenlik Zirvesi için gideceği Washington’da herhangi bir kuruluştan konuşma daveti almamıştı.
Hatta Carnegie Vakfı, Türk yetkililerin yoğun çabalarına rağmen ret yanıtı vermişti.
İddialara göre Brookings de ilk etapta Washington’da Erdoğan’a karşı gelişen ‘alerjiden’ dolayı konuşma zemini açmak istemedi. Ancak büyük bir holdingin kadın yönetim kurulu başkanı, enstitü başkanını arayarak Türkiye’de kendilerine yapılan baskıdan bahsetti ve bunun hafifletilmesi için Erdoğan’a konuşması şansı verilmesini talep etti.
Hükümetle arasının açık olduğu bilinen grubun yöneticisinden gelen bu ricadan sonra Brookings’in başkanı Strobe Tallbot’un, Erdoğan’ın konuşma talebine olumlu yanıt verdiği öne sürüldü.
Brookings’de faaliyet gösteren Türkiye kürsüsünün büyük ölçüde TÜSİAD’ın desteğiyle ayakta durduğu biliniyor.
Konuşmayı birçok isim boykot edebilir
Başka kaynaklar da Erdoğan’ın konuşmasının Brookings’de en üst seviyede alınan bir son dakika kararıyla gerçekleştiğini doğruladı. Erdoğan’ın yarın yapacağı konuşmanın başlığı ‘Küresel Sınamalar ve Türkiye’nin 2023 Hedefleri’ olacak.
Ancak iddiaya göre yine de bu sorunsuz bir etkinlik olmayacak. 2010’daki Nükleer Zirve’de yaptığı konuşmada ve 2013’te yine Brookings’te izleyicilerden soru alan Erdoğan, basın toplantılarında ise soru kabul etmemişti. Bu yılki ziyaretin ajandasında ise basın toplantısı yok. Brookings yetkilileri, Erdoğan’ın bu defa konuşma sırasında da soru almayabileceğini söylüyor. Şeffaflık ve içerikle ilgili soruları ise Türkiye büyükelçiğine yönlendiriyorlar. Habere göre bu durum kurumun geleneğine uygun değil.
Brookings basın yetkilisi Gail Chalef, konuşma sonunda soru alınıp alınmayacağının kesinlik kazanmadığı söylese de, Erdoğan’ın soru kabul etmeyeceğine dair yaygın görüşten dolayı birçok kişinin etkinliği boykot edeceği iddia ediliyor.
Salonu Erdoğan’ın protokolü dolduracak
Habere göre, Erdoğan’ın konuşması için Türk tarafının yüksek sayıda protokol getirme ısrarı da sorun yarattı. Brookings’in çok büyük olmayan konuşma salonunda Erdoğan’ın çevirisi için kurulacak kabin ile VIP, yetkililer ve korumalara ayrılacak yer çıkarıldığında, katılımcı ve gazeteciler için fazla bir alan kalmayacak. Türkiye’den muhalefet temsilcilerine davet gitmezken, Brookings’in medya ilişkileri sorumluları da, gazetecilere gelmemelerini tavsiye etmiş.
Erdoğan’la mülakat yapacak kişi ABD’nin eski İsrail büyükelçisi Martin Indyk de Türkiye uzmanı değil. Türkiye’yi iyi tanımayan birinin mülakatı yapması Erdoğan’ın cevaplarında daha serbest olmasına izin verecek. Washington’da bu durumda toplantıya gitmenin anlamı kalmayacağı fikrinin yaygın olduğu da haberde yer alıyor.